'Ngôi sao' mới Elon Musk tham gia cuộc gọi đầu tiên của ông Trump với ông Zelensky - tại sao điều này quan trọng?

Người phát ngôn của ông Zelensky mô tả cuộc gọi này là cuộc gọi tích cực dựa trên bình luận của cả ông Trump và tỷ phú Musk, mà không đi sâu vào chi tiết, theo Axios , trang web đầu tiên đưa tin về sự tham gia của Musk hôm 9/11.

Trong bài đăng trên X , ông Zelenskyy cho biết ông đã có "cuộc gọi tuyệt vời" với Trump và "chúc mừng ông ấy về chiến thắng vang dội mang tính lịch sử". Sự tham gia của Musk không được đề cập đến.

Sự xuất hiện của Musk trong cuộc gọi không được lên kế hoạch trước, nhưng ông tình cờ bước vào phòng ngay lúc hai nhà lãnh đạo Trump và Zelensky đang nói chuyện và tổng thống đắc cử đã đưa điện thoại cho ông, tờ Wall Street Journal đưa tin .

Phần lớn các hoạt động liên lạc của Ukraine diễn ra qua dịch vụ internet vệ tinh Starlink của Musk kể từ khi cuộc tấn công của Nga năm 2022 đã phá hủy một phần đáng kể mạng lưới điện thoại di động của quốc gia này. Zelensky lưu ý rằng ông đã sử dụng Starlink cho cuộc gọi với ông Trump, và Musk trả lời rằng ông sẽ gửi cho Ukraine nhiều trạm gốc Starlink hơn, tờ Journal đưa tin.

Việc một công dân như Musk - hay bất kỳ bên thứ ba nào - tham gia vào các cuộc gọi giữa các nhà lãnh đạo thế giới là điều cực kỳ bất thường, đặc biệt là những cuộc gọi đầu tiên sau một cuộc bầu cử.

Nhưng như ông Trump đã nói rõ, tỷ phú Musk sẽ có vai trò nổi bật trong chính quyền của ông. "Một ngôi sao đã chào đời", Trump nói trong bài phát biểu chiến thắng của ông vào sáng thứ Tư, ám chỉ Musk, người đã đổ hơn 100 triệu đô la để giúp ông giành chiến thắng.

Điều đó có thể gây ra xung đột lợi ích tiềm ẩn vì tất cả các cơ quan liên bang đều giám sát các công ty khác nhau của Musk, những công ty đã nhận được ít nhất 15,4 tỷ USD hợp đồng từ chính phủ liên bang trong thập kỷ qua, theo Open Secrets.

Một số chuyên gia cho rằng việc Musk tham gia cuộc gọi Trump-Zelensky có thể cho thấy tầm ảnh hưởng mà ông có thể tạo ra trong chính quyền mới của ông Trump, đặc biệt là khi ông ngày càng gần gũi với ông Trump - và ủng hộ về mặt tài chính và cá nhân cho chiến dịch tranh cử của ông Trump.

Susan Glasser, cựu phóng viên tại Moscow mô tả tin tức này là dấu hiệu cho thấy tầm ảnh hưởng mà Musk sẽ nắm giữ trong chính quyền mới của ông Trump.

Theo USA Today, việc tiết lộ Musk tham gia cuộc gọi với ông Zelenksy gây khó xử về mặt chính trị vì nhiều lý do.

Một là Musk có hàng tỷ đô la trong các hợp đồng quân sự và tình báo nhạy cảm của Mỹ - một số liên quan đến Ukraine và cuộc chiến với Nga. Ông gần như chắc chắn có quyền truy cập an ninh tuyệt mật cần thiết để tham gia vào các hợp đồng này, như ông đã tuyên bố.

Nhưng dưới thời Musk, SpaceX "đã có những hành động khó lường có thể tác động đến các sự kiện địa chính trị, làm dấy lên mối lo ngại về an ninh quốc gia rằng một nhà thầu quốc phòng quan trọng có thể bị thao túng bởi những xung lực từ phía ban lãnh đạo", Douglas Yeung , một nhà khoa học hành vi cấp cao tại RAND, đã viết trong một bài bình luận gần đây trên USA TODAY.

Ví dụ, Yeung cho biết, SpaceX ban đầu cung cấp dịch vụ liên lạc Starlink cho lực lượng Ukraine đang chiến đấu với Nga nhưng sau đó lại tìm cách từ chối quyền truy cập của họ ‒ đầu tiên ông Musk yêu cầu Lầu Năm Góc chi trả hóa đơn và sau đó tuyên bố rằng việc khôi phục chức năng có thể khiến xung đột leo thang thành chiến tranh thế giới.

Mối quan hệ được cho là của ông Musk với Tổng thống Nga Vladimir Putin làm dấy lên lo ngại.

Vấn đề càng phức tạp hơn khi tờ Wall Street Journal đưa tin vào ngày 25/10 rằng Musk "đã liên lạc thường xuyên" với ông Putin kể từ cuối năm 2022.

Những cuộc thảo luận đó, mà WSJ cho biết đã được một số quan chức hiện tại và trước đây của Mỹ, Châu Âu và Nga xác nhận, đã đề cập đến các chủ đề cá nhân, căng thẳng kinh doanh và địa chính trị. 

Những cuộc thảo luận được báo cáo đó diễn ra khi các cơ quan tình báo Mỹ cáo buộc ông Putin đã tích cực sử dụng các chiến binh mạng của mình để phát tán thông tin sai lệch nhằm giúp Trump đắc cử.

Phần lớn nội dung đó được lưu hành trên X − trang web mà Musk, người giàu nhất thế giới, đã mua vào năm 2022 với giá 44 tỷ đô la.