Nâng cao năng suất mía là “chìa khóa” cho ngành đường Việt Nam trước thềm ATIGA

Nâng cao năng suất mía là một trong những chìa khóa giúp ngành mía đường Việt Nam gia tăng năng lực cạnh tranh, ổn định vùng nguyên liệu và đời sống người nông dân. Vậy làm sao để khai thác hết tiềm năng thổ nhưỡng, điều kiện khí hậu, kinh nghiệm canh tác lâu năm… còn nhiều dư địa phát triển để tăng năng suất, chất lượng cho cây mía Việt Nam?

Toàn cảnh buổi hội thảo về nâng cao năng suất mía.

Với mong muốn đồng hành cùng người nông dân, hướng dẫn những giải pháp canh tác tiên tiến giúp người trồng mía tăng năng suất, chất lượng mía từ đó tăng thu nhập cho người nông dân, là cơ sở cho sự gắn bó lâu dài cùng cây mía, Công ty Cổ phần Đường Biên Hòa (TTC Sugar; mã chứng khoán: SBT) trực thuộc Tập đoàn TTC đã phối hợp cùng các chuyên gia nông nghiệp quốc tế uy tín tổ chức Hội thảo Chia sẻ kinh nghiệm canh tác mía đạt năng suất, chất lượng cao. Hội thảo được tổ chức ở Tây Ninh vào ngày 13/8/2019 và ở Gia Lai ngày 15/8/2019 với sự tham gia của các hộ nông dân trồng mía tại 4 tỉnh Tây Ninh, Gia Lai, Khánh Hòa, Ninh Thuận, cùng đội ngũ cán bộ nông nghiệp TTC Sugar.

Theo chia sẻ từ nhóm các chuyên gia đến từ ICL (một Công ty liên doanh, thành lập bởi 4 đối tác ở 4 quốc gia Thái Lan, Úc, Malaysia, Philippines nhằm liên kết công nghệ từ mỗi đối tác để phát huy tối đa tiềm năng), mía là loại cây công nghiệp dễ trồng, có thể thích nghi trên nhiều loại đất khác nhau. Tuy nhiên, đất có tầng canh tác sâu, tơi xốp, giàu dinh dưỡng, PH trung tính, thoát nước tốt, độ dốc <100 sẽ là tiền đề cho cây mía sinh trưởng vượt trội. Ngoài ra, quy trình kỹ thuật làm đất, chăm bón, tưới tiêu cũng như lựa chọn giống mía, thời điểm xuống giống… cũng tác động lớn đến năng suất, chất lượng mía. Tuy nhiên, do chưa nắm được hết kỹ thuật trồng mía, năng suất bình quân mía ở nhiều tỉnh thành ở Việt Nam bình quân chỉ vào khoảng 60 - 70 tấn/ha, chỉ một số ít diện tích cho năng suất vượt trội như 100 tấn/ha ở Tây Ninh, 96 tấn/ha ở Gia Lai, 90 tấn/ha ở Sơn Dương (Tuyên Quang)…

Tại Hội thảo, các chuyên gia đã chia sẻ kinh nghiệm thực tế được áp dụng tại Thái Lan - có khu vực cho năng suất 190 tấn/ha. Theo đó, người trồng mía cần lưu ý lựa chọn thời điểm trồng mía trước mùa nắng hạn, thời điểm phù hợp nhất là tháng 10 - 11 sẽ cho chữ đường (CCS) cao. Nếu xuống giống trong khoảng tháng 12 đến tháng 3 vào đúng mùa nắng, độ ẩm đất thấp trong khi mía cần nước để nảy mầm, còn trồng giai đoạn tháng 4,5,6 đầu mùa mưa năng suất, chất lượng mía bị sụt giảm. Ngoài ra, cần chuẩn bị chu đáo khâu làm đất, độ sâu hơn 50cm hoặc sâu nhất có thể, lưu ý kỹ thuật phá vỡ tầng đế cày để nước được lưu lại trong lòng đất, rễ phát triển hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn, không đốt lá khi thu hoạch, giữ lá mía che phủ đất, ngăn ngừa bốc hơi ẩm, tăng nguồn hữu cơ cho đất.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cũng trình bày bí quyết trồng hàng đôi, quy trình trồng giặm bằng hom, tách bụi, giặm bằng bầu, bằng máy; phương pháp quản lý nước tưới bằng phương pháp nhỏ giọt, phân tích ưu nhược điểm và so sánh số liệu cụ thể từ hiệu quả việc tưới theo rãnh, tưới phun, tưới nhỏ giọt ngầm, tưới nhỏ giọt nổi. Từ năm 2007, Thái Lan áp dụng trồng mía trước mùa khô kết hợp tưới nhỏ giọt giúp cho năng suất đạt 125 - 187 tấn/ha (theo nguồn Hiệu quả kinh tế nghề trồng mía tại Kanchanaburee và Nakornpratom).

Đồng thời, nông dân cần nắm bắt được nhu cầu nước của cây mía theo các giai đoạn sinh trưởng, mỗi giai đoạn nảy mầm, đẻ nhánh, vươn lóng, trưởng thành và chín cần mức nước khác nhau, trung bình cây mía 11 tháng tuổi cần khoảng 1.500 mm nước/ngày.

Đến với Hội thảo, TTC Sugar và các chuyên gia cũng đưa ra nhiều thông tin mới hữu ích về việc ứng dụng vi sinh vật cố định đạm như các vi khuẩn cộng sinh có thể phát huy hiệu quả ở cây mía 3 - 4 tháng tuổi...

Tại phiên thảo luận cuối chương trình, nhiều câu hỏi của bà con nông dân liên quan đến kỹ thuật canh tác chăm sóc mía cũng được các chuyên gia tháo gỡ, giải đáp cụ thể. 

Có thể thấy, việc áp dụng nông nghiệp công nghệ cao vào sản xuất giúp nâng cao năng suất, chất lượng cây mía là giải pháp hiệu quả, thiết thực cho ngành mía đường Việt Nam. Tuy nhiên, để có thể triển khai đồng bộ rất cần hỗ trợ chia sẻ từ phía chính phủ cũng như sự chung sức đồng lòng của doanh nghiệp và nông dân trong thời điểm có nhiều thách thức, khó khăn như hiện tại.