Lối rẽ bất ngờ
Sau khi tốt nghiệp chuyên ngành Kế toán tại Trường Đại học Tây Nguyên vào năm 2015, Phạm Thị Nga (SN 1992, trú tại xã Ea Mnang, huyện Cư Mgar, tỉnh Đắk Lắk) đã xin việc tại nhiều công ty nhưng mức lương thấp không đủ để trang trải cuộc sống. Quyết tâm cải thiện thu nhập, cô đã trở về quê nhà và bắt tay vào việc chế biến mứt khô từ các loại trái cây như me, chùm ruột và thơm mật.
Tuy nhiên, hành trình khởi nghiệp không hề dễ dàng. Vào mùa mưa, việc phơi trái cây trở nên khó khăn hơn. Phương pháp sên bằng lửa làm cho mứt trái cây không đảm bảo chất dinh dưỡng và không giữ được màu sắc tự nhiên. Thêm vào đó, hạn sử dụng của các sản phẩm này rất ngắn, chỉ dưới một tháng và chủ yếu tiêu thụ tại TP HCM và Đà Lạt, không thể vận chuyển đi xa.
Đến năm 2021, nhận thấy tỉnh Đắk Lắk có nguồn nguyên liệu thơm mật và mãng cầu dồi dào, Nga quyết định đầu tư 2 máy sấy cỡ nhỏ trị giá 30 triệu đồng để phục vụ cho mô hình sản xuất mãng cầu xiêm và thơm mật sấy khô. Chị cũng mở cơ sở sản xuất tại thôn 4, xã Cư Suê, huyện Cư Mgar (tỉnh Đắk Lắk).
"Thơm mật và mãng cầu xiêm chứa nhiều vitamin C, tốt cho sức khỏe. Đặc biệt, quả thơm có độ ngọt tự nhiên và nhiều chất xơ nên tốt cho hệ tiêu hóa và kích thích vị giác của người tiêu dùng.
Thế nhưng, tại địa phương không có ai sử dụng các loại nguyên liệu này để sấy làm mứt. Đó cũng là động lực để tôi không ngừng phấn đấu, theo đuổi ước mơ khởi nghiệp của mình với các loại trái cây chi chít mắt này", chị Nga chia sẻ.
Sau khi nghiên cứu, tìm hiểu, chị Nga tìm đến vùng nguyên liệu tại huyện Krông Bông (tỉnh Đắk Lắk) - một trong những vùng trồng thơm mật nổi tiếng tại tỉnh Đắk Lắk để mua nguyên liệu về phục vụ sản xuất. Đồng thời, đặt mua mãng cầu xiêm tươi của người dân, với mong muốn tận dụng nguồn nguyên liệu dồi dào tại địa phương.
Những ngày đầu khởi nghiệp của chị Nga không hề dễ dàng. Cả mãng cầu và thơm mật đều có hàm lượng nước rất cao, khiến quá trình chế biến phải trải qua nhiều công đoạn phức tạp.
Chị đã đối mặt với không ít thất bại do thiếu kinh nghiệm trong việc tẩm ướp gia vị, kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm và thời gian sấy. Nhiều mẻ sản phẩm sau khi hoàn thành phải loại bỏ vì quá mặn hoặc quá khô. Sản lượng mãng cầu và thơm mật sấy chỉ đạt khoảng 200kg mỗi năm.
Doanh thu ấn tượng
Sau hơn nửa năm vừa làm vừa nghiên cứu, chị Nga đã điều chỉnh quy trình sản xuất và luôn lắng nghe phản hồi từ khách hàng để cải thiện sản phẩm. Chị mạnh dạn đầu tư thêm 6 máy sấy và 5 tủ đông để bảo quản nguyên liệu, nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm.
Chị Nga chia sẻ: "Quá trình sấy mứt thơm và mãng cầu đòi hỏi sự tỉ mỉ cao. Tôi phải chọn những quả vừa chín tới để tránh dập nát. Sau khi rửa sạch, tôi cắt bỏ phần vỏ, tách hạt mãng cầu, lấy sạch mắt thơm mật và cắt thành miếng phù hợp.
Tiếp theo, tôi tẩm ướp muối và ớt xay theo tỷ lệ phù hợp với khẩu vị của khách hàng. Cuối cùng, điều chỉnh nhiệt độ để đảm bảo độ tươi ngon, hương vị đặc trưng và màu sắc tự nhiên".
Nhờ sự nỗ lực không ngừng, trong năm 2023, chị Nga đã sản xuất và tiêu thụ khoảng 5 tấn mứt thơm mật và 7 tấn mứt mãng cầu sấy, với giá bán 350.000 đồng/kg mứt thơm mật và 300.000 đồng/kg mứt mãng cầu.
Để sản phẩm ngày càng được nhiều người tiêu dùng biết đến, chị sử dụng các trang thương mại điện tử để quảng bá sản phẩm và gửi mẫu cho khách hàng ở nhiều tỉnh, thành. Đồng thời, tham gia các chợ truyền thống và bán hàng qua mạng xã hội, TikTok.
Hiện nay, sản phẩm của chị Nga đã có mặt tại nhiều tỉnh thành như Bến Tre, Cần Thơ, TP HCM, Quảng Nam, Đà Nẵng, Đà Lạt, Nha Trang...
Doanh thu từ hai sản phẩm trái cây sấy của chị đã vượt 2 tỷ đồng trong năm 2023, mang lại động lực mạnh mẽ để chị tiếp tục theo đuổi đam mê.
Ngoài việc sản xuất mứt trái cây sấy, chị còn chế biến trà mãng cầu và trà hoa đu đủ, phân phối đến nhiều tỉnh, đặc biệt là khu vực phía Bắc.
Không chỉ mang lại thu nhập cho gia đình, cơ sở sản xuất của chị Nga còn tạo việc làm cho 3 lao động thường xuyên, chủ yếu là phụ nữ.
Năm 2024, chị Nga vinh dự đại diện cho tỉnh Đắk Lắk tham gia cuộc thi Thanh niên nông thôn khởi nghiệp. Cô gái trẻ này đã xuất sắc vượt qua hơn 120 dự án để bước vào vòng chung kết, dự kiến tổ chức vào cuối tháng 11/2024 tại tỉnh Thái Bình.
Ông Nguyễn Đình Chiến, Phó Chủ tịch UBND xã Cư Suê, huyện Cư Mgar, cho hay hiện nay xã đã có 3 sản phẩm OCOP, gồm trà mãng cầu, cà phê và sầu riêng cấp đông. Riêng sản phẩm mãng cầu và thơm mật sấy khô của bà Nga, hiện chính quyền địa phương đang làm thủ tục đề nghị huyện cấp chứng nhận sản phẩm OCOP.