Qatar tuyên bố sốc về ngừng vai trò trung gian đàm phán giữa Hamas và Israel

Qatar đang đình chỉ vai trò trung gian trong các cuộc đàm phán giữa Israel và Hamas sau khi kết luận rằng hai bên không còn đàm phán thiện chí nữa, hai nguồn tin thân cận với tình hình cho biết với CNN.

Qatar, quốc gia từ lâu đã là nơi đặt văn phòng chính trị của Hamas tại Doha, cùng với Ai Cập, đã đóng vai trò trung gian cho hai bên - vốn không chính thức duy trì liên lạc trực tiếp.

Một nguồn tin ngoại giao được tóm tắt về vấn đề này nói với CNN rằng chính phủ Qatar đưa ra quyết định trên sau khi kết luận rằng cả hai bên hiện đang từ chối "tham gia một cách xây dựng".

Ngoại trừ một loạt hoạt động ngắn ngủi vào tháng trước, không có cuộc đàm phán thực sự nào kể từ khi 6 con tin người Israel bị Hamas hành quyết và phát hiện trong một đường hầm ở Gaza vào cuối tháng 8. Trong lệnh ngừng bắn tạm thời do Qatar và Ai Cập làm trung gian vào tháng 11 năm ngoái, Hamas đã thả 105 con tin và Israel thả 240 tù nhân Palestine.

"Người Qatar đã kết luận rằng không có đủ thiện chí từ cả hai bên, với các nỗ lực hòa giải đang trở nên thiên về chính trị và quan hệ công chúng hơn là một nỗ lực nghiêm túc nhằm đảm bảo hòa bình và cứu các con tin và thường dân Palestine" -nguồn tin ngoại giao nói với CNN. "Do đó, vị trí chính trị của Hamas không còn phục vụ mục đích của mình nữa".

Hamas đã nhấn mạnh rằng bất kỳ thỏa thuận nào với Israel cũng phải dẫn đến chấm dứt vĩnh viễn cuộc chiến ở Gaza. Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã từ chối yêu cầu đó. Vào tháng 7, ông đã thực sự phá hỏng một dự thảo thỏa thuận ngừng bắn và con tin bằng cách đưa ra một loạt các yêu cầu mới vào phút chót.

Hiện vẫn còn 101 con tin bị giam giữ ở Gaza. Theo Bộ Y tế Palestine, chiến dịch quân sự của Israel, được phát động để đáp trả cuộc tấn công ngày 7/10, đã giết chết hơn 43.000 người Palestine ở Gaza; Liên Hợp Quốc báo cáo rằng 70% số người tử vong trong 6 tháng đầu tiên của cuộc xung đột là phụ nữ và trẻ em.

Bộ trưởng kinh tế Israel, Nir Barkat, dường như đã đưa ra phản ứng chính thức đầu tiên của Israel đối với động thái này, phát biểu trên X rằng "Qatar chưa bao giờ là bên trung gian, mà là bên bảo vệ Hamas, bên tài trợ và bảo vệ tổ chức khủng bố này". 

Ông Netanyahu trong nhiều năm đã ủng hộ các khoản thanh toán cho Hamas thông qua Qatar, nhằm chia rẽ chính trường Palestine và - những người chỉ trích cáo buộc - ngăn chặn việc thành lập một nhà nước Palestine.

Đây không phải là lần đầu tiên chính phủ Qatar bày tỏ sự thất vọng. Vào tháng 4, Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Sheikh Mohammed bin Abdulrahman Al Thani cho biết những nỗ lực của Qatar đang bị một số bên liên quan đến cuộc xung đột lợi dụng vì "lợi ích chính trị hẹp hòi", "yêu cầu nhà nước Qatar phải tiến hành đánh giá toàn diện" về vai trò của mình.

Chính phủ Qatar hiện đã nói với chính quyền Biden rằng họ sẵn sàng khởi động lại các nỗ lực hòa giải của mình "khi cả hai bên đạt đến bế tắc và thể hiện thiện chí chân thành muốn quay lại bàn đàm phán với mục tiêu chấm dứt chiến tranh và nỗi thống khổ của người dân thường".

Một quan chức cấp cao của Mỹ nói với CNN rằng mặc dù Qatar đã đóng "vai trò vô giá trong việc giúp làm trung gian cho một thỏa thuận giải cứu con tin" vào năm ngoái, "sau khi Hamas liên tục từ chối thả ngay cả một số ít con tin, bao gồm cả những con tin gần đây nhất trong các cuộc họp ở Cairo, thì sự hiện diện liên tục của họ ở Doha không còn khả thi hoặc được chấp nhận nữa".