Tòa án Nhân dân cấp cao tại Hà Nội vừa ban hành Bản án “Khởi kiện quyết định hành chính” của người dân xã Nhật Tân, huyện Kim Bảng kiện UBND tỉnh Hà Nam và ông Nguyễn Xuân Đông – Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam.
Đây là vụ việc đã được Báo Điện tử Dân Việt có loạt bài "Chuyển đất lúa thành dự án nhà, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam bị kiện" phản ánh vào tháng 6/2018.
Theo đó, trước những bất cập trong triển khai dự án Đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu nhà ở Trung Đông trên địa bàn xã Nhật Tân, huyện Kim Bảng, tỉnh Hà Nam, 17 hộ dân của xã này đã khởi kiện hành chính UBND tỉnh Hà Nam và Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam.
Chưa đúng trình tự
Người dân yêu cầu hủy bỏ quyết định 44/QĐ-UBND ngày 11/1/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam về việc phê duyệt Danh mục dự án đầu tư xây dựng khu đô thị và nhiều văn bản khác có liên quan.
Bởi việc lập và phê duyệt danh mục dự án đầu tư có sử dụng đất phải căn cứ vào kế hoạch sử dụng đất hàng năm, danh mục dự án cần phải thu hồi đất đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.
Bên cạnh đó, dự án chuyển đổi mục đích sử dụng dưới 10ha đất trồng lúa phải có Nghị quyết của HĐND tỉnh chấp thuận theo quy định Luật đất đai. Tuy nhiên, Quyết định số 44/QĐ-UBND do Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam ký phê duyệt dự án kể trên khi HĐND tỉnh Hà Nam chưa ban hành Nghị quyết.
Khu vực đất lúa ở xã Nhật Tân, huyện Kim Bảng bị thu hồi để làm dự án nhà ở (ảnh tư liệu)
TAND tỉnh Hà Nam đã thụ lý và xét xử sơ thẩm. Tòa sơ thẩm nhận định việc ban hành các Quyết định, Văn bản của UBND tỉnh và Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam chưa đúng trình tự theo quy định.
Tuy nhiên, theo cấp xét xử sơ thẩm, dự án đã được triển khai và đưa vào sử dụng. Do đó, nếu hủy các Quyết định, Văn bản của UBND tỉnh và các quyết định thu hồi đất của các hộ dân sẽ thực hiện lại từ đầu, ban hành theo đúng nội dung ban đầu. Còn các hộ dân thấy quyền lợi bị thiệt hại mà có căn cứ có thể khởi kiện vụ án khác.
Do đó, bản án sơ thẩm số 35/2018/HC-ST ngày 16/11/2018 bác toàn bộ yêu cầu khởi kiện của người khởi kiện và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập đề nghị hủy các Quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam, UBND tỉnh Hà Nam, UBND huyện Kim Bảng.
Không đảm bảo vẫn không thay đổi bản chất dự án?!
Sau xét xử sơ thẩm, 17 người dân xã Nhật Tân đã kháng cáo và kháng cáo sửa đổi bổ sung.
Nội dung: Tòa cấp sơ thẩm nhận định và cho rằng việc ban hành các Quyết định không đảm bảo (tức vi phạm) trình tự, thủ tục nhưng lại cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của các hộ dân bị thu hồi đất không bị ảnh hưởng trực tiếp để bác yêu cầu là không đúng.
Hai cấp tòa đã bác đơn khởi kiện của các hộ dân xã Nhật Tân, huyện Kim Bảng
Tại phiên xét xử phúc thẩm diễn ra ngày 15/7/2019, TAND Cấp cao tại Hà Nội nhận định: Quyết định 44/QĐ-UBND phê duyệt Dự án nhà ở Trung Đông thuộc danh mục dự án cần lựa chọn nhà đầu tư khi chưa có danh mục dự án cần thu hồi đất được HĐND tỉnh Hà Nam phê duyệt.
Nhưng TAND Cấp cao vẫn cho rằng “nếu có thay đổi Quyết định 44/QĐ-UBND bằng Quyết định khác thì không làm thay đổi bản chất của việc thực hiện dự án”.
Đối với văn bản 156/UBND-GTXD ngày 20/1/2017 nhất trí cho UBND huyện Kim Bảng thu hồi đất, TAND Cấp cao cũng cho rằng việc ban hành văn bản nhất trí cho UBND huyện Kim Bảng tiến hành các bước để thu hồi đất khi chưa có Nghị quyết của HĐND tỉnh chấp thuận là chưa đảm bảo trình tự, thủ tục quy định tại khoản 1, Điều 58, Luật Đất đai.
Sau đó, tháng 12/2017, HĐND tỉnh Hà Nam đã có Nghị quyết về các Dự án chuyển mục đích sử dụng dưới 10ha đất trồng lúa bổ sung năm 2017 và năm 2018.
TAND Cấp cao nhận định “Dự án đã được HĐND tỉnh chấp thuận trong năm 2017, do đó việc áp giá theo quy định vẫn trong năm 2017, không cần thiết phải hủy văn bản 156/UBND-GTXD”.
Tương tự, đối với Quyết định 627/QĐ-UBND ngày 8/5/2017 của Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt đề xuất Dự án Khu nhà ở Trung Đông được TAND Cấp cao xác định “chưa đảm bảo quy định tại khoản 5, Điều 13 Quyết định 15/2016/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hà Nam”.
Vậy nhưng, “Nghị quyết số 27 của HĐND tỉnh Hà Nam đã đồng ý cho thực hiện thì cấp có thẩm quyền vẫn phải thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ theo quy định pháp luật”.
TAND Cấp cao tại Hà Nội đã ra phán quyết không chấp nhận kháng cáo của người khởi kiện và những người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có yêu cầu độc lập, giữ nguyên quyết định của bản án hành chính sơ thẩm của TAND tỉnh Hà Nam.
Ngày 11/1/2017, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam ban hành Quyết định 44/QĐ-UBND phê duyetj Danh mục dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị cần lựa chọn nhà đầu tư, trong đó có dự án Khu nhà ở Trung Đông. Dự án có tổng diện tích hơn 18ha đất lúa nhưng được chuyển đổi thành 2 giai đoạn, mỗi giai đoạn chưa đến 10ha thuộc thẩm quyền phê duyệt của HĐND tỉnh Hà Nam. Ngày 20/1/2017, UBND tỉnh Hà Nam ban hành văn bản 156/UBND-GTXD đồng ý chủ trương để UBND huyện Kim Bảng thực hiện thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư phục vụ giai đoạn 1 Dự án. Ngày 8/5/2017, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam ban hành Quyết định 627/QĐ-UBND về phê duyệt đề xuất Dự án. Theo đó, chấp thuận nhà đầu tư dự án là Công ty CP Đầu tư Xây dựng Trung Đông. Đến ngày 7/12/2017, HĐND tỉnh Hà Nam mới ban hành Nghị quyết 27/NQ-HĐND về các Dự án thu hồi đất và các dự án chuyển đổi mục đích sử dụng dưới 10ha đất trồng lúa bổ sung năm 2017 - 2018. Trong đó có Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu nhà ở Trung Đông kể trên. |