Mới đây, trên mạng xã hội xuất hiện hình ảnh một cụ ông ngoài 90 tuổi, tuần nào cũng đạp xe qua phố Đại La (Hà Nội) và thường ghé vào các hàng cây cảnh để mua cây. Nhiều người nhận ra, cụ ông trong bức ảnh chính là Nghệ sĩ Ưu tú Nam Cường – một gương mặt kỳ cựu của hàng loạt bộ phim truyền hình.
Nhiều năm qua, nghệ sĩ gần như không xuất hiện trong bất cứ bộ phim truyền hình nào, càng rất hiếm hiện diện trong các sự kiện của giới phim ảnh. Tuy nhiên, ở tuổi ngoài 90 ông vẫn khỏe mạnh, minh mẫn và yêu đời. Sự xuất hiện bất ngờ của Nghệ sĩ Ưu tú Nam Cường trên mạng xã hội khiến nhiều người bất ngờ.
Nghệ sĩ Ưu tú Nam Cường tên thật là Nguyễn Trình Tường, năm nay vừa tròn 95 tuổi. Ông sinh ra trong dòng họ Nguyễn Lân danh giá tại Bắc Ninh. Từ nhỏ, ông đã sống trong một nền giáo dục hà khắc. Năm 13 tuổi, mẹ của nam nghệ sĩ qua đời vì tai biến mạch máu não, bố đi bước nữa, ông quyết định bỏ nhà đi.
Bỏ nhà đi khi là một cậu bé mới bước vào tuổi 14, từ Bắc Ninh lên Hà Nội với hai bàn tay trắng, ông tự đổi tên từ Trình Tường thành Nam Cường để không ai trong gia đình tìm thấy rồi vật vờ kiếm ăn ở chợ Đồng Xuân.
Không người quen biết, không chỗ dựa dẫm, sáng ông bán bánh mì, trưa bán kem, chiều đánh giày rồi lại về ngủ ở gầm cầu Long Biên hay nhà tế bần ở Hàng Chiếu.
Mặc dù phải đối mặt với sự tủi nhục, khốn khó… nhưng chàng thanh niên 14 tuổi vẫn ôm mộng với nghề diễn khi tận mắt nhìn thấy ánh hào quang lung linh của người nghệ sĩ trên sân khấu. Bởi lẽ đó, mỗi khi có thời gian, ông lại lân la đến Đoàn Cải lương ở rạp Chuông Vàng để coi ké, thắp lên trong mình mơ ước được một lần đứng trên sân khấu.
Và giấc mộng ấy cuối cùng đã thành sự thật khi ông được bà bầu Đoàn Cải lương quyết định nhận ông vào đoàn. Một thời gian sau, ông đánh liều tự đề cử bản thân khi đoàn thiếu người, vậy là ông chính thức được bước lên sân khấu với tư cách là diễn viên.
Vai đầu tiên của nghệ sĩ Nam Cường trong vở cải lương "Kiếp hoa" chỉ là một cậu bé chăn trâu nhỏ bé, ít đất diễn nhưng chính vai diễn đó đã đưa ông bước qua một trang mới của cuộc đời.
Khi Đoàn Cải lương di cư vào Nam, ông được giới thiệu vào một Đoàn Cải lương tập thể rồi gắn bó cho đến khi đoàn lớn mạnh, thành lập Nhà hát Kịch Hà Nội. Vai diễn mà Nghệ sĩ Ưu tú Nam Cường nhớ mãi tại ngôi nhà nghệ thuật này là vai Trung úy Sam. Nhân vật cao to là vậy nhưng ông thì dáng người nhỏ thó, phải mặc quần áo độn, đi giầy cao 20cm mà Giám đốc Sở Văn hóa lúc đó cũng không đồng ý cho ông nhận vai này. Thuyết phục mãi rồi ông cũng được diễn.
Thành công của vai diễn khiến Nam Cường từ đó được "mặc định" sẽ là người chuyên đóng vai phản diện của đoàn. Trong những năm tháng cống hiến tại Nhà hát Kịch Hà Nội, nghệ sĩ Nam Cường nhận được 2 Huy chương Vàng, 3 Huy chương Bạc và được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú vào năm 1995.
Năm 1996, 2 năm trước khi về hưu, ông mới bén duyên với truyền hình với vai ông Phán trong phim Số đỏ. Kể từ đó đến nay, Nghệ sĩ Ưu tú đã đóng hơn 100 bộ phim, trong đó có nhiều phim đã nằm lòng trong ký ức của nhiều thế hệ khán giả như: Đất và Người, Mùa lá rụng…
Nghệ sĩ Ưu tú sĩ Nam Cường kể, lần tham gia phim Đất và người, ông vừa đóng vai trò trợ lý đoàn phim, vừa đóng vai ông Tính tham lam, hài hước. Ông được giao nhiệm vụ tìm diễn viên quần chúng. Bối cảnh quay phim ở ngôi làng quá nghèo, đoàn làm phim yêu cầu ông phải tìm đứa bé mới đẻ 7 ngày để làm diễn viên.
Vất vả cả ngày trời mới tìm được nhân vật như thế, ông hùng hồn đến nhà để xin mượn đứa trẻ để quay vì nghĩ rằng ai chả thích được lên ti vi. Thế nhưng ngược lại, ông bị người bà của đứa bé mắng té tát, đuổi ra khỏi nhà.
Trong phim Đất và người cũng có cảnh ông phải ngồi vào cối xay lúa. Đó cũng là "cực hình" đối với diễn viên có thân hình quá khổ như ông. Mỗi cảnh quay, phải có 2 diễn viên khiêng ông mới "chui lọt" cái cối xay đó, 81 ngày quay, mỗi ngày đối với ông là một kỉ niệm đáng nhớ.
Nhớ trong lần đóng phim Mùa lá rụng, Nghệ sĩ Ưu tú Nam Cường phải diễn cảnh đi xe máy nhưng từ bé đến giờ ông chưa từng lái xe. Đạo diễn phải nghĩ ra cách buộc dây thừng vào xe. Nhưng khi diễn cảnh đi xe máy ngược chiều bị công an ra chặn đầu bắt dừng lại, nhưng vì luống cuống ông đã tăng ga và đâm thẳng vào bạn diễn.
Cũng trong phim này có cảnh ông phải nhảy xuống ao, không ngờ đó lại là ao nuôi cá, người ta đổ toàn phân. Diễn xong, ông tắm 3 ngày mà không hết được mùi, người dân phải bày cho ông cách đun lá chuối để tắm mới hết được.
"Bén duyên với truyền hình năm 1996, lúc đấy tôi vẫn làm việc ở trong Nhà hát. Lúc đầu, tôi thử sức với vai ông Phán trong phim "Số đỏ" nhưng cũng phải đợi đến khi đạo diễn Quốc Trọng gặp tôi và mời tôi vào vai hiệu phó Cầm trong phim "Mùa lá rụng", tôi mới bén duyên với điện ảnh và để lại dấu ấn trong lòng khán giả. Nhưng cũng bắt đầu từ đó, tôi dần dần vào các vai phản diện, tính ra phim tôi đóng đến 70% là vào các vai đại diện cho kẻ tiểu nhân, đâm bị thóc, chọc bị gạo, đàn áp dân lành.
Nhờ làm nghề diễn mà tôi đã tìm lại được gia đình của mình, tôi vẫn nhớ năm đấy, khoảng năm 80, khi tôi đang diễn ở Hải Phòng thì thấy có người chạy ra gọi bảo ông ơi có người tìm ông. Tôi chạy ra thì nó cứ khóc rồi hét: "Anh ơi, anh không nhận ra em à, em gái anh đây, em Minh đây, con Mỹ Phượng bố mẹ mình đây anh.
Nghe thế, anh em ôm nhau khóc như trẻ con giữa rạp Hải Phòng. Một thời gian sau, tôi cùng em gái về thăm lại gia đình ở Bắc Ninh. Phải dũng cảm lắm tôi mới dám vào nhà để gặp bố tôi, tôi vẫn nhớ lời bố tôi nói lúc bấy giờ: Tao đã nghe mày hay diễn kịch rồi, toàn vai phản diện thôi, thế ngoài đời có phản diện không con?".
Theo tìm hiểu của Dân Việt, nhà của Nghệ sĩ Ưu tú Nam Cường ở phố Vọng (Hà Nội). Dù đã ngoài 90 tuổi nhưng ông vẫn rất chăm chỉ tập luyện thể dục. Một ngày mới của ông thường bắt đầu từ lúc 5 giờ sáng bằng các bài tập thể dục tại giường.
Hàng ngày, ông vẫn đội mũ bảo hiểm, đeo khẩu trang, đi xe đạp điện qua nhiều con phố để chứng kiến sự đổi thay của Hà Nội – mảnh đất bảo bọc ông, dung dưỡng ông và đưa ông chạm tay vào đam mê.
Trước đây, khi còn có sức khỏe, dù tuổi đã cao, sức đã yếu nhưng Nghệ sĩ Ưu tú Nam Cường vẫn không chịu ngồi yên. Chỉ cần có người gọi, ông lại chuẩn bị hành lý để lên đường và theo đoàn phim đến bất kỳ đâu.