Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp: Người có chức vụ, quyền hạn móc nối, hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện "lách luật"

Sáng 26/11, Quốc hội đã nghe Bộ trưởng Bộ Công an, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao và Bộ trưởng Bộ Tư pháp trình bày kết quả thực hiện công tác của các ngành trong năm 2024.

Phát hiện 956 vụ phạm tội về tham nhũng, chức vụ

Trình bày báo cáo thẩm tra các báo cáo trên, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, năm 2024, lực lượng công an đã triển khai nhiều biện pháp để xử lý nhanh chóng những điểm nóng, nhóm tội phạm có tổ chức. Phát hiện và xử lý nghiêm minh nhiều vụ án tham nhũng, kinh tế nghiêm trọng, phức tạp. Tuy nhiên, tội phạm và vi phạm pháp luật về trật tự xã hội vẫn tăng cả về số vụ và số người bị thương.

Một số loại tội phạm tăng mạnh như tội phạm có tổ chức tăng 46,08%; lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tăng 83,36%; tham ô tài sản tăng 45,61%; đánh bạc trên mạng Internet tăng 105,22%. Xảy ra một số vụ giết người với tính chất man rợ, liều lĩnh, gây tâm lý phẫn nộ, lo lắng, bất an trong nhân dân.

Theo bà Nga, việc quản lý nhà nước ở một số lĩnh vực còn bất cập, trong đó một số quy định hiện hành trong lĩnh vực kinh tế, tài chính, doanh nghiệp còn chưa cụ thể, chặt chẽ dẫn đến việc đơn vị, người có chức vụ, quyền hạn đã lợi dụng, "móc nối, hướng dẫn" doanh nghiệp thực hiện "lách luật" hoặc bỏ qua sai phạm của doanh nghiệp.

Việc quản lý nhà nước về công nghệ thông tin còn nhiều sơ hở, bất cập. Tình trạng các nhóm thanh, thiếu niên tụ tập thông qua mạng xã hội, sử dụng hung khí, vũ khí nóng giải quyết mâu thuẫn, gây rối trật tự công cộng diễn biến phức tạp, tội phạm và vi phạm pháp luật do người chưa thành niên thực hiện tiếp tục có chiều hướng gia tăng.

Mặt khác, số vụ xâm hại trẻ em tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp. Việc quản lý nhà nước trong phát hành trái phiếu, cổ phiếu doanh nghiệp còn nhiều bất cập.

Nhiều vụ vi phạm đấu thầu, đấu giá, đền bù giải phóng mặt bằng trong hoạt động đầu tư, xây dựng, khai thác tài nguyên, đất đai…

Kết quả phát hiện vi phạm pháp luật một số lĩnh vực vẫn còn có mặt cần lưu ý.

Tai nạn giao thông mặc dù giảm về số người chết nhưng tăng về số vụ tai nạn, số người bị thương và số trường hợp vi phạm bị xử lý, đã xảy ra một số vụ tai nạn giao thông đường bộ đặc biệt nghiêm trọng. Số vụ cháy, số thiệt hại về cháy tiếp tục gia tăng, một số vụ gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đánh giá, việc phát hiện xử lý vi phạm và tội phạm đạt nhiều kết quả, tổng số vụ án/bị can được phát hiện, khởi tố tăng, về cơ bản các vụ án rất nghiêm trọng và đặc biệt nghiêm trọng được khẩn trương điều tra làm rõ. Tội phạm về tham nhũng, chức vụ phát hiện 956 vụ, tăng 20,55%.

"Kết quả này cho thấy công cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực dưới sự lãnh đạo của Đảng ngày càng quyết liệt, mạnh mẽ, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Đã phát hiện nhiều phương thức, thủ đoạn mới của tội phạm kinh tế, tham nhũng, buôn lậu trong một số lĩnh vực và trong đấu tranh với tội phạm ma túy", bà Nga nêu rõ.

Còn khoảng hơn 206 nghìn người có án phạt tù

Trước đó, báo cáo tóm tắt Công tác thi hành án năm 2024, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết, tổng số việc phải thi hành là 1.023.131 việc, có điều kiện thi hành là 741.240 việc. Đã thi hành xong 621.568 việc (tăng 45.901 việc so với năm 2023), đạt tỉ lệ 83,86%.

Tổng số tiền phải thi hành là trên 500 nghìn tỷ đồng, có điều kiện thi hành trên 228 nghìn tỷ đồng. Đã thi hành xong trên 117 nghìn tỷ đồng (tăng hơn 27 nghìn tỷ đồng so với năm 2023), đạt tỉ lệ 51,46%.

Đã thi hành xong 6.252 việc, thu được hơn 30 nghìn tỷ đồng cho các tổ chức tín dụng. Đã thi hành xong 9.211 việc, thu được trên 22 nghìn tỷ đồng đối với các khoản bị chiếm đoạt trong các vụ án hình sự về kinh tế, tham nhũng.

Đã tiếp 7.359 lượt công dân; tiếp nhận 12.486 đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh, kiến nghị. Đã giải quyết xong 2.398 việc thuộc thẩm quyền, đạt tỉ lệ 96,65%.

Tổ chức, bộ máy cơ quan thi hành án dân sự tiếp tục được kiện toàn; công tác thanh tra, kiểm tra, phòng, chống tham nhũng tiêu cực được thực hiện quyết liệt; việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, cải cách hành chính tiếp tục được quan tâm thực hiện.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp, việc xử lý vật chứng, tài sản để thi hành án trong một số vụ việc còn chậm; một số vụ việc thi hành án tham nhũng, kinh tế có số lượng đương sự lớn, tài sản phải xử lý nhiều, ở nhiều địa phương khác nhau, trong khi đó nguồn nhân lực để thực hiện không đủ, dẫn đến quá tải; số đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị về thi hành án dân sự vẫn còn nhiều.

Về công tác thi hành án hình sự, Bộ trưởng Nguyễn Hải Ninh cho biết, tính đến ngày 30/9/2024, còn 206.090 người có án phạt tù.

Các trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ đã tiếp nhận, phân loại và quản lý đối với 88.680 phạm nhân đến chấp hành án; đã khám, cấp phát thuốc cho trên 5 triệu lượt phạm nhân; điều trị tại bệnh xá trại giam cho hơn 23 nghìn lượt phạm nhân; chuyển khám, điều trị tại các bệnh viện cho 3.613 lượt phạm nhân. Còn 72.964 người chấp hành án hình sự tại cộng đồng.