Loài cá đặc sản nức tiếng ở Phú Yên, trông dữ dằn nhưng thơm ngon, giá đắt đỏ vẫn được hội sành ăn "săn lùng"

Không chỉ đặc biệt về ngoại hình, cá bò hòm còn chinh phục thực khách bởi hương vị thơm ngon, ngọt ngào giống như thịt gà, điều này khiến nó trở thành đặc sản danh tiếng của các vùng biển từ Ninh Thuận đến Bình Thuận, nhưng nổi bật và phổ biến hơn cả ở vùng biển Vũng Rô, Phú Yên.

Cá bò hòm - Loài cá có ngoại hình độc đáo

Cá bò hòm, hay còn gọi là cá thiết giáp, gây ấn tượng ngay từ cái nhìn đầu tiên bởi vẻ ngoài có phần kỳ lạ và cứng cáp. Với lớp vảy cứng như áo giáp, loài cá này sở hữu hình dạng vuông vức, thân mình như một chiếc hòm di động trên biển cả. Chính vì ngoại hình đặc biệt này mà người dân đã đặt cho nó cái tên thú vị là "bò hòm".

Anh Trịnh Văn Tùng, một ngư dân dày dạn kinh nghiệm ở Phú Yên chia sẻ: "Nhìn cá bò hòm chắc nịch thế thôi, nhưng thịt bên trong lại mềm, thơm và ngọt lạ lùng. Mỗi lần bắt được một con là anh em trên tàu lại hân hoan vì biết chắc sắp có món ngon." Cũng bởi lớp vỏ cứng ấy, khi chế biến, người ta thường phải đập lớp giáp để tiếp cận phần thịt thơm ngon bên trong.

Không phải ngẫu nhiên mà cá bò hòm lại được mệnh danh là "gà nước mặn". Thịt cá trắng mịn, săn chắc, có độ dai vừa phải nhưng lại mang vị ngọt đặc trưng của biển cả. Khi được nướng chín tới, thịt cá bò hòm có hương thơm nồng nàn, lớp da giòn rụm như thể từng sợi gân thịt đã được tẩm ướp bởi hơi muối của biển.

Cá bò hòm - Loài cá chứa hương vị tuyệt vời của biển cả

Là một tiểu thương bán cá bò hòm lâu năm tại chợ Phú Yên, bà Nguyễn Thị Hạnh cho biết: "Cá bò hòm là món không thể thiếu trong các bữa tiệc gia đình hay nhà hàng. Người ta thích ăn nhất là món cá nướng. Bóc lớp vỏ giáp ra, lộ ra phần thịt trắng thơm, ăn với muối ớt xanh thì đúng là hết sẩy!"

Chính nhờ hương vị đặc trưng ấy mà cá bò hòm đã trở thành món ăn hấp dẫn, không chỉ thu hút người dân địa phương mà còn làm say mê du khách khi đến Phú Yên.

Cá bò hòm không phải là loài cá mà bạn có thể dễ dàng tìm thấy ở bất kỳ đâu. Đây là loài cá sinh sống chủ yếu tại các vùng biển ấm, nước trong như Ninh Thuận, Bình Thuận và đặc biệt là vùng Vũng Rô, Phú Yên – nơi được xem là "thủ phủ" của loài cá này. Việc bắt được cá bò hòm không hề dễ dàng vì chúng thường sinh sống sâu dưới các rạn san hô, đòi hỏi ngư dân phải có kinh nghiệm và kỹ năng cao.

Mỗi chuyến ra khơi, nếu may mắn thì chỉ bắt được khoảng 2-3 con cá bò hòm. Cả tàu xem đó như một món quà của biển, vì loài cá này rất được ưa chuộng, không những ngon mà còn hiếm. Chính sự khan hiếm và khó đánh bắt mà giá của loài cá bò hòm trên thị trường cũng không hề rẻ. Tại các chợ vùng biển Phú Yên, giá của một con cá bò hòm dao động từ 300.000 đến 500.000 đồng/kg tùy vào kích thước và chất lượng cá. Ở những nhà hàng hải sản cao cấp, cá bò hòm còn có giá cao hơn, trở thành món ăn đắt đỏ và sang trọng.

Để giữ trọn hương vị biển cả, cá bò hòm thường được chế biến theo cách đơn giản nhất là nướng. Việc nướng cá giúp lớp vỏ ngoài cứng rắn của cá dần tan ra, để lộ phần thịt trắng thơm ngậy bên trong. Thực khách chỉ cần dùng tay bóc từng miếng thịt cá và chấm với muối ớt xanh – một gia vị đặc trưng của miền biển, tạo nên hương vị khó quên.

Chị Lan, một thực khách từ Hà Nội đến Phú Yên du lịch, chia sẻ: "Lần đầu tiên tôi nghe đến cá bò hòm, tò mò không biết hương vị ra sao. Nhưng khi thử nướng nguyên con, tôi hoàn toàn bất ngờ với vị ngọt đậm đà của thịt cá, mềm như thịt gà nhưng lại có thêm vị ngọt của biển. Đúng là 'gà nước mặn' thật!"

Ngoài nướng, cá bò hòm còn có thể được chế biến thành cháo cá, lẩu cá hay hấp. Mỗi món ăn đều giữ được độ tươi ngon, đậm đà của loài cá này, khiến thực khách không thể không quay lại lần sau.

Không chỉ là món ăn được yêu thích tại các vùng biển, loài cá bò hòm còn được tiêu thụ mạnh mẽ ở các thành phố lớn. Tại các nhà hàng hải sản tại TP.HCM, Hà Nội hay Đà Nẵng, cá bò hòm là món đặc sản được nhiều thực khách lựa chọn, đặc biệt trong các dịp lễ tết hay bữa tiệc gia đình.

Dù có giá cao hơn các loại cá khác, nhưng nhờ hương vị độc đáo và chất lượng đặc biệt, cá bò hòm vẫn luôn nằm trong danh sách các món ăn được săn đón.

Cá bò hòm - Loài cá hiếm và giá trị cần được bảo tồn

Hiện tại, loài cá bò hòm vẫn được xem là một trong những tài nguyên quý của biển Việt Nam. Tuy nhiên, với tình trạng đánh bắt quá mức và môi trường biển ngày càng bị ảnh hưởng, nguồn cá bò hòm có thể bị suy giảm. Do đó, các ngư dân và cơ quan chức năng đang có biện pháp bảo vệ nguồn lợi thủy sản để duy trì sự phát triển bền vững của loài cá bò hòm. Một trong những giải pháp là hạn chế việc đánh bắt cá non và sử dụng các phương pháp đánh bắt thủ công, không làm tổn hại đến hệ sinh thái rạn san hô – nơi cá bò hòm sinh sống.

Bên cạnh đó, các dự án nuôi trồng thủy sản, đặc biệt là nuôi cá bò hòm trong lồng bè, cũng đang được nghiên cứu và thử nghiệm. Nếu thành công, phương pháp này không chỉ giúp duy trì nguồn cung cấp cá ổn định mà còn giảm áp lực đánh bắt từ tự nhiên.

Cá bò hòm, với ngoại hình độc đáo và hương vị đặc biệt, xứng đáng là một trong những loài cá trứ danh của Việt Nam. Không chỉ là một món ăn đậm đà hương vị biển cả, cá bò hòm còn mang trong mình giá trị kinh tế và văn hóa quan trọng đối với người dân các vùng biển miền Trung, đặc biệt là Phú Yên.

Dù loài cá này đang trở nên ngày càng phổ biến hơn trong các bữa ăn của thực khách trên khắp cả nước, nhưng vẫn cần có những biện pháp bảo vệ và quản lý bền vững để đảm bảo rằng cá bò hòm sẽ không chỉ là một món ăn ngon mà còn là tài nguyên biển quý giá cho thế hệ mai sau.

Cá bò hòm – loài cá gắn liền với biển cả Việt Nam, là minh chứng rõ ràng cho sự phong phú và đa dạng của hải sản nước ta. Và mỗi lần thưởng thức món cá này, là mỗi lần chúng ta cảm nhận được trọn vẹn sự tinh túy mà biển cả đã ban tặng.