Ông Donald Trump gợi ý "có lẽ Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51" khi Thủ tướng Canada Justin Trudeau nói với ông rằng mức thuế mà ông đề xuất sẽ "giết chết nền kinh tế Canada", Fox News đưa tin trích dẫn các nguồn tin giấu tên.
Tuần trước, ông Trudeau đã gặp ông Trump tại khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của tổng thống đắc cử ở Florida, sau khi ông Trump đe dọa áp thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Canada và Mexico trừ khi các nước này giảm lượng người di cư và ma túy vào Mỹ.
Mỹ là đối tác thương mại lớn nhất của Canada, chiếm khoảng 75% kim ngạch xuất khẩu của Canada. Hai bên hiện đang giao dịch theo một thỏa thuận miễn thuế phần lớn, Hiệp định Mỹ - Mexico - Canada, vốn đã được Trump ký thành luật và có hiệu lực vào năm 2020.
Phóng viên Nhà Trắng của Fox News Peter Doocy đã nói với người dẫn chương trình Special Report Bret Baier vào tối Thứ Hai: "Chúng tôi được biết rằng khi ông Trudeau nói với Tổng thống đắc cử Trump rằng thuế quan mới sẽ giết chết nền kinh tế Canada, Trump đã nói đùa với ông ấy rằng nếu Canada không thể tồn tại mà không lừa đảo Mỹ một trăm tỷ đô la một năm, thì có lẽ Canada nên trở thành tiểu bang thứ 51 và Trudeau có thể trở thành thống đốc của tiểu bang đó".
Bộ trưởng An toàn Công cộng Canada Dominic LeBlanc, người đã ở cùng Trudeau trong bữa tối thân mật tại Mar-a-Lago, cho biết câu nói đùa của Trump rõ ràng là một trò đùa — và không phải là một tín hiệu nào đó về một kế hoạch nghiêm túc nhằm sáp nhập Canada.
"Trong một buổi tối giao lưu kéo dài ba giờ tại dinh thự của tổng thống ở Florida vào một kỳ nghỉ cuối tuần dài của Lễ Tạ ơn của người Mỹ, cuộc trò chuyện sẽ diễn ra nhẹ nhàng. Tổng thống đã kể chuyện cười, tổng thống đã trêu chọc chúng tôi, tất nhiên, đó không phải là một bình luận nghiêm túc", LeBlanc nói.
Chuyến đi của ông Trudeau đến Mar-a-Lago hôm 30/11 đã khiến ông trở thành nhà lãnh đạo G7 đầu tiên đến thăm ông Trump kể từ cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ ngày 5/11.
Sau đó, ông Trump gọi các cuộc đàm phán là "rất hiệu quả" và cho biết họ đã thảo luận về các chủ đề bao gồm fentanyl, nhập cư bất hợp pháp và thương mại.
Ông Trudeau nói với các phóng viên rằng đó là một "cuộc trò chuyện tuyệt vời", sau đó viết trên X, trước đây là Twitter: "Cảm ơn vì bữa tối tối qua, Tổng thống Trump. Tôi mong chờ công việc mà chúng ta có thể cùng nhau làm, một lần nữa".
Thượng nghị sĩ đắc cử Mỹ Dave McCormick, người đã giành chiến thắng trong cuộc đua khốc liệt ở Pennsylvania, đã chia sẻ một bức ảnh chụp ông ngồi cùng bàn với Trump và Trudeau tại cuộc họp Mar-a-Lago hôm 30/11.
Cũng có mặt tại bàn là Howard Lutnick, ứng cử viên của ông Trump cho chức bộ trưởng thương mại, Thống đốc Bắc Dakota Doug Burgum, người mà ông Trump đã chọn để lãnh đạo Bộ Nội vụ, và Mike Waltz, người mà ông Trump chọn làm cố vấn an ninh quốc gia.
Bộ trưởng An toàn công cộng Canada Dominic LeBlanc và Katie Telford, chánh văn phòng của Trudeau, cũng được nhìn thấy ngồi quanh bàn.
Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum Pardo cũng cho biết bà và ông Trump đã có cuộc điện đàm tích cực hôm 28/11, trước khi ông Trudeau đến thăm Mar-a-Lago.
"Sẽ không có cuộc chiến thuế quan tiềm tàng nào" - bà Sheinbaum Pardo nói với các phóng viên trong một cuộc họp báo. Mỹ chiếm khoảng 83% lượng hàng xuất khẩu từ Mexico vào năm 2023.
Nhưng bà Sheinbaum Pardo và ông Trump đã đưa ra những lời kể khác nhau về cuộc trò chuyện của họ.
Trong một bài đăng trên Truth Social, ông Trump cho biết đó là một "cuộc trò chuyện tuyệt vời" và Sheinbaum Pardo đã đồng ý "ngăn chặn Di cư qua Mexico và vào Hoa Kỳ, về cơ bản là đóng cửa Biên giới phía Nam của chúng ta".
Bà Sheinbaum Pardo trong một tuyên bố ngay sau đó cho biết: "Chúng tôi tái khẳng định rằng lập trường của Mexico không phải là đóng cửa biên giới mà là xây dựng những cây cầu giữa các chính phủ và người dân", bà nói.
Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chỉ trích các kế hoạch thuế quan khi phát biểu với các phóng viên ở Nantucket, Massachusetts, vào Lễ Tạ ơn.
"Tôi hy vọng ông ấy sẽ suy nghĩ lại và tôi nghĩ đó là một việc làm phản tác dụng", Biden trả lời câu hỏi của một phóng viên. "Điều cuối cùng chúng ta cần làm là bắt đầu làm hỏng những mối quan hệ đó".
Ông Trump cũng đã đe dọa sẽ áp thuế 100% đối với 9 quốc gia hình thành nên liên minh thương mại BRICS—Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc, Nam Phi, Iran, Ai Cập, Ethiopia và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất—nếu họ tạo ra một loại tiền tệ đối thủ với đồng đô la Mỹ.
Trung Quốc đã lên án lời đe dọa từ ông Trump. "Mỹ từ lâu đã sử dụng quyền bá chủ đồng đô la của mình để chuyển hướng các cuộc khủng hoảng, lan truyền lạm phát của Mỹ sang các khu vực khác trên thế giới và biến nó thành một công cụ địa chính trị, gây tổn hại đến sự ổn định kinh tế và tài chính quốc tế, và phá vỡ trật tự quốc tế", Liu Pengyu, người phát ngôn của Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ, nói với Newsweek hôm 2/12.