Đại biểu Quốc hội nói gì về mức phí công đoàn?

Sáng nay (24/10), tiếp tục Kỳ họp thứ 8, Quốc hội thảo luận ở hội trường dự thảo Luật Công đoàn sửa đổi.

Nội dung phí công đoàn do cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp đóng bằng 2% quỹ tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động được nhiều đại biểu quan tâm.

Đề xuất đóng phí công đoàn theo quy mô số lao động của từng DN

Nêu ý kiến thảo luận, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội) cho rằng cần xem lại mức đóng phí công đoàn bằng 2% quỹ tiền lương.

Ông Trí cho biết, năm 1957, kinh phí công đoàn 2% được duy trì là hợp lý. Bởi, người lao động thời kỳ này chủ yếu là cán bộ, nhân viên làm việc trong cơ quan nhà nước. Kinh phí trích ra do nhà nước cấp.

Tuy nhiên, ông Nguyễn Anh Trí cho rằng, mức kinh phí này không còn hợp lý với bối cảnh hiện nay. Cụ thể, hiện nay, số lượng doanh nghiệp ở Việt Nam rất lớn, số lượng người lao động trong doanh nghiệp đông, từ vài trăm, vài nghìn, thậm chí đến cả vạn người.

Đại biểu này cho hay, đóng phí công đoàn 2% trở thành gánh nặng với doanh nghiệp có nhiều người lao động.

"Nặng đến mức doanh nghiệp không mở rộng được, thậm chí không duy trì hoạt động được thì người lao động mất việc; thu hẹp doanh nghiệp, đầu tư FDI giảm, nền kinh tế đất nước sẽ bị ảnh hưởng, người lao động thất nghiệp", ông Trí lo ngại.

Để phù hợp với điều kiện hiện nay, ông Nguyễn Anh Trí đề nghị đối với doanh nghiệp dưới 500 lao động, mức kinh phí công đoàn là 2%. Doanh nghiệp có 500 lao động đến dưới 3.000 người, mức này là 1,5%. Doanh nghiệp trên 3.000 người thì kinh phí công đoàn chỉ 1%.

Bên cạnh đó, đại biểu đoàn Hà Nội cho rằng dự Luật cần có quy định nhiều hơn về việc doanh nghiệp phải quan tâm đời sống tinh thần, văn hóa, thể thao giải trí với người lao động.

Thêm quy định miễn, giảm, tạm dừng đóng kinh phí công đoàn

Ở chiều ngược lại, đại biểu Trần Nhật Minh (đoàn Nghệ An) đề nghị tiếp tục duy trì mức kinh phí công đoàn 2% và quy định như dự thảo luật.

"Nguồn kinh phí công đoàn đã được duy trì và phát huy có hiệu quả hơn 60 năm qua, từ năm 1957 có luật công đoàn đến nay. Nguồn kinh phí này được sử dụng tại công đoàn cơ sở chủ yếu để chăm lo đời sống cho đoàn viên, người lao động, như thăm hỏi, ốm đau, quà Tết, quà sinh nhật… hoặc tổ chức các hoạt động về văn hóa thể thao", đại biểu Minh nêu.

Theo đại biểu Minh, dự thảo luật đã bổ sung một số nội dung để phù hợp với thực tiễn như quy định tạm dừng, miễn, giảm đóng kinh phí công đoàn đối với các tổ chức, doanh nghiệp gặp khó khăn tại Điều 30, nên khi thực hiện chính sách này nguồn thu từ kinh phí công đoàn dự kiến sẽ giảm hơn. Tuy nhiên, khi đó công đoàn cấp trên vẫn thực hiện hỗ trợ, bảo vệ và duy trì quyền lợi cho đoàn viên, người lao động tại công đoàn cơ sở khi thuộc trường hợp tạm dừng, miễn, giảm đóng kinh phí. 

Do đó, việc luật hóa và tiếp tục duy trì mức 2% kinh phí công đoàn như quy định của dự thảo luật là hết sức cần thiết, bảo đảm cho công đoàn thực hiện tốt trách nhiệm của mình đối với đoàn viên, người lao động, trách nhiệm trong xây dựng quan hệ lao động hài hòa, tiến bộ, góp phần ổn định và phát triển các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Bày tỏ đồng tình với việc giữ nguyên mức đóng kinh phí công đoàn 2%, đại biểu Leo Thị Lịch (đoàn Bắc Giang) cho biết, trong bối cảnh hiện nay nguồn lực nhà nước ta còn hạn chế, để kế thừa, thực thi luật hiện hành đạt được hiệu quả, gắn kết người lao động đối với doanh nghiệp, đặc biệt là hoạt động của tổ chức công đoàn thì việc thu phí công đoàn 2% là hợp lý, đảm bảo được hoạt động của công đoàn một cách bền vững.

Đối với việc phân phối tài chính công đoàn tại các cấp công đoàn, đại biểu Leo Thị Lịch đồng tình với việc giao lại cho công đoàn để điều hành và chi tiêu thực hiện nội dung này.

Đại biểu Lê Thị Thanh Lam (đoàn Hậu Giang) cũng đồng tình với quy định duy trì kinh phí công đoàn 2%. 

Theo bà Lam, thực tiễn qua nhiều thập kỷ, tổ chức công đoàn thu nguồn kinh phí công đoàn 2% cùng với các nguồn thu khác là cơ sở quan trọng để tổ chức công đoàn xây dựng nguồn lực đủ mạnh để chăm lo tốt cho đoàn viên công đoàn và người lao động, tạo sự gắn kết trong mọi hoạt động giữa tổ chức công đoàn, người lao động và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.

Tương tự, đại biểu Chu Thị Hồng Thái (đoàn Lạng Sơn) đánh giá, nguồn kinh phí công đoàn nhiều năm qua đã góp phần thực hiện công tác chăm lo cho đoàn viên công đoàn và giảm gánh nặng cho ngân sách nhà nước. Vì vậy, đại biểu đồng tình với việc duy trì kinh phí công đoàn 2% như nội dung dự thảo.

Tiếp thu và làm rõ ý kiến các đại biểu, ông Nguyễn Đình Khang - Chủ tịch Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam cho biết, qua thảo luận, tuyệt đại đa số các đại biểu đồng tình với mức thu 2%. Trong quá trình soạn thảo cũng đã có báo cáo tiếp thu, giải trình những ý kiến có liên quan về kinh phí công đoàn. 

"Kinh phí công đoàn được để lại tại công đoàn cơ sở hiện hành hiện nay đang là 75% để chăm lo cho người lao động. 

Thực tế rất hoan nghênh nhiều chủ doanh nghiệp tại các doanh nghiệp có chế độ phúc lợi cao hơn, có lợi cho người lao động. Những vấn đề về doanh nghiệp gặp khó khăn thì Ban soạn thảo và cơ quan thẩm tra đã thiết kế tại Điều 30 một điều khoản mới so với Luật Công đoàn (2012), đó là vấn đề miễn, giảm, tạm dừng đóng kinh phí công đoàn", ông Khang nói.