Bước tiến đột phá của vaccine trong nỗ lực ngăn chặn dịch Covid-19

Vaccine dạng uống đang được công ty Vaxart ở Mỹ thử nghiệm.

Trên tay ông Tucker không phải lọ vaccine dạng lỏng để tiêm trực tiếp như cách các vaccine hiện nay lưu hành. Thay vào đó, ông Tucker giới thiệu vaccine viên nén dạng uống, hứa hẹn là bước phát triển mới đối với vaccine ngừa Covid-19.

Khi dịch bệnh lây lan toàn cầu, các quốc gia trên thế giới gặp khó khăn trong chiến dịch tiêm chủng, không chỉ vì nguồn cung cấp vaccine giới hạn, mà còn là do hạn chế trong việc bảo quản vaccine, do không có sẵn chuỗi các hệ thống làm lạnh quy mô.

Những loại vaccine Covid-19 dạng tiêm hiện nay đòi hỏi một số hình thức bảo quản lạnh đáng kể, như vaccine của Pfizer cần bảo quản ở nhiệt độ âm 70 độ C.

Công ty Vaxart có trụ sở tại San Francisco, kì vọng có thể giải quyết vướng mắc trên bằng vaccine dạng viên nén, dễ dàng sử dụng trên khắp thế giới.

"Bạn có thể gửi vaccine qua đường bưu điện hoặc thiết bị bay không người lái. Đó là điểm tuyệt vời của vaccine dạng viên. Lợi thế nằm ở chỗ không cần những điều kiện y tế đủ tiêu chuẩn để tiếp nhận, không cần dây chuyền bảo quản lạnh", tiến sĩ Tucker nói. Vaccine Covid-19 dạng viên tiềm năng của Vaxart đang được thử nghiệm giai đoạn hai.

Tiến sĩ Tucker quyết định theo đuổi phương án sản xuất vaccine dạng viên để lấp khoảng trống trong thị trường vaccine hiện nay, cũng như nhu cầu của thế giới.

Nếu các thử nghiệm suôn sẻ, Vaxart kì vọng có thể nộp đơn xin phê duyệt sử dụng khẩn cấp vaccine dạng viên trong vòng một năm tới. Công ty hướng đến sản xuất hàng triệu, thậm chí hàng tỉ liều vaccine mỗi năm với giá cả hợp lý.

Vaccine truyền thống cần quy trình bảo quản nghiêm ngặt.

Vaccine của Vaxart là dạng uống, có thể giúp giải quyết vấn đề ngần ngại tiêm chủng. Theo kết quả khảo sát hồi đầu năm của Vaxart, gần 19 triệu người trưởng thành ở Mỹ cho biết họ sẽ sử dụng vaccine nếu nó ở dạng viên uống, thay vì dung dịch tiêm.

Nhưng phát triển vaccine dạng uống khó hơn nhiều vì thử nghiệm trên động vật không có nghĩa là lúc nào cũng hiệu quả trên người. Nhóm nghiên cứu của Vaxart đang tập trung đảm bảo hiệu quả vaccine ở mức cao nhất.

Vaxart cũng phát triển vaccine dạng lỏng dành cho trẻ nhỏ và người trưởng thành không uống được viên nén.

Một loại vaccine khác do Viện Khoa học Ấn Độ (IISc) và startup công nghệ sinh học Mynvax phát triển, đã tạo ra bước tiến đáng chú ý trong hướng đi này.

Các nhà nghiên cứu ghi nhận vaccine vẫn ổn định ở 37 độ C trong một tháng và 100 độ C trong 90 phút. Kết quả thử nghiệm trên chuột hồi tháng trước cho thấy vaccine có thể tạo phản ứng miễn dịch mạnh mẽ với Covid-19, ngăn ngừa hiệu quả các biến chủng, bao gồm Delta.

Tiến sĩ Raghavan Varadarajan, giáo sư tại IISc và đồng sáng lập Mynvax, nói vaccine rất có thể sẽ ở dạng bột khô, đi kèm một loại chất lỏng hỗ trợ đựng trong lọ riêng. Chất lỏng này là một thành phần được sử dụng trong vaccine để giúp tạo phản ứng miễn dịch mạnh mẽ hơn.

Cả bột và chất lỏng đi kèm đều có thể được bảo quản ở nhiệt độ phòng và dễ dàng vận chuyển.

Chúng sẽ cần được trộn với nhau, tạo thành dung dịch vaccine để tiêm. Các thử nghiệm lâm sàng dự kiến bắt đầu trong vòng 6 tháng tới và sản phẩm chính thức có giá rẻ hơn những vaccine hiện nay.