Nga tấn công Ukraine bằng máy bay ném bom mà Kiev trao đổi 25 năm trước

Dự án báo chí điều tra Schemes của Radio.Liberty đã phát hiện ra điều này khi tìm kiếm tài liệu của Cơ quan Tình báo Quốc phòng Ukraine GUR. Các nhà báo đã so sánh số sê-ri từ một thỏa thuận lưu trữ, sổ đăng ký hàng không quốc tế và số sê-ri của máy bay ném bom do Nga sử dụng.

Schemes đã xác định 10 máy bay chiến lược của Ukraine được chuyển giao cho Nga, bao gồm máy bay ném bom Tu-160 được đổi tên ở Nga là Nikolai Kuznetsov (trước đây có số đuôi là 10 của Ukraine), Vasily Senko (11), Aleksandr Novikov (12), Vladimir Sudets (15), Aleksei Plokhov (16), Andrei Tupolev (18) và Igor Sikorskyi (22).

Ít nhất 6 trong số những máy bay ném bom này vẫn đang hoạt động trong lực lượng vũ trang của Nga.

Dự án Schemes đã phát hiện ra một thỏa thuận trong kho lưu trữ, được ký kết tại Yalta, Crimea, vào năm 1999, giữa Nội các Bộ trưởng Ukraine, do Valerii Pustovoitenko đứng đầu và chính phủ Nga dưới thời ông Vladimir Putin. 

Thỏa thuận chỉ ra rằng Kiev đã chuyển 8 máy bay ném bom Tu-160, 3 máy bay ném bom Tu-95MS và 575 tên lửa hành trình Kh-55 cho Moscow để đổi lấy việc thanh toán khoản nợ khí đốt của Ukraine là 275 triệu hryvnia (khoảng 6,6 triệu USD), giá trị ước tính của thiết bị.

Các nhà báo lưu ý rằng việc chuyển giao máy bay và tên lửa đã diễn ra mà không có sự chấp thuận của quốc hội do Verkhovna Rada (Quốc hội Ukraine) của Ukraine phê duyệt.

Cuộc điều tra cũng nhấn mạnh thêm rằng giá trị của vũ khí được chuyển giao đã bị đánh giá thấp gấp 10 lần, theo kết luận của Ủy ban điều tra tạm thời của Verkhovna Rada, cơ quan điều tra hành vi biển thủ tài sản quân sự và làm suy yếu năng lực phòng thủ của Ukraine trong giai đoạn 2004-2017.

Cựu Tổng thống Ukraine Leonid Kuchma đã bình luận với Schemes rằng việc giữ lại các máy bay ném bom chiến lược sẽ không tăng cường đáng kể năng lực phòng thủ của Ukraine trước Nga.

"Nga có hệ thống phòng không có khả năng chống lại tên lửa hạng Kh-55, trong khi các máy bay ném bom lớn và tương đối chậm sẽ trở thành mục tiêu dễ dàng cho vũ khí của Nga trên không hoặc trên sân bay trong những ngày đầu của cuộc chiến" - ông Kuchma nói.

"Vũ khí chiến lược khó có thể hỗ trợ các mục tiêu chiến lược của Ukraine và không phù hợp với quy mô của Ukraine. Chúng tathiếu phạm vi thử nghiệm cho tên lửa và thậm chí là phạm vi lãnh thổ cần thiết để vận hành các thiết bị như vậy - vũ khí chiến lược đòi hỏi không gian chiến lược".