Clip: Vườn cam hàng tỷ đồng trên núi Trà Sơn của người đàn bà “to gan”
Hồi sinh vùng “đất chết”
Sinh ra và lớn lên trong một gia đình thuần nông, đến khi lập gia đình, bà Phan Thị Hiền (xóm Anh Hùng, xã Thượng Lộc, huyện Can Lộc, Hà Tĩnh) luôn trăn trở làm thế nào để kinh tế đi lên, tạo điều kiện cho các con ăn học.
Ngoài trồng cam thương phẩm, bà Phan Thị Hiền còn ươm giống cam sẵn sàng chuyển giao giống, công nghệ cho những người muốn làm giàu. Ảnh: Q.N
"Bà Phan Thị Hiền là một trong những nông dân tiêu biểu của xã. Với những thành tích trong lao động và đóng góp cho phong trào nông dân địa phương, bà Phan Thị Hiền đã được nhận nhiều hình thức khen thưởng của Trung ương và địa phương. Chúng tôi rất phấn khởi khi được thông tin bà Phan Thị Hiền được Hội đồng chung khảo bình chọn là 1 trong 63 “Nông dân Việt Nam xuất sắc 2019”. Ông Đặng Tịnh - |
Vào những năm đầu thập niên 90 của thế kỷ trước, bà Hiền cùng 8 hộ dân khác trong và ngoài xã (thường gọi là vùng 9 hộ) xung phong lên vùng núi cao của xã Thượng Lộc để phát triển kinh tế.
Là một trong những người tiên phong lên làm kinh tế ở vùng đất sỏi đá này, sau hàng chục năm gây dựng, đến nay bà đã đứng ra thành lập Hợp tác xã (HTX) Kinh doanh dịch vụ cây ăn quả Thanh Hiền. Từ khi ra đời, HTX không những làm giàu cho chính gia đình bà mà còn đem lại cuộc sống sung túc cho nhiều thành viên.
Nhớ lại quãng thời gian đầu lên vùng đất chỉ nghe tên thôi đã thấy rùng mình, bà Hiền tâm sự: Vợ chồng bà vốn là công nhân ngành cao su Hà Tĩnh. Sau khi được chính quyền địa phương khuyến khích lên vùng núi hoang Trà Sơn làm kinh tế, vợ chồng bà thêm quyết tâm. Nhưng khi lên, nhìn địa hình của khu vực này, vợ chồng bà đã muốn bỏ cuộc vì 4 bề chỉ có núi và cỏ cây hoang dại, đất đai khô cằn.
“Thời gian đầu, cả nhà tôi ai cũng sợ. Những năm 90 đây là vùng núi hoang sơ, hẻo lánh, có nhiều thú hoang như lợn rừng, voi rừng thường xuyên xuất hiện phá vườn. Dân cư thưa thớt, không điện, không sóng điện thoại..., buồn chán nhiều lúc muốn bỏ về xuôi. Song vợ chồng ngày đêm động viên nhau ở lại, cố gắng làm lụng… Bà con dưới quê nghe chuyện, ai cũng bảo vợ chồng tôi “to gan” mới dám ở lại cái xứ đồng rừng hoang vắng và nguy hiểm đó” - bà Hiền kể.
Theo bà Hiền, thời điểm bà cùng gia đình lên núi Trà Sơn lập nghiệp may có Nghị định 327 của Chính phủ về chính sách đối với vùng sâu, vùng xa, được Nhà nước hỗ trợ các loại cây giống như cam, chanh, bưởi, bà Hiền cùng các gia đình ở vùng Thượng Can (vùng núi của huyện Can Lộc) bắt đầu trồng các loại cây ăn quả. Thế nhưng, những năm đầu việc này không mấy hiệu quả vì cây giống, phân bón không đảm bảo chất lượng, kỹ thuật trồng trọt chủ yếu tự mày mò, bà con chưa có kinh nghiệm.
Sau 5 năm thử nghiệm, “sàng lọc” một số loại cây ăn quả được nhà nước cấp, bà Hiền nhận thấy giống cây cam chanh rất phù hợp với khí hậu, thổ nhưỡng ở đây và đem lại thu nhập cao. Vậy là gia đình bà đã mạnh dạn phá bỏ các loại cây ăn quả khác và chú trọng mở rộng quy mô diện tích trồng cây cam chanh. Khi chọn được cây chủ lực, vợ chồng bà không quản ngày đêm đào đất, lật cỏ, biến vùng đồi núi hoang vu thành trang trại.
“Để có được thành quả như hôm nay, vợ chồng tôi đã phải mất hàng chục năm mày mò, thành công có, thất bại cũng không ít. Điều khiến tôi ngạc nhiên nhất lại là nhiều loại giống cây tưởng như bỏ đi lại thích hợp với vùng đất Thượng Lộc này, đây là một thành công ngoài sức tưởng tượng” - bà Hiền chia sẻ.
Sau hơn chục năm “nếm mật nằm gai” trên vùng đất “chó ăn đá, gà ăn sỏi”, đến nay gia đình bà Hiền đã sở hữu 2,7ha diện tích đất trồng cam theo tiêu chuẩn VietGAP. Doanh thu từ bán cam hàng năm hơn 1 tỷ đồng, nhờ đó đời sống vật chất, tinh thần của gia đình ngày càng phát triển. Đồng thời, trang trại của gia đình bà giải quyết việc làm thường xuyên cho 3 – 5 lao động với mức lương bình quân từ 5 – 6 triệu đồng/tháng. Tới năm 2016, bà Hiền mạnh dạn đầu tư xưởng chế biến gỗ lâm nghiệp với vốn đầu tư hơn 20 tỷ đồng, giải quyết việc làm thường xuyên cho hơn 20 lao động với mức thu nhập hàng tháng hơn 10 triệu đồng mỗi người.
“Phải giúp người khác giàu như mình”
Không chỉ đảm đang với vai trò một người vợ, người mẹ, bà chủ trang trại cam nức tiếng ở xứ Trà Sơn - bà Phan Thị Hiền còn khẳng định vị trí, vai trò quan trọng của mình trong các phong trào ở địa phương. Người đang sở hữu một khối tài sản khiến nhiều người mơ ước ấy vẫn luôn tự nhắc nhở bản thân “mình giàu rồi thì phải giúp người khác giàu hơn mình”. Dù ngày mưa hay nắng, không quản ngại khó khăn, hễ ai cần đến bà tư vấn, chuyển giao kỹ thuật làm vườn là bà luôn sẵn sàng.
Hiện trang trại của bà Hiền không chỉ trồng cam mà còn ươm cây giống, bà sẵn sàng hỗ trợ cây giống cho những người muốn làm giàu từ trang trại, đặc biệt bà hỗ trợ giống, kỹ thuật trồng cho những hộ nghèo mà không lấy tiền vốn.
“Trong những lần tôi đi chuyển giao kỹ thuật trồng cây cam, tôi nhớ nhất là trường hợp của bà Nguyễn Thị Thu ở xã Mỹ Lộc (huyện Can Lộc). Gia đình bà Thu có một trang trại rất rộng, trồng đủ các loại cây như chanh; chuối; bưởi… Lần đầu tiên tôi lên thăm trang trại của bà Thu, bà than vãn vườn thì rộng, trồng đủ loại cây mà vẫn không đem lại hiệu quả kinh tế. Sau một hồi loay hoay trong trang trại của bà Thu, tôi bảo bà chặt bỏ hết các loại cây trên vườn để chuyển sang trồng cam. Mới đầu bà không đồng ý, tôi phải thuyết phục mãi bà mới chặt bỏ. Đến nay, sau một thời gian trồng cam, trang trại của gia đình bà Thu đã mang lại hiệu qua kinh tế cao” - bà Hiền chia sẻ.