Trực tiếp bầu cử Mỹ 2024: Các tổng chưởng lý Mỹ kêu gọi chuyển giao quyền lực hòa bình

Tiếp tục cập nhật...

Các Tổng chưởng lý ra tuyên bố kêu gọi 'chuyển giao quyền lực một cách hòa bình'

Một liên minh lưỡng đảng gồm 51 tổng chưởng lý trên khắp các bang và vùng lãnh thổ của Mỹ đã ra tuyên bố vào thứ Ba kêu gọi mọi người hãy giữ thái độ ôn hòa và chủ động "lên án mọi hành vi bạo lực liên quan đến kết quả" - Guardian cho biết.

Chuyển giao quyền lực một cách hòa bình là minh chứng cao nhất cho pháp quyền, một truyền thống đóng vai trò cốt lõi trong sự ổn định của quốc gia chúng ta. Với tư cách là Tổng chưởng lý, chúng tôi khẳng định cam kết bảo vệ cộng đồng và duy trì các nguyên tắc dân chủ mà chúng tôi phục vụ" - họ viết.

"Chúng tôi kêu gọi mọi người dân Mỹ hãy bỏ phiếu, tham gia vào các cuộc thảo luận dân sự và trên hết là tôn trọng tính toàn vẹn của tiến trình dân chủ. Bạo lực không có chỗ trong tiến trình dân chủ; chúng tôi sẽ thực thi thẩm quyền của mình để thực thi pháp luật chống lại mọi hành vi bất hợp pháp đe dọa đến nó".

Ông Trump và bà Harris ở đâu?

Ông Trump đã dành những giờ đầu tiên của Ngày bầu cử ở Michigan, nơi ông kết thúc một cuộc vận động tranh cử vào đêm muộn ở Grand Rapids.

Ứng cử viên của Đảng Cộng hòa có kế hoạch dành cả ngày ở Florida, nơi ông dự kiến sẽ bỏ phiếu trực tiếp – mặc dù trước đó đã nói rằng ông sẽ bỏ phiếu sớm. Ông đã lên lịch tổ chức một bữa tiệc theo dõi chiến dịch tại Palm Beach vào tối thứ Ba.

Bà Harris có kế hoạch tham dự một bữa tiệc đêm bầu cử tại Đại học Howard ở Washington, một trường đại học lịch sử dành cho người da đen, nơi bà tốt nghiệp với bằng kinh tế và khoa học chính trị vào năm 1986 và là thành viên tích cực của hội nữ sinh Alpha Kappa Alpha.

Ngoài Howard, bà không có lịch trình công khai nào cho Ngày bầu cử. Harris cho biết vào Chủ Nhật rằng bà "vừa điền" lá phiếu gửi qua thư của mình và nó "đang trên đường đến California".

Thời tiết ảnh hưởng thế nào đến việc bỏ phiếu?

Dự báo thời tiết cho hầu hết các vùng trên cả nước sẽ khá yên tĩnh vào Ngày bầu cử, với phần lớn bờ biển phía Đông và phía Tây vẫn khô ráo, nhưng một luồng không khí lạnh kéo dài khắp vùng trung tâm sẽ là tâm điểm gây ra mưa rào và giông bão.

Theo Trung tâm dự báo FOX, một số tiểu bang chiến trường, bao gồm Michigan và Wisconsin, có khả năng sẽ có mưa vào Ngày bầu cử. Trong khi đó, nhiệt độ ở phía bắc Nevada dự kiến sẽ giảm xuống dưới mức đóng băng, nơi có thể có tuyết rơi.

Những người bỏ phiếu ở phía tây Bắc Carolina sẽ bỏ phiếu sau trận lũ lụt chết người ở Helene. Khi các nỗ lực dọn dẹp tiếp tục diễn ra trong khu vực, nhiệt độ sẽ ở mức 50 và 60 độ ở những nơi như Asheville, nơi bị ảnh hưởng nặng nề bởi trận lũ lụt tàn khốc.

Các chuyên gia chính trị cho rằng điều kiện thời tiết vào Ngày bầu cử – dù mưa hay nắng – có thể ảnh hưởng đến sự nhiệt tình của cử tri. Tuy nhiên, với hơn một nửa đất nước bỏ phiếu trước ngày 5 tháng 11, Ngày bầu cử ngày càng giống một mùa bầu cử kéo dài hơn là chỉ là một ngày quan trọng duy nhất.

Một nghiên cứu của trường đại học năm 2007 phát hiện ra rằng những cử tri có khuynh hướng Cộng hòa đi bỏ phiếu nhiều hơn những cử tri bỏ phiếu cho đảng Dân chủ trong thời tiết mưa. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng tỷ lệ cử tri đi bỏ phiếu giảm khoảng 1% cho mỗi inch mưa và tuyết rơi làm giảm tỷ lệ đi bỏ phiếu gần một nửa phần trăm cho mỗi inch tích tụ.

Với phần lớn cử tri tận dụng các phương pháp bỏ phiếu sớm, hàng triệu người sẽ không có nhiều việc phải làm vào Ngày bầu cử ngoài việc thư giãn và theo dõi kết quả.

Vì sao bầu cử Mỹ diễn ra vào thứ Ba đầu tiên của tháng 11

Cứ bốn năm một lần, phiếu bầu cho tổng thống Mỹ được bỏ vào thứ Ba đầu tiên sau thứ Hai đầu tiên của tháng 11. Theo các nhà sử học, tất cả đều gắn liền với nông dân Mỹ.

Năm 1845, Quốc hội Mỹ đã thông qua một đạo luật nhằm thiết lập một ngày thống nhất để bầu tổng thống và phó tổng thống tại tất cả các tiểu bang của Liên bang. Vào thời điểm đó, nhiều người Mỹ ở đất nước non trẻ này - khi đó chưa đầy 100 tuổi - làm việc trong ngành nông nghiệp.

Tháng 11 được chọn vì không trùng với mùa trồng trọt bận rộn vào mùa xuân hoặc mùa thu hoạch vào mùa thu, và tháng này diễn ra trước khi nhiệt độ mùa đông lạnh giá ập đến.

Ngày trong tuần để bầu cử cũng được chọn bằng một quá trình loại trừ. Chủ Nhật không phải là một khả năng vì đây là thời điểm những người theo đạo Thiên chúa đến nhà thờ. Và thứ Tư thường là "ngày họp chợ" khi những người nông dân bán nông sản và các hàng hóa khác.

Giới đầu tư chờ đợi biến động thị trường

Các nhà đầu tư quốc tế vẫn cảnh giác sau một số động thái đáng kể trên thị trường trái phiếu và tiền tệ trước thềm cuộc bầu cử này,  và 24-72 giờ tới có thể còn biến động hơn nữa - Reuters cho biết.

Một trong những cuộc bỏ phiếu bất thường nhất trong lịch sử hiện đại của Mỹ sẽ mang lại những tác động hoàn toàn khác biệt đối với thương mại toàn cầu, thuế và chi tiêu của Mỹ cũng như có khả năng ảnh hưởng đến các tổ chức quan trọng thúc đẩy thị trường toàn cầu như Cục Dự trữ Liên bang.

Tất cả đều có thể làm giá tài sản bất ổn và dẫn đến hậu quả tài chính rộng rãi, bao gồm cả triển vọng nợ của Mỹ, sức mạnh của đồng đô la và nhiều ngành công nghiệp được coi là xương sống của doanh nghiệp Mỹ.

Với các cuộc thăm dò cho thấy sự ngang tài ngang sức giữa cựu tổng thống Trump và phó tổng thống hiện tại Harris và quyền kiểm soát Quốc hội cũng đang bị đe dọa, các nhà đầu tư đặc biệt lo lắng về một kết quả không rõ ràng hoặc gây tranh cãi, đặc biệt là nếu nó gây ra bất ổn.

Đối với đêm nay, các nhà quản lý tiền tệ sẽ tập trung sự chú ý của họ vào các cuộc thăm dò ý kiến cử tri sau khi bỏ phiếu và số liệu ban đầu từ một số ít các tiểu bang dẫn đầu - và thậm chí cả các quận quan trọng trong số đó - có thể cho biết cuộc bầu cử sẽ diễn ra theo hướng nào.

"Đây là cuộc bầu cử quan trọng nhất mà tôi từng chứng kiến trong sự nghiệp của mình", Mike Mullaney, giám đốc nghiên cứu thị trường toàn cầu tại Boston Partners, người đã làm việc trong lĩnh vực quản lý đầu tư trong hơn 40 năm, nói với Reuters.

"Nó sẽ rất chia rẽ, với một số điều xảy ra khi Trump chiến thắng, và một số điều xảy ra khi Harris chiến thắng".

Ông Biden theo dõi bầu cử trong một kết cục lặng lẽ 

Tên của Tổng thống Joe Biden sẽ không xuất hiện trên lá phiếu vào thứ Ba, nhưng rủi ro rất lớn đối với vị tổng thống 81 tuổi và di sản của ông khi ông chờ xem liệu đất nước có cử người tiền nhiệm hay người kế nhiệm được ông lựa chọn vào Nhà Trắng vào năm tới hay không.

Ông Biden đã giữ thái độ khá kín tiếng trong những ngày gần đây và dự kiến sẽ tiếp tục như vậy vào hôm nay. Một viên chức Nhà Trắng cho biết Biden và Đệ nhất phu nhân Jill Biden sẽ theo dõi kết quả bầu cử từ dinh thự của Nhà Trắng cùng với các trợ lý lâu năm và nhân viên cấp cao của Nhà Trắng. 

Ông không có sự kiện công khai nào trong lịch trình của mình, dự kiến sẽ nhận được thông tin cập nhật thường xuyên khi các cuộc đua diễn ra trên khắp cả nước.

Cuộc bầu cử hôm nay có vẻ khác xa so với những gì gia đình Biden hình dung vài tháng trước khi ông hy vọng cử tri sẽ bầu ông vào nhiệm kỳ thứ hai tại Nhà Trắng — và kết quả có thể giúp xác định cách tổng thống sắp mãn nhiệm được ghi nhớ.

Phòng chiến tranh của Trump ở địa điểm quen thuộc

Đồng minh thân thiết của ông Trump, Steve Bannon đã nói với CBS rằng "phòng chiến tranh" khét tiếng của ông Trump sẽ được khôi phục tại Khách sạn Willard ở Washington DC vào tối nay 5/11.

Các thành viên chủ chốt của chiến dịch tranh cử của ông Trump, bao gồm cả Bannon, đã có mặt tại khách sạn vào ngày 6/1/2021, khi cuộc nổi loạn ở Điện Capitol diễn ra gần đó.

"Phòng chiến tranh" đó có những mục tiêu cụ thể: Giúp gây áp lực buộc phó tổng thống Mike Pence khi đó từ chối chứng nhận chiến thắng trong cuộc bầu cử của Biden và gửi nó đến Hạ viện trong một cuộc bầu cử bất thường, hoặc nếu không, sẽ trì hoãn phiên họp chung sau ngày 6 tháng 1 năm 2021.

"Không giống như năm 2020, lần này chúng tôi sẽ đảm bảo chiến thắng của Trump", Bannon nói với CBS hôm nay.

Steve Bannon, một chiến lược gia chính trị, chuyên gia truyền thông, cựu doanh nhân, từng là cố vấn của ông Trump những tháng đầu tiên của nhiệm kỳ trước, vừa được thả khỏi nhà tù hôm 29/10, chỉ một tuần trước bầu cử. Bannon đã thề sẽ giúp ông Trump chiến thắng.

 Bannon đã thụ án 4 tháng tù vì bất chấp lệnh triệu tập trong cuộc điều tra của quốc hội về vụ tấn công Điện Capitol vào ngày 6/1/2021. 

Thế hệ Z vì sao ủng hộ ông Trump?

Cựu ứng cử viên tổng thống và người ủng hộ Donald Trump Vivek Ramaswamy cho biết chiến dịch của Trump đã thu hút sự chú ý lớn hơn từ các nhóm trước đây đã bỏ phiếu cho đảng Dân chủ, bao gồm cử tri da đen, người gốc Tây Ban Nha và Thế hệ Z.

Ramaswamy cho biết Thế hệ Z có động lực muốn tránh xa các cuộc xung đột ở nước ngoài và tránh "Chiến tranh thế giới thứ 3", phát triển kinh tế và giảm chi phí nhà ở mà ông cho biết là những vấn đề quan trọng nhất đối với người Mỹ trẻ tuổi.

Ông cho biết: "Nếu tôi phải tóm tắt thành hai vấn đề: Một là lo ngại rằng nếu có một cuộc chiến tranh ở nước ngoài - Chúa cấm - mà Mỹ tham gia, thì điều đó sẽ đổ lên vai Thế hệ Z".

"Kết hợp điều đó với chi phí tăng cao. Những gì chúng ta đã thấy trong vài năm qua - và đây là một sự thật khó khăn - là giá cả đã tăng và tiền lương không theo kịp". Ramaswamy cho biết.

Thêm các điểm bỏ phiếu mở cửa

Bây giờ là hơn 7 giờ sáng theo giờ miền Đông nước Mỹ (7h tối giờ Hà Nội) và các điểm bỏ phiếu đã mở cửa trên hơn 25 bang. Một số điểm bỏ phiếu áp dụng Giờ miền Đông và sẽ mở cửa lúc 7 giờ sáng theo giờ miền Đông, tuy nhiên hầu hết các điểm bỏ phiếu đều hoạt động theo Giờ miền Trung và sẽ mở cửa lúc 8 giờ sáng theo giờ miền Đông

Các bang mở lúc 7h sáng có thể kể đến Alabama, Delaware, Washington, DC, Georgia, Illinois, Kansas (một số điểm bỏ phiếu mở cửa lúc 8 giờ sáng theo giờ miền Đông do múi giờ), Maryland, Massachusetts (các thành phố hoặc thị trấn có thể chọn mở cửa sớm nhất là 5:45 sáng theo giờ miền Đông), Michigan (một số điểm bỏ phiếu mở cửa lúc 8 giờ sáng theo giờ miền Đông do múi giờ)...

 Quyền kiểm soát Quốc hội Hoa Kỳ đang bị đe dọa

Cuộc bầu cử có thể đảo ngược quyền kiểm soát ở cả Hạ viện và Thượng viện, trong khi vẫn để lại Đồi Capitol chia rẽ giữa đảng Cộng hòa của ông Trump và đảng Dân chủ của bà Harris - Al Jazeera cho biết. Kết quả sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc xác định người chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống dễ dàng điều hành như thế nào cho đến cuộc bầu cử quốc hội tiếp theo vào năm 2026.

Các nhà phân tích phi đảng phái cho biết đảng Cộng hòa có cơ hội lớn giành lại Thượng viện, nơi đảng Dân chủ nắm giữ đa số 51-49. Nhưng đảng Cộng hòa cũng có thể mất quyền kiểm soát Hạ viện, nơi đảng Dân chủ chỉ cần giành thêm bốn ghế để giành lại quyền kiểm soát viện 435 ghế.

Giống như trong cuộc bầu cử tổng thống, kết quả bầu cử Quốc hội có thể sẽ được quyết định bởi một nhóm nhỏ cử tri. Cuộc chiến giành Thượng viện xoay quanh 7 cuộc bỏ phiếu, trong khi chưa đến 40 cuộc đua vào Hạ viện được coi là thực sự cạnh tranh. "Tình hình cực kỳ sít sao" - Erin Covey, nhà phân tích các cuộc đua vào Hạ viện cho biết.

Người Hindu cầu nguyện cho bà Harris

Những người theo đạo Hindu ở miền Nam Ấn Độ đang cầu nguyện cho chiến thắng của bà Kamala Harris trong cuộc bầu cử Mỹ, theo CNN.

Harris là con gái của những người nhập cư Ấn Độ và Jamaica, mẹ bà sinh ra ở tiểu bang Tamil Nadu trước khi chuyển đến Mỹ để học chương trình tiến sĩ. Harris đã chia sẻ những kỷ niệm thời thơ ấu khi đến thăm ông nội của bà ở Chennai và đã nói về cách di sản Ấn Độ của cô đã ảnh hưởng đến cuộc sống và sự nghiệp của bà.

Những biểu ngữ có khuôn mặt bà Harris được trưng bày bên cạnh các tượng thần Hindu, với các linh mục đang cầu nguyện và dâng cánh hoa cho các tượng thần.

Nhiều người Mỹ gốc Ấn đã trở nên phấn chấn hơn sau khi bà Harris trở thành ứng cử viên mới của đảng Dân chủ, với các nhà tổ chức cấp quốc gia và cơ sở trong cộng đồng này đã lên tiếng về sự ủng hộ mạnh mẽ dành cho chiến dịch của bà Harris trong những tuần sau khi bà tuyên bố ứng cử.

Người Mỹ bắt đầu đi bỏ phiếu

8 địa điểm bỏ phiếu của tiểu bang mở cửa lúc 6 giờ sáng theo giờ miền Đông, bao gồm các địa điểm ở Connecticut, New Jersey, New York, New Hampshire và Virginia.

Tại Indiana và Kentucky , các điểm bỏ phiếu bắt đầu mở cửa lúc 6 giờ sáng theo giờ miền Đông, nhưng một số điểm bỏ phiếu ở múi giờ miền Trung sẽ mở cửa lúc 7 giờ sáng theo giờ miền Đông.

Tại Maine , hầu hết các điểm bỏ phiếu đều mở cửa lúc 6 giờ sáng theo giờ miền Đông, nhưng các thành phố có ít hơn 500 người có thể mở cửa muộn nhất là 10 giờ sáng theo giờ miền Đông.

Thị trấn nhỏ Dixville Notch của New Hampshire đã bỏ phiếu vào lúc nửa đêm, theo truyền thống kéo dài hàng thập kỷ; Phó Tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump đều có số phiếu bằng nhau với ba phiếu.

Dự đoán bất ngờ

Nhà dự báo hàng đầu của Mỹ Nate Silver đã công bố dự báo bầu cử cuối cùng của mình vào nửa đêm 4/11 và cuộc đua có vẻ gần như sít sao nhất có thể. Ông cho biết trong số 80.000 mô phỏng chạy bằng mô hình của ông,  bà Harris đã thắng trong 40.012 trường hợp, hay 50,015%.

Silver đã tạo dựng được danh tiếng là bậc thầy dự báo bằng cách dự đoán đúng 49 trong số 50 tiểu bang trong cuộc bầu cử tổng thống năm 2008. Ông cũng dự đoán kết quả của cuộc bầu cử năm 2012 và 2020. Tuy nhiên, vào năm 2016, ông chỉ cho người chiến thắng cuối cùng là Trump 28,6% cơ hội trở thành tổng thống.

Các cuộc thăm dò công bố hôm 4/11cho thấy bà Harris dẫn trước một chút ở Michigan nhưng ngang bằng với ông Trump ở Pennsylvania và các tiểu bang dao động quan trọng khác. Ông Trump vẫn dẫn trước bà Harris trên thị trường cá cược, nhưng tỷ lệ cược đã thu hẹp phần nào.

Vào ngày diễn ra cuộc bầu cử, nhà cái PredictIt đưa ông  Trump trở lại vị trí dẫn đầu, mặc dù với biên độ nhỏ. Các nền tảng khác chỉ ra tỷ lệ cược cho ông Trump giành chiến thắng cao hơn nhiều. Tỷ lệ cược trung bình của RealCelarPolling hiện cho thấy Trump là 57,7 và Harris là 40,7.

Những lá phiếu đầu tiên 

Hầu hết các bang mở cửa điểm bỏ phiếu lúc 7 giờ sáng giờ địa phương ngày 5/11, nhưng một số bang bắt đầu bỏ phiếu sớm nhất là 5 giờ sáng hoặc muộn nhất là 10 giờ sáng.

Cộng đồng nhỏ Dixville Notch của bang New Hampshire đã mở và đóng điểm bỏ phiếu ngay sau nửa đêm 4/11 theo truyền thống từ lâu đời. Ở đây cả bà Kamala Harris và ông Trump mỗi người đều được 3 phiếu.

Cuộc thăm dò cuối cùng của NBC News vào 3/11 cho thấy bà Harris và ông Trump đều đạt 49%, với chỉ 2% số người được hỏi vẫn chưa chắc chắn về lựa chọn của mình. Nếu biên độ sát nút như các cuộc thăm dò dự đoán, NBC News đưa tin rằng có thể mất "một tuần" để nêu tên người chiến thắng.

"Những ngày dự đoán người chiến thắng vào đêm bầu cử gần như chắc chắn đã qua", hãng tin này cho biết.

Ông Trump tham gia cuộc vận động cuối cùng trước bầu cử cùng các con

Các ứng cử viên đã tổ chức các sự kiện vận động tranh cử cuối cùng của họ tại các tiểu bang chiến trường vào đêm qua. 

Cựu Tổng thống Donald Trump đã kết thúc chiến dịch vận động tranh cử cuối cùng của mình sau gần hai giờ phát biểu tại Grand Rapids, Michigan. Trump cho biết ông đã tham dự hơn 900 cuộc vận động tranh cử trong năm nay.

"Sự ủng hộ của các bạn có ý nghĩa hơn bất kỳ điều gì mà các bạn có thể hiểu được… đây là cuộc vận động tranh cử cuối cùng của tôi, các bạn có tin được không? Các cuộc vận động tranh cử, những cuộc vận động tranh cử lớn và tuyệt đẹp này, chưa từng có điều gì giống như vậy và sẽ không bao giờ có nữa", Trump nói với những người ủng hộ và sáng sớm 5/11.

Có lúc ông cũng đưa các con mình lên sân khấu và họ đã có những bài phát biểu ngắn gọn, bao gồm Tiffany, Eric và Donald Jr.

Những người nổi tiếng vận động giờ chót cho bà Harris

Bà Kamala Harris đã kết thúc chiến dịch kéo dài 107 ngày của mình tại Pennsylvania. Bà đã chào đón rất nhiều người nổi tiếng đến các cuộc vận động tranh cử của bà vào những phút cuối của chiến dịch tranh cử, PA đưa tin.

Oprah Winfrey, Katy Perry, Will.i.am, Lady Gaga, Jon Bon Jovi và Christina Aguilera là một trong những siêu sao lên tiếng ủng hộ Harris.

Lady Gaga là một trong những ngôi sao biểu diễn tại cuộc mít tinh của bà Harris ở nhiều thành phố vào buổi tối trước cuộc bầu cử, nơi cô hát bài God Bless America trước khi cảnh báo khán giả rằng "đất nước đang phụ thuộc vào các bạn".

Trong khi đó, người dẫn chương trình Oprah Winfrey cho biết bà đã đi khắp đất nước để tham dự cuộc biểu tình ở Philadelphia, Pennsylvania, mặc chiếc áo phông có dòng chữ "Yes she can".

Ngôi sao truyền hình này cảnh báo: "Nếu chúng tôi không đến vào ngày mai, rất có thể chúng tôi sẽ không bao giờ có cơ hội bỏ phiếu nữa".

Ca sĩ Will.i.am của nhóm nhạc Black Eyed Peas đã biểu diễn ca khúc ủng hộ Harris có tựa đề "Yes she can", trong đó có lời bài hát: "Hãy đăng ký và bỏ phiếu vì cuộc sống của bạn, hãy làm điều đó vì con gái, con trai và vợ của bạn".

***

Người dân Mỹ đang đi bỏ phiếu để bầu cho vị tổng thống tiếp theo của họ. Phó Tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Donald Trump đều cần ít nhất 270 phiếu đại cử tri để giành chiến thắng. Các tiểu bang chiến trường Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania và Wisconsin được kỳ vọng sẽ đóng vai trò then chốt trên con đường giành chiến thắng của họ.

Bà Harris và ông Trump hòa nhau với 3 phiếu bầu mỗi người tại cộng đồng nhỏ Dixville Notch của New Hampshire, nơi mở và đóng điểm bỏ phiếu ngay sau nửa đêm theo giờ miền Đông theo truyền thống kéo dài hàng thập kỷ.