Đi tìm công thức cho du lịch Net Zero: Nghĩ lớn, làm nhỏ

Du lịch Net Zero là chủ đề được quan tâm nhất tại Hội chợ Du lịch quốc tế TP.HCM (ITE HCMC 2024) đang diễn ra tại TP.HCM. 

Việt Nam hướng tới du lịch Net Zero

Những năm gần đây, du lịch xanh ngày càng được quan tâm và trở thành hướng phát triển quan trọng của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Du lịch xanh sẽ là đòn bẩy quan trọng để phát triển kinh tế xanh, giúp tăng trưởng xanh, hướng tới mục tiêu đạt Net Zero (giảm khí thải ròng bằng không) vào năm 2050.

Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng cho biết Việt Nam đang trong quá trình hội nhập sâu rộng với quốc tế. Đất nước Việt Nam luôn thể hiện là một quốc gia có trách nghiệm, cam kết thực hiện các điều ước đã đề ra, tôn trọng các khuyến nghị của các tổ chức du lịch quốc tế, đặc biệt là Tổ chức du lịch thế giới UNWTO.

Cách tiếp cận của UNWTO đã đề ra là khi phát triển du lịch xanh, cần gắn kết chặt chẽ với việc bảo vệ và tôn trọng môi trường, duy trì cuộc sống của người dân 1 cách bền vững. Ở một mức độ cao hơn, du lịch Net Zero hướng tới mục tiêu giảm thiểu, loại bỏ khí thải carbon cùng những tác động tiêu cực tới các hoạt động du lịch.

Với cách tiếp cận này, Chính phủ Việt Nam yêu cầu xây dựng chương trình phù hợp với đất nước, con người và văn hóa Việt Nam. Tinh thần đó được thể hiện qua Nghị quyết 82 về xây dựng kế hoạch vận động quốc gia tăng trưởng xanh trong giai đoạn 2021 - 2030, xác định ưu tiên phát triển loại hình du lịch theo hướng tăng trưởng xanh, phát triển sản phẩm du lịch phải xanh.

Việt Nam ưu tiên phát triển du lịch gắn với đổi mới công nghệ, sử dụng nguồn năng lượng tái tạo, giảm phát thải khí nhà kính để tạo ra sản phẩm xanh độc đáo nhằm thu hút du khách, tăng cường công tác quản lý điểm đến, không có rác thải nhựa để hoàn thiện và phát huy hiệu quả của chính sách phát triển du lịch, đặc biệt là chuyển đổi số.

Công thức du lịch Net Zero

Tại hội thảo Cơ sở dữ liệu và tiêu chí thực hành du lịch Net Zero diễn ra trong khuôn khổ ITE HCMC 2024, các chuyên gia đã thảo luận về những điều kiện, công thức để thực hành và lịch hướng tới Net Zero.

TS. Nguyễn Thanh Hòa cho rằng công nghệ số, dữ liệu số sẽ là điểm tựa của du lịch Net Zero. "Net Zero nhưng không có dữ liệu số thì rất khó, chưa kể tín chỉ carbon. Trong khi đó, dữ liệu đang là vấn đề nan giải hiện nay. Cần có những bộ dữ liệu đủ lớn, đủ sạch liên quan du lịch Net Zero, khi đó, doanh nghiệp mới có điểm tựa để triển khai từng bước và có lộ trình", TS. Nguyễn Thanh Hòa nói.

ThS. Trần Hương Giang - Giám đốc chuyên môn Viện Nghiên cứu và đào tạo Tâm Việt, chuyên gia về du lịch bền vững thừa nhận rằng du lịch là một ngành rất khó trong việc tư vấn bởi đây là ngành phức tạp về chuỗi giá trị. Du lịch muốn bền vững, hướng tới Net Zero thì mọi mắt xích trong chuỗi cung ứng đó cũng phải bền vững, chứ không phải chỉ mỗi doanh nghiệp du lịch thực hành.

Bà Giang cho rằng cả thế giới hướng đến du lịch Net Zero nhưng thực tế loại hình du lịch này đối mặt nhiều thách thức về mục tiêu dài hạn, khả năng đo lường, mức độ chấp nhận của khách hàng… Nhưng bằng hành động cụ thể tại điểm đến từ giảm khí thải, rác thải nhựa… là hành động, thực hành thiết thực hướng tới Net Zero.

"Nói về tiêu chí, bản đồ cụ thể sẽ rất khó bởi các quy định là liên tục thay đổi, thay vào đó, chúng ta cần 'la bàn' định hướng hướng tới du lịch Net Zero", bà Giang nói thêm.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Mạnh Bình San - chủ khu du lịch Làng Nhỏ, đơn vị điển hình trong từng bước triển khai thực hành du lịch Net Zero tại Khánh Hòa cho biết, hướng đến mục tiêu bền vững, xanh, Net Zero là mục tiêu ban đầu kể từ khi ông thành lập khu du lịch.

Từ quy hoạch xanh, sử dụng năng lượng điện mặt trời, du khách đi xe đạp, trải nghiệm văn hoá nông nghiệp, thu hoạch nông sản địa phương, tắm suối dân dã… tôn trọng thiên nhiên và hòa mình với thiên nhiên cũng là một trong biểu hiện cụ thể hướng tới du lịch Net Zero.

"Theo tôi, hình thái du lịch bền vững phải cùng lúc thực hành 3 hành động: Tiết kiệm không gian thiên nhiên môi trường; bối cảnh văn hoá, công trình văn hoá đặc sắc sẵn có và cuối cùng là trách nhiệm hoàn trả những tài nguyên đã khai thác", ông San nói và cho biết, công thức này đang được Làng Nhỏ áp dụng và càng vui mừng hơn khi được du khách ủng hộ.