Phát hiện cổ vật lâu đời nhất lịch sử Trung Quốc

Bức tượng cổ xưa nhất từng được tìm thấy ở Trung Quốc (Ảnh:  Francesco D'Errico và Luc Doyon)

Bức tượng cỡ nhỏ này được khai quật tại một di chỉ khảo cổ ở vùng Lĩnh Cảnh, thuộc tỉnh Giang Tây, Trung Quốc. Các cuộc khai quật trước đó ở nơi này cũng phát hiện được 11 lớp địa tầng thuộc các thời kỳ khác nhau, với niên đại từ 120.000 năm trước đến Thời đại đồ đồng. Các nhà khảo cổ đã phát hiện ra cổ vật trong một đống phế tích còn sót lại của một đội đào giếng, những người đào đã đào xới gần hết lớp địa tầng thứ 5 vào năm 1958.

“Vị trí này từng là nơi bắt nguồn của một con suối, nên có thể đã thu hút nhiều dân cư thời tiền sử ở những thời điểm khác nhau", nhà khảo cổ Francesco d'Errico tại Đại học Bordeaux, Pháp, người chỉ đạo cuộc khai quật, cho biết.

Bức tượng cổ này mô tả một con chim đậu trên một chiếc bệ hình chữ nhật. Nghệ nhân làm ra bức tượng đã cố tình thêm trọng lượng vào phần đuôi để con chim không bị ngả về phía trước. "Các nghệ nhân thời đấy đã biết rằng khi tạo ra một tác phẩm điêu khắc, còn phải tìm ra một sự cân bằng phù hợp đối với nó," ông d'Errico cho biết.

Tác phẩm điêu khắc, có khả năng được làm từ phần xương của một loại động vật có vú cỡ trung bình, có kích thước rất nhỏ khi chỉ dài khoảng 1,9 cm và cao 1,25 cm, nhỏ đến mức theo nhà khảo cổ d'Errico “có thể có những tác phẩm điêu khắc cùng niên đại chưa được tìm thấy ở các cuộc khai quật trước đây, khi các lớp trầm tích vẫn chưa được sàng lọc một cách có hệ thống". Các hiện vật khác được phát hiện từ đống phế tích bao gồm các bình gốm, lưỡi đá và mặt dây chuyền làm từ vỏ trứng đà điểu.

Việc xác định niên đại của những tro cốt động vật được khai quật từ lớp địa tầng thứ 5, cũng như các dấu vết được nhìn thấy trên bức tượng, đã bước đầu xác định cổ vật này có tuổi đời khoảng 13.500 năm, tức vào khoảng Thời kỳ đồ đá cũ tại Trung Quốc, khi những tác phẩm nghệ thuật đầu tiên của con người xuất hiện. Trước đó, bức tượng cổ nhất được biết đến của nước này là một con chim bằng ngọc có tuổi đời khoảng 5.000 năm, được tìm thấy gần thủ đô Bắc Kinh. Phát hiện mới này đã đẩy lùi nguồn gốc điêu khắc động vật ở khu vực Đông Á xuống khoảng 8.500 năm.

Trước đó, châu Âu được cho là nơi hình thành những tác phẩm nghệ thuật đầu tiên của loài người. Tuy nhiên, ngày càng nhiều nhà khoa học đã phát hiện ra những tác phẩm nghệ thuật có niên đại cổ hơn ở những nơi khác trên thế giới, chẳng hạn như những bức tranh hang động khoảng 44.000 năm tuổi được tìm thấy trên đảo Sulawesi của Indonesia.

"Không còn nghi ngờ gì nữa. Với việc các nhà nghiên cứu ngày càng tập trung sự chú ý của họ vào các khu vực Đông Á và Đông Nam Á vào thời điểm hiện tại, chúng ta sẽ còn được thấy nhiều tác phẩm điêu khắc động vật, con người hoặc các vật phẩm khác từ đời thực đến truyền thuyết có tuổi đời cổ xưa hơn được phát hiện trong vài năm tới", Michelle Langley, nhà khảo cổ học tại Đại học Griffith ở Úc, nhận định.

.