Doanh nghiệp "khổ" vì NĐ 20, Bộ trưởng Tài chính hứa "sửa triệt để"

Hoàng Nhật 15/08/2019 11:59 GMT+7

Đối với những vướng mắc các doanh nghiệp tư nhân gặp phải vì quy định tại Khoản 3, Điều 8, Nghị định 20/2017/NĐ-CP về khống chế trần chi phí lãi vay, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, quy định này sẽ được sửa triệt để khi sửa Luật thuế TNDN.

ĐBQH Nguyễn Thị Mai Phương. (Ảnh: quochoi.vn)

Sáng 15/8, tại phiên chất vấn các thành viên Chính phủ về việc thực hiện các nghị quyết, kết luận của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ đến hết năm 2018, ĐBQH Nguyễn Thị Mai Phương (Gia Lai) đặt câu hỏi dành cho Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng: “Ngày 24/2/2017, trên cơ sở đề nghị của Bộ Tài chính, Chính phủ đã ban hành Nghị định 20/2017/NĐ-CP quy định việc quản lý thuế với các doanh nghiệp có phát sinh giao dịch liên kết. Trong đó, Khoản 3, Điều 8 quy định về khống chế trần chi phí lãi vay khiến cho các DN tư nhân trong nước gặp rất nhiều khó khăn. Xin hỏi Bộ trưởng có kế hoạch sửa đổi quy định này không và bao giờ sẽ sửa?”.

Đáng chú ý, trước khi ĐBQH Nguyễn Thị Mai Phương đặt câu hỏi nêu trên dành cho Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, nhiều doanh nghiệp và chuyên gia kinh tế đã bày tỏ sự bất cập của việc khống chế trần chi phí lãi vay là tác động lên hoạt động đi vay và cho vay lại giữa công ty mẹ và các công ty thành viên - vốn rất phổ biến trong các tập đoàn, tổng công ty nhà nước cũng như tư nhân.

Thậm chí, trong phần Kết luận tại Hội nghị trực tuyến sơ kết ngành tài chính cách đây hơn 1 tháng, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cũng đã dẫn chứng vấn đề khống chế trần chi phí lãi vay đối với các doanh nghiệp liên kết quy định tại Nghị định số 20/2017/NĐ-CP như một ví dụ.

"Thủ tướng 3 lần đều nhắc đến chuyện này rồi", Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho biết.

Theo Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Văn phòng Chính phủ cũng đã từng thẩm định. Nếu chờ cho đến khi sửa đổi bổ sung theo Luật quản lý thuế thì rất chậm. Vì thế, các bộ ngành liên quan cần phối hợp để sửa đổi những bất cập tại Nghị định 20.

"Vướng đâu thì phải tính đến đó. Sắp tới, Văn phòng Chính phủ sẽ tiếp tục có thẩm định cụ thể, lắng nghe từng bộ ngành, từng vướng mắc để giải quyết", Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng

Lần này, khi trả lời câu hỏi chất vấn của ĐBQH Nguyễn Thị Mai Phương, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, Nghị định 20 sau khi ra đời đã phát huy tác dụng rất tốt. Qua thanh tra, kiểm tra, Bộ Tài chính và cơ quan thuế đã giúp giảm lỗ 37.000 tỷ đồng trong năm 2017 và 40.000 tỷ trong năm 2018. Số giảm lỗ kỳ này sẽ phân bổ vào lãi các kỳ sau, giúp tăng thu ngân sách.

“Về kế hoạch triển khai Luật quản lý thuế, Thủ tướng đã chỉ đạo cần sửa Nghị định 20, trong đó tập trung vào Khoản 3, Điều 8. Theo kế hoạch, chúng tôi sẽ trình Chính phủ nhưng trước tình hình hiện nay, chúng tôi sẽ báo cáo Chính phủ, trình theo quy trình rút gọn để đẩy nhanh tiến độ sửa Khoản 3, Điều 8.

Khoản 3, Điều 8 sẽ được sửa triệt để khi chúng ta sửa Luật thuế TNDN”, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nói.

Kể từ khi được ban hành vào đầu năm 2017, Nghị định 20/2017/NĐ-CP về quản lý thuế đối với các doanh nghiệp có giao dịch liên kết, vốn có nhiều quy định về thuế ảnh hưởng nhiều nhất đến doanh nghiệp, đã gây ra nhiều vướng mắc trong việc triển khai kinh doanh.

Cụ thể, khoản 3, điều 8 quy định: "Tổng chi phí lãi vay phát sinh trong kỳ của người nộp thuế được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp không vượt quá 20% của Tổng lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh cộng với chi phí lãi vay, chi phí khấu hao trong kỳ của người nộp thuế" - tức 20% EBITDA. Khi đó, phần chi phí lãi vay vượt quá 20% sẽ bị coi là chi phí không hợp lý và bị tính thuế.

Rất nhiều trường hợp đặc thù được các doanh nghiệp đưa ra nhưng phía cơ quan thuế cũng chưa đưa ra được câu trả lời cụ thể ngoài việc áp dụng đúng như nội dung của thông tư.

Ban đầu, quy định được đưa ra với mục tiêu hạn chế việc chuyển thu nhập của các Doanh nghiệp có FDI tại Việt Nam đến một doanh nghiệp khác (trong cùng Tập đoàn đa quốc gia) tại vùng lãnh thổ/quốc gia có thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp thấp hơn so với Việt Nam để tối đa hóa lợi nhuận và tối thiểu hóa nghĩa vụ thuế phải nộp tại Việt Nam.

Tuy nhiên, các chuyên gia lại chỉ ra thực tế ngược lại: Đối tượng bị ảnh hưởng nặng nền nhất theo quy định này là các doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp đang đầu tư vào những ngành trọng điểm cần số vốn rất lớn.