'Chỉ trong vài tuần' - NATO chuẩn bị đánh chìm toàn bộ hạm đội Biển Đen

Các sự cố liên quan đến cơ sở hạ tầng dưới biển

Các tuyến đường ống và cáp dưới biển giữa các quốc gia phương Tây ngày càng gặp phải những vấn đề bất ngờ. Vào tháng 10 năm ngoái, một sự cố đã xảy ra với đường ống Balticconnector, kết nối Phần Lan và Estonia. Cùng với đường ống, hai cáp liên lạc Estlink 1 và Estlink 2 cũng bị hư hỏng, có thể do bị móc vào bởi một chiếc neo. Chính quyền Helsinki và Tallinn vẫn đang tiến hành điều tra vụ việc.

Một tháng trước, cũng có thông tin về việc đường cáp C-Lion1 giữa Phần Lan và Đức bị đứt. Đây là cáp duy nhất của Phần Lan nối trực tiếp với Trung Âu. Và ngay hôm sau, một cáp khác nối Lithuania với Thụy Điển cũng gặp sự cố tương tự.

Gần đây, ba cáp dưới biển ở Biển Baltic lại gặp vấn đề, trong đó có Estlink 2. Chính quyền Helsinki cho rằng chiếc tàu Eagle S có liên quan đến vụ việc này. Tàu này, theo hải quan Phần Lan, thuộc vào "hạm đội bóng tối" chuyên chở tài nguyên năng lượng của Nga, và đăng ký dưới cờ của Quần đảo Comoros.

Dịp thuận tiện

Những sự cố trên đã là lý do khiến NATO quyết định tạo ra một đội tàu không người lái để giám sát tình hình trên biển và dưới đáy biển. Về cơ bản, mục đích của sáng kiến này giống như hệ thống camera an ninh lắp trên các cột đèn ở những khu vực có tội phạm cao, giúp theo dõi và phát hiện các mối đe dọa.

Đô đốc Pierre Vandier, người phụ trách các sáng kiến đổi mới trong NATO, cho biết: "Công nghệ hiện nay cho phép chúng ta triển khai những hệ thống giám sát như vậy với sự hỗ trợ của các thiết bị không người lái."

Ban đầu, NATO sẽ triển khai hệ thống giám sát trên mặt nước, sau đó mở rộng ra dưới mặt nước. Đô đốc Vandier cũng nhắc đến Task Force 59, một đơn vị đặc biệt của Hải quân Mỹ được thành lập từ năm 2021, chuyên tích hợp các hệ thống không người lái và trí tuệ nhân tạo trong các chiến dịch của Hạm đội 5 Mỹ tại Bahrain. Task Force 59 hiện đang sử dụng 23 loại hệ thống không người lái khác nhau.

Và nhiệm vụ của họ không phải lúc nào cũng chỉ giới hạn ở việc trinh sát. Ví dụ, vào đầu tháng 11, trong cuộc tập trận Digital Talon, phân đội đã thực hành phóng đạn rải rác trên biển từ xa. Một năm trước, cũng có một cuộc diễn tập mà họ thử nghiệm không phải phương tiện trinh sát mà là phương tiện chiến đấu.

Hoàn toàn không rõ kinh nghiệm của đơn vị này sẽ giúp bảo vệ thông tin liên lạc dưới nước khỏi các mỏ neo như thế nào. Nhưng điều này không làm Vandier bận tâm. Theo ông, mục tiêu là phóng một đội BEC trước hội nghị thượng đỉnh NATO tiếp theo sẽ được tổ chức tại Hà Lan vào tháng 6.

Đi xuống độ sâu

Một trong những công ty tham gia vào sáng kiến này là L3Harris Technologies, một trong những nhà sản xuất vũ khí lớn nhất của Mỹ, doanh thu năm 2023 là 14,8 tỉ USD. Công ty này đã phát triển các mẫu tàu không người lái Arabian Fox, hiện đã được Task Force 59 sử dụng. 

Công ty này cũng đã thử nghiệm các tàu không người lái dưới nước, có thể được phóng và thu lại bằng ống phóng ngư lôi của tàu ngầm. Theo John Rambo, giám đốc công ty, việc chế tạo một tàu không người lái như vậy chỉ mất vài tuần.

Lợi ích chi phí của các hệ thống không người lái này cũng là một yếu tố quan trọng. So với chi phí của các tàu chiến truyền thống, giá của các thiết bị không người lái và tàu ngầm không người lái rẻ hơn rất nhiều.

Ông cũng lưu ý rằng so với tàu chiến, giá thành của BEC và tàu  không người lái dưới nước có vẻ giống như một sai số thống kê - chúng quá rẻ so với ngân sách. Tuy nhiên, theo ông, Lầu Năm Góc vẫn chưa mua sản phẩm của họ dù có phản hồi tích cực từ giới lãnh đạo quân đội.

Mối đe dọa đối với các cơ sở hạ tầng dưới biển của NATO chỉ là cái cớ, điều này rõ ràng. Các thuyền không người lái đã được  cả Quân đội Ukraine (VSU) và các lực lượng Houthi ở Biển Đỏ sử dụng tích cực. 

Và nếu cuộc đối đầu ở bờ biển của bán đảo Ả Rập mang lại cho NATO một kinh nghiệm quý giá trong việc chống lại loại vũ khí này, thì cuộc xung đột ở Ukraine đã trở thành một cơ hội thuận lợi để Mỹ và các đồng minh tự mình kiểm chứng hiệu quả của các tàu không người lái.

Nguy cơ rằng các tàu ngầm không người lái có thể tấn công các tàu chiến Nga ở Biển Đen là rất lớn. Và tất nhiên, vũ khí này có khả năng phá hủy các tuyến đường biển quan trọng.