Hà Nội là "tọa độ" hội tụ sức mạnh quốc gia

Sáng 7/10, Ban Tuyên giáo Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Thành ủy Hà Nội tổ chức Hội thảo khoa học cấp quốc gia "Tầm nhìn mới, cơ hội mới xây dựng Thủ đô Hà Nội văn hiến - văn minh - hiện đại, thành phố kết nối toàn cầu".

Nhiều chuyên gia, nhà khoa học đã đi sâu phân tích, tổng kết các bài học kinh nghiệm trong nước và quốc tế chỉ ra, để thực sự tạo đột phá phát triển Thủ đô trong giai đoạn tới cần ưu tiên tập trung vào các vấn đề như dịch vụ và kinh tế đô thị; phát triển công nghiệp văn hoá kết hợp với dịch vụ, du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn; xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm hàng đầu về công nghiệp vi mạch bán dẫn, công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo. 

Cần giải pháp vượt trội để phát triển

PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam khẳng định: "Không có gì phải nghi ngờ Hà Nội là "toạ độ" hội tụ sức mạnh quốc gia khi tích hợp tiềm năng, tổ hợp lợi thế và hội tụ tài năng. Đó là những lợi thế tuyệt đối".

Tuy nhiên, theo ông Thiên, chúng ta bàn nhiều về tiềm năng, lợi thế nhưng giải pháp để hiện thực hoá cho đến tầm thì chưa đủ. Để biến tiềm năng, lợi thế thành sức mạnh hiện thực, cần có điều kiện và giải pháp. Thành phố chưa đạt được thành tựu như mong đợi vì giải pháp chưa đến tầm và điều kiện chưa đủ. Ngoài ra, thành phố đánh giá hiệu quả phát huy theo quan điểm so sánh với các địa phương xung quanh, với mục tiêu đua tranh quốc tế cũng chưa đủ tầm nên chưa nhận diện mình thực sự đúng nghĩa.

Chuyên gia kinh tế, nhấn mạnh để thực hiện sứ mệnh, Hà Nội cần sự hỗ trợ đặc biệt to lớn và khác thường từ Trung ương, trong đó, có việc dành ưu tiên về nguồn lực quy mô lớn, cung cấp các dự án phát triển đặc biệt để tạo khai thông - đột phá và những thể chế, giải pháp vượt trội nhằm tạo không gian mở, cơ hội phát triển mới cho Hà Nội.

Theo Kiến trúc sư Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam, hiện tại, trong Quy hoạch Thủ đô, tầm nhìn được xác định đến năm 2050, còn trong Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô thì tầm nhìn xác định đến năm đến năm 2065. Điều này dễ dẫn đến mục tiêu và vấn đề liên kết giữa 2 quy hoạch trong quá trình phát triển của Thủ đô sẽ có nhiều bất cập.

"Vì vậy, cần phân tích kỹ các kịch bản để điều chỉnh phân bố dân số; tiếp tục giảm dân số trong nội đô lịch sử, thúc đẩy hình thành, tạo nơi đến có chất lượng ở các đô thị phát triển, đô thị vệ tinh....; tăng cường kiểm soát phát triển không gian đô thị và nông thôn, xây dựng hình thái quy hoạch kiến trúc đặc trưng cho Thủ đô Hà Nội tại khu vực đô thị, nông thôn cũng như phải kiểm soát chặt chẽ quy hoạch về chiều cao công trình, mật độ xây dựng của từng khu vực, đặc biệt là khu vực nội đô. Việc lựa chọn các chỉ tiêu sử dụng đất, sử dụng không gian, hạ tầng kỹ thuật và yêu cầu phát triển trong khu vực chức năng đặc thù cần được làm rõ trong lần điều chỉnh này", ông Trần Ngọc Chính đề xuất.

Đối với 5 đô thị vệ tinh, cần rà soát lại mô hình và lộ trình phát triển để có kế hoạch tập trung nguồn lực đầu tư theo thứ tự ưu tiên; cần kế thừa mô hình phát triển đô thị đã được xác định tại đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô được phê duyệt…

Cơ hội mới khi triển khai thi hành Luật Thủ đô 

Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh khẳng định, hội thảo này là cơ hội để lãnh đạo thành phố tiếp thu những ý kiến quý báu của các chuyên gia, nhà khoa học, nhằm hiện thực hóa định hướng và mục tiêu phát triển Thủ đô Hà Nội.

Kỷ niệm 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô là dịp để nhìn lại, đánh giá những kết quả, thành tựu rất đáng tự hào của thành phố trong giai đoạn vừa qua. Ngay sau ngày Giải phóng Thủ đô (10/10/1954), Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hà Nội đã nỗ lực, quyết tâm tái thiết Thủ đô, đẩy mạnh sản xuất, khôi phục đời sống kinh tế - xã hội.

Trong kháng chiến chống Mỹ, Hà Nội là hậu phương lớn cùng miền Bắc xã hội chủ nghĩa kịp thời chi viện cho chiến trường miền Nam, với phương châm "thóc không thiếu một cân, quân không thiếu một người". Càng tự hào hơn, Hà Nội đã làm nên chiến thắng "Điện Biên Phủ trên không", tiêu biểu cho ý chí và bản lĩnh Việt Nam, được dư luận quốc tế công nhận là chiến thắng của lương tri và phẩm giá con người.

Bước vào thời kỳ đổi mới, Hà Nội đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, toàn diện, đạt được nhiều thành tựu trên mọi mặt đời sống kinh tế, xã hội. Đến nay, GRDP bình quân đầu người đạt gần 6.300 USD, gấp hơn 130 lần so với năm 1954. Quy mô nền kinh tế đạt khoảng 55 tỷ USD, đóng góp khoảng 16% GDP và 19% tổng thu ngân sách của cả nước.

Các giá trị văn hóa được phát huy, khơi dậy ý chí, niềm tự hào, khát vọng vươn lên của mỗi người dân Thủ đô. Bộ mặt đô thị ngày càng khang trang, hiện đại. Quốc phòng, an ninh được giữ vững. Thành phố Hà Nội được quốc tế vinh danh và công nhận là "Thành phố Vì hòa bình", "Thành phố sáng tạo".

Chủ tịch UBND thành phố mong muốn các chuyên gia trao đổi, làm rõ hơn các luận cứ khoa học và thực tiễn để Thủ đô sớm hoàn thành sứ mệnh của mình, trong đó tập trung vào 3 nội dung chủ yếu:

Đánh giá ý nghĩa trọng đại của Ngày Giải phóng Thủ đô, khẳng định sự lãnh đạo sáng suốt, tài tình của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; tinh thần đại đoàn kết toàn dân, ý chí, quyết tâm và sức mạnh của quân và dân Thủ đô trong sự nghiệp đấu tranh giành độc lập dân tộc; phân tích những thành tựu đạt được của Thủ đô trong gần 40 năm đổi mới.

Xác định vị trí, vai trò, sứ mệnh của Thủ đô Hà Nội với cả nước; khẳng định sự quan tâm đặc biệt của Đảng, Nhà nước đối với quá trình xây dựng và phát triển thành phố.

Tiếp tục phân tích, làm rõ những tiêu chí cụ thể trong định hướng phát triển Thủ đô với tầm nhìn mới, tư duy mới; đặc biệt là những cơ hội mới khi Hà Nội triển khai thi hành Luật Thủ đô (sửa đổi) và thực hiện Quy hoạch Thủ đô, điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô.