Cá linh giảm, cá trèn, cá heo và cá chốt "lên ngôi": Mùa nước nổi thay đổi thu nhập của ngư dân vùng biên

Có mặt tại cánh đồng lũ ven biên xã Phú Hội (huyện An Phú, tỉnh An Giang), chúng tôi bắt gặp không khí cân, bán cá giữa ngư dân và thương lái rất nhộn nhịp. 

Dõi theo dòng kênh, những chiếc vỏ lãi chạy qua lại rẻ nước ràn rạt chở cá đồng, tạo nên khung cảnh làm ăn sôi động trong mùa nước nổi.

Có thâm niên nghề lái cá tại vùng biên giới, bà Hai Nói (58 tuổi) cho biết: “Dạo rày, con nước “bêu đồng”, bà con khai thác cá linh giảm mạnh do nguồn cá men theo dòng kênh “chạy” ra sông cái trôi về hạ nguồn. 

Nhưng bù lại loại cá trèn, cá lăng, cá leo, cá heo, cá chốt xuất hiện nhiều, ngư dân thu nhập khá hơn. 

Hàng ngày, tại cánh đồng này có khoảng 100 đầu xuồng của ngư dân đến cân, bán cá cho thương lái. Riêng, ghe của tôi thu mua trên 30 đầu xuồng, với hơn 2 tấn cá các loại. Nhờ mùa lũ, ngư dân nghèo và thương lái có đồng vô, đồng ra xoay xở cuộc sống”.

Sau một đêm “cày” trên đồng lũ, ngư dân mang cá về bán cho thương lái tại đồng. Mùa nước nổi, họ khai thác cá bằng đủ loại ngư cụ.

Thương lái đậu ghe bên bóng tre để thu mua cá của ngư dân. Xế trưa họ rời bến, mang cá về giao cho bạn hàng đường xa.

Thương lái cân cá xong rọng lại trong khoang ghe.

Cá lăng, cá chạch, cá kết, cá leo được thương lái phân loại riêng biệt. “Mỗi loại cá có giá bán khác nhau. Cá kết, cá leo loại 2 ngón tay 120.000 đồng/kg, cá chạch loại lớn 150.000 đồng/kg” - bà Hai Nói cho hay.

Ngư dân phấn khởi thu hoạch được nhiều cá linh, sau một đêm vất vả trên đồng.

Dạo rửa cá sạch rác, chọn cá sống rọng lại cân cho bạn hàng. Riêng, cá chết thì thương lái mang ủ mắm hoặc bán cá mồi.

Có tận mắt nhìn họ phân loại cá linh mới cảm nhận được sự hào phóng của thiên nhiên, ban tặng cho ngư dân đặc sản trong mùa nước nổi.

Tháng 9, mực nước đầu nguồn lên mạnh, nguồn cá linh lớn dần, thương lái phân loại cá linh lớn nhỏ cân cho tiểu thương bán lẻ tại chợ.

Hiện tại, cá linh cỡ bằng ngón tay út rọng sống, thương lái thu mua 15.000 đồng/kg.

Trong mùa lũ, cô Năm Xuyên (64 tuổi), lái cá lâu năm ở vùng biên giới luôn theo ghe trông coi việc thu mua cá của bà con nghèo. Các hoạt động cân, lựa cá cô Xuyên rất rành. Hàng ngày, thị trường cá mắm dao động, cô nắm bắt kịp thời để có giá thu mua hợp lý. “Bà con khai thác cá trong mùa lũ tin tưởng mình trong mua bán. Muốn làm ăn lâu phải giữ chữ tín, không được “nhận” giá hay “nói thách” để ngư dân chịu thiệt” - cô Năm Xuyên trần tình.

Nguồn cá thiểu xuất hiện nhiều trong mùa lũ, mỗi ký 20.000 đồng/kg. Loài cá này, chế biến món kho tiêu thơm ngon, béo ngậy!

Hiện nay, con cá chạch đồng được ngư dân đặt lọp, đú thu hoạch khá nhiều. Thương lái thu mua 150.000 đồng/kg, loại cá này được mệnh danh là “sâm nước miền Tây”.

Cá heo nước ngọt xuất hiện nhiều trong mùa lũ 120.000 đồng/kg, loài cá này chế biến món kho tiêu, thơm ngon khó tả!

Trên cánh đồng nước mênh mông, thương lái thu mua cá tất bật. Nhờ có họ mà ngư dân đỡ vất vả khi ngồi chợ bán lẻ từng ký cá.

Xế trưa, thương lái cân cá xong, chuẩn bị dong ghe về vựa cân giao cho bạn hàng kịp bán chợ xa. Kết thúc buổi sáng cân cá rộn rã trên đồng nước.

Cá cân đầy khoang, thương lái hối hả chạy về phân phối tại chợ.