Bộ Hiệu quả Chính phủ do Elon Musk đứng đầu là gì?

Tổng thống đắc cử Donald Trump đã công bố vào thứ Ba rằng chính quyền thứ hai của ông sẽ thành lập Bộ Hiệu quả Chính phủ, do tỷ phú Elon Musk và Vivek Ramaswamy lãnh đạo.

Trong một tuyên bố trên Truth Social, ông Trump cho biết bộ phận này "sẽ mở đường cho Chính quyền của tôi phá bỏ Bộ máy quan liêu của Chính phủ, cắt giảm các quy định dư thừa, cắt giảm chi tiêu lãng phí và tái cấu trúc các Cơ quan Liên bang".

"Tôi mong Elon và Vivek sẽ thực hiện những thay đổi đối với Bộ máy quan liêu của Chính phủ với mục tiêu hướng đến hiệu quả và đồng thời cải thiện cuộc sống cho tất cả người Mỹ" - ông Trump nói thêm.

Chi tiết về bộ phận mới, được Trump viết tắt là DOGE, vẫn chưa được biết đến nhiều. Trump cho biết trong tuyên bố của ông rằng bộ phận này sẽ không phải là một cơ quan liên bang mà sẽ cung cấp hướng dẫn "bên ngoài chính phủ" bằng cách hợp tác với Nhà Trắng và Văn phòng Quản lý và Ngân sách "để thúc đẩy cải cách cơ cấu quy mô lớn và tạo ra cách tiếp cận mang tính kinh doanh đối với Chính phủ chưa từng thấy trước đây".

Trong suốt chiến dịch tranh cử, Trump đã nhiều lần nói rằng Musk, tỷ phú CEO của Tesla và SpaceX, sẽ có một vị trí trong chính quyền của ông. Trong bài phát biểu tại Câu lạc bộ Kinh tế New York vào tháng 9, Trump cho biết ông có kế hoạch "thành lập một ủy ban hiệu quả của chính phủ" theo "gợi ý" của Musk. 

Vào thời điểm đó, trong một bài đăng trên X, trước đây là Twitter, Musk đã trả lời: "Tôi mong muốn được phục vụ nước Mỹ nếu có cơ hội. Không cần trả lương, không cần chức danh, không cần sự công nhận".

Bộ Hiệu quả của Chính phủ là gì?

Phát biểu hôm 12/1, Musk nói: "Tất cả các hành động của Bộ Hiệu quả của Chính phủ sẽ được đăng trực tuyến để minh bạch tối đa".

"Bất cứ khi nào công chúng nghĩ rằng chúng tôi đang cắt giảm một thứ gì đó quan trọng hoặc không cắt giảm một thứ gì đó lãng phí, hãy cho chúng tôi biết!" - ông thêm vào bài đăng trên X. 

"Chúng tôi cũng sẽ có bảng xếp hạng cho những khoản chi tiêu ngu ngốc nhất từ tiền thuế của bạn. Điều này sẽ vừa cực kỳ bi thảm vừa cực kỳ thú vị".

Musk phát biểu tại một cuộc mít tinh của Trump tại Madison Square Garden vào tháng 10 rằng ngân sách liên bang có thể cắt giảm "ít nhất" 2 nghìn tỷ đô la. Chi tiêu tùy ý, bao gồm chi tiêu quốc phòng, được ước tính tổng cộng là 1,9 nghìn tỷ đô la trong tổng số 6,75 nghìn tỷ đô la chi tiêu liên bang cho năm tài chính 2024, theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội.

"Tiền của các bạn đang bị lãng phí và Bộ Hiệu quả Chính phủ sẽ giải quyết vấn đề đó. Chúng tôi sẽ giúp chính phủ ngừng gây phiền hà và lấy tiền của các bạn", Musk phát biểu tại cuộc biểu tình.

Từ viết tắt của bộ  mới - DOGE - cũng ám chỉ tên của loại tiền điện tử dogecoin mà Musk quảng bá.

Vào tháng 8, Musk và Tesla đã thắng trong việc bác bỏ vụ kiện liên bang cáo buộc họ lừa đảo các nhà đầu tư bằng cách thổi phồng giá dogecoin và thực hiện giao dịch nội gián, gây ra thiệt hại hàng tỷ đô la.

Dogecoin đã tăng giá gấp đôi kể từ Ngày bầu cử, theo dõi sự gia tăng của thị trường tiền điện tử do kỳ vọng về sự nới lỏng quản lý dưới thời chính quyền Trump.

Cổ phiếu của Tesla đã giảm trên Phố Wall trước thông báo này nhưng đã tăng khoảng 30% kể từ cuộc bầu cử.

Còn Ramaswamy - người đã tranh cử ứng cử viên tổng thống của Đảng Cộng hòa  năm 2024 trước khi bỏ cuộc và ủng hộ Trump vào tháng 1 - đã trả lời thông báo của Trump trên X: "Chúng tôi sẽ không nhẹ nhàng đâu, @elonmusk".

Trong một bài đăng riêng, Ramaswamy cho biết ông  "rút lui khỏi việc đề cử" để có thể thay thế ghế Thượng viện của Phó Tổng thống đắc cử JD Vance tại Ohio. Thống đốc Cộng hòa Ohio Mike DeWine được giao nhiệm vụ bổ nhiệm một người thay thế ghế của Vance cho đến cuộc bầu cử đặc biệt vào năm 2026.

Ramaswamy đã đưa việc cắt giảm chi tiêu của chính phủ thành một phần quan trọng trong chiến dịch tranh cử tổng thống của mình, bao gồm lời thề sẽ cắt giảm FBI, Bộ Giáo dục và Ủy ban Quản lý Hạt nhân nếu đắc cử. Trump cũng đã đưa ra ý tưởng đóng cửa Bộ Giáo dục.