Phiến quân Syria chiếm thành phố lớn, Nga tiến hành không kích ủng hộ Tổng thống Assad

Tổng thống Syria Bashar Assad đã thề sẽ đánh bại những kẻ thánh chiến hiện đang hoành hành ở phía bắc đất nước ông, "bất kể các cuộc tấn công khủng bố của chúng dữ dội đến mức nào". Bình luận của ông được đưa ra khi Quân đội Syria chuẩn bị bảo vệ thành phố Hama khỏi những kẻ tấn công.

Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất Sheikh Mohammed bin Zayed vào thứ Bảy 30/11, ông Assad nhấn mạnh rằng "Syria tiếp tục bảo vệ sự ổn định và toàn vẹn lãnh thổ của mình trước mọi kẻ khủng bố", theo một bản thông báo do văn phòng của ông công bố.

Theo tuyên bố, Assad nói thêm rằng Syria "có khả năng, với sự giúp đỡ của các đồng minh và bạn bè, đánh bại và tiêu diệt chúng bất kể các cuộc tấn công khủng bố của chúng dữ dội đến mức nào".

Nhóm khủng bố Hayat Tahrir-al-Sham (HTS) – trước đây gọi là Jabhat al-Nusra – và một nhóm dân quân đồng minh đã tấn công lãnh thổ do chính phủ kiểm soát ở miền bắc Syria hôm thứ Tư 27/11, phá vỡ lệnh ngừng bắn mong manh do Nga và Thổ Nhĩ Kỳ thiết lập vào năm 2020. Đến thứ Sáu, các chiến binh HTS đã tiến vào Aleppo, nơi mà chính phủ Syria kiểm soát từ năm 2016.

Trong một tuyên bố vào thứ Bảy, Bộ tư lệnh Syria cho biết cuộc tấn công được "hỗ trợ bởi hàng nghìn tên khủng bố nước ngoài, vũ khí hạng nặng và một số lượng lớn máy bay không người lái", và hàng chục quân nhân Quân đội Syria đã thiệt mạng khi bảo vệ Aleppo.

Bộ tư lệnh cho biết lực lượng chính phủ Syria đã thành công trong việc ngăn chặn việc mất hoàn toàn Aleppo và đã rút khỏi thành phố để chuẩn bị phản công. Theo các báo cáo chưa được xác nhận trên mạng xã hội, lực lượng Syria đã bắt đầu đến thành phố Hama – cách Aleppo khoảng 80km về phía nam – để chuẩn bị cho cuộc phản công này.

Các cuộc đụng độ lẻ tẻ đã nổ ra ở ngoại ô Hama khi các chiến binh thánh chiến tiến vào thành phố, truyền thông Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin vào thứ Bảy. Các cố vấn quân sự và tình nguyện viên Iran đã đến Hama để hỗ trợ quân đội Syria, theo cả các nhóm tin tức Telegram ủng hộ và phản đối Assad.

Hãng tin Đức DPA dẫn các nguồn địa phương đưa tin rằng quân đội chính phủ Syria đã được nhìn thấy rời khỏi khu vực. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Syria bác bỏ thông tin cho rằng binh lính của họ đang rút lui. Hama từng được coi là thành trì của quân kháng chiến nhưng khu vực này nằm dưới sự kiểm soát chặt chẽ của Tổng thống Bashar al-Assad cho đến cuối cùng.

Chuyên gia về Syria Charles Lister viết mô tả những diễn biến hiện nay là một "cơn địa chấn" trong 14 năm nội chiến ở Syria. Nhà lãnh đạo Assad của Syria có vẻ dễ bị tổn thương hơn bao giờ hết. Lister viết: "Một sự sụp đổ hoàn toàn".

Phản ứng từ các đồng minh của Syria

Các cuộc tấn công của phe đối lập dường như gây bất ngờ cho chính phủ của Tổng thống Assad. Ông đã trở lại Damascus vào chiều thứ Bảy 30/11 sau hai ngày ở Moscow. Sau đó ông đã có cuộc điện đàm với Thủ tướng Iraq Mohammed Shia Al Sudani và Tổng thống UAE Mohammed Bin Zayed. 

Tổng thống UAE Sheikh Mohammed nói với Assad rằng UAE "ủng hộ nhà nước Syria và hỗ trợ họ trong cuộc chiến chống khủng bố và mở rộng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ và ổn định", theo văn phòng của nhà lãnh đạo Syria.

Iran đã tuyên bố sẽ đưa ra phản ứng "nghiêm túc" đối với HTS, sau khi nhóm này tấn công lãnh sự quán của họ ở Aleppo và giết chết Thiếu tướng Kiyumars Pourhashemi của Quân đoàn Vệ binh Cách mạng Hồi giáo vào đầu tuần này. 

Các video lan truyền trực tuyến dường như cho thấy các chiến binh phiến quân đang xé nát các áp phích của các nhà lãnh đạo Iran bên trong lãnh sự quán.

Bộ Ngoại giao Iran "xác nhận rằng Tổng lãnh sự và tất cả các thành viên của lãnh sự quán Iran tại Aleppo đều an toàn và không bị thương".

Iran đã lên án những gì họ gọi là cuộc tấn công của "các phần tử khủng bố có vũ trang" vào cơ sở ngoại giao của họ ở Aleppo, thành phố lớn nhất của Syria.

Nga, quốc gia duy trì sự hiện diện quân sự tại Syria kể từ năm 2015, đã tiến hành các cuộc không kích chống lại các chiến binh thánh chiến, giết chết ít nhất 600 chiến binh kể từ hôm 28/11, theo Đại tá Oleg Ignasyuk, phó giám đốc Trung tâm Hòa giải Syria của Nga.

Các sở chỉ huy, vị trí pháo binh và trại của phiến quân bị tấn công. Hãng thông tấn Tass dẫn lời ông Ignasyuk nói: "Hoạt động chống lại sự xâm lược của chủ nghĩa cực đoan sẽ tiếp tục". Tuy nhiên ông  không cung cấp bất kỳ thông tin nào về địa điểm triển khai các máy bay chiến đấu.

Nga đã cung cấp cho chính phủ Syria sự hỗ trợ quân sự lớn trong cuộc nội chiến năm 2015 và với lực lượng không quân vượt trội đã giúp Tổng thống Bashar al-Assad củng cố sự kiểm soát của ông. Kể từ đó, Moscow đã triển khai một số máy bay chiến đấu ném bom và trực thăng tại sân bay Hmeimim cũng như một đội quân chưa rõ sức mạnh ở thành phố cảng Tartus.