Xử lí ao nuôi thủy sản: Giải bài toán khó nhờ chế phẩm sinh học

Đa lợi ích từ chế phẩm sinh học

Bà Nguyễn Thị Hương - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Hà Nội cho biết, trong chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, chế phẩm sinh học được sử dụng như một phương tiện kiểm soát dịch bệnh, bổ sung các chất kháng khuẩn giúp ngăn ngừa và giảm thiểu ô nhiễm trong ao nuôi và chuồng trại.

Chăn nuôi thủy sản đang mang lại thu nhập cao cho người dân ở huyện Ứng Hòa (Hà Nội). Ảnh: Trần Quang

Cụ thể, năm 2019, Trung tâm đã triển khai mô hình sử dụng thảo dược trong chăn nuôi gà thả vườn, quy mô 50.000 con, với 61 hộ tham gia tại 5 huyện: Quốc Oai, Thạch Thất, Sóc Sơn, Ba Vì và thị xã Sơn Tây. Mô hình đã cung cấp cho các hộ tham gia 50.000 con gà mía 1 ngày tuổi, hỗ trợ 50% chi phí thức ăn, 50% thảo dược. Nhờ thực hiện nghiêm túc các kỹ thuật được cán bộ trung tâm hướng dẫn, đàn gà của bà con khỏe mạnh, phát triển tốt, ít nhiễm bệnh, tỷ lệ sống cao.

Hay như mô hình nuôi thủy sản theo hướng VietGAP, quy mô 25ha, triển khai tại 5 huyện: Ứng Hòa, Chương Mỹ, Phú Xuyên, Ba Vì, Mỹ Đức cũng đem lại hiệu quả rõ rệt. Theo đó, mô hình đã cung cấp 375.000 con cá chép giống V1 cỡ 7 - 9cm/con, hỗ trợ cho các hộ nuôi 50% thức ăn, hỗ trợ 50% chế phẩm sinh học...

Tại hội thảo, các đại biểu, hộ chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản đã đưa ra nhiều câu hỏi trao đổi, chia sẻ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình nhận biết và sử dụng chế phẩm sinh học, thảo dược, cách tự phối trộn thức ăn… với các chuyên gia đầu ngành về lĩnh vực nông nghiệp, công nghệ hóa sinh.

Cụ thể, ông Chu Văn Hồng - Giám đốc HTX thủy sản Đồng Tâm, huyện Ba Vì đặt câu hỏi: Hiện nay để giải quyết lượng bùn ở đáy ao rất khó. Riêng, HTX Đồng Tâm có diện tích 2ha, sử dụng 120 tấn thức ăn/năm, mỗi năm lượng bùn tạo ở đáy ao rất lớn, ảnh hưởng nhiều đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cá. Qua hội thảo này, bà con chăn nuôi thủy sản chúng tôi rất mong các chuyên gia, nhà khoa học "ra tay" tháo gỡ.

Trả lời thắc mắc của ông Hồng, TS Nguyễn Văn Năm - Giám đốc Công ty Công nghệ hóa sinh Việt Nam cho rằng: Nguyên nhân chính tạo nên lượng bùn nhiều ở đáy ao nuôi thủy sản là do dư lượng chất thải và thức ăn chăn nuôi thủy sản, hàm lượng chất xơ, tinh bột là chính, vì tinh bột sẽ rất khó tan ở trong nước.

"Để giải quyết vấn đề này, bà con chỉ cần bổ sung các chế phẩm vi sinh để xử lý nền đáy" - ông Năm khẳng định.

Trả lời thắc mắc của một số bà con về việc thay đổi thời tiết nên khí mêtan kết hợp với khí NO2 bốc lên từ đáy ao khiến cho cá bị giập mang và chết dần, TS Nguyễn Văn Năm cho hay: Theo định kỳ hàng năm, bà con chỉ cần sử dụng nước vôi theo liều lượng như khuyến cáo của các chuyên gia sẽ giúp cải thiện và giúp môi trường chăn nuôi cá sạch và ổn định. 

Còn về việc xử lý triệt để tảo lam trong ao nuôi thủy sản, TS Nguyễn Văn Năm đưa ra giải pháp cần sử dụng các chế phẩm sinh học để chuyển hóa thức ăn thừa, khi cải tạo ao không nên “đánh” Clo diệt khuẩn quá “tàn bạo”, sẽ làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái của ao nuôi. Bên cạnh đó, bà con phải tạo môi tường tự nhiên, nguồn nước cung cấp cho ao phải luôn sạch... thì mới hạn chế được sự xuất hiện của tảo lam.

Tiếp tục nhân rộng mô hình

Ông Tạ Văn Tường đánh giá rất cao mô hình sử dụng chế phẩm sinh học trong chăn nuôi thủy sản do Trung tâm Khuyến nông Hà Nội triển khai. "Mô hình hiệu quả này cần tiếp tục được khuyến khích nhân rộng để giúp bà con chăn nuôi thủy sản trên địa bàn Thủ đô ngày càng phát triển bền vững, hiệu quả hơn”.

"Bên cạnh việc áp dụng các công nghệ mới vào chăn nuôi thủy sản, các địa phương cần phải tập trung vào tuyên truyên để người dân thay đổi phương thức sản xuất từ truyền thống sang tổ chức, liên kết sản xuất gắn với chuỗi giá trị và tập trung đầu tư cho khâu chế biến sâu” - ông Tường cho biết.

Theo ông Tường, toàn thành phố có 23.400ha mặt nước nuôi trồng thủy sản, trong đó có 4.300ha diện tích nuôi tập trung, sản lượng đạt 78.482 tấn. Đàn gia cầm có 34,2 triệu con; đàn trâu 24.100 con; đàn bò 136.000 con; đàn lợn hơn 1,1 triệu con, dù tiềm năng thị trường rất lớn nhưng thực tế hiện chất lượng sản phẩm từ nông nghiệp của Thủ đô vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu của thị trường, nhiều sản phẩm không đủ cung ứng mà phải nhập từ các tỉnh khác.

Để giải quyết bài toán khó khăn này, ông Tường cho hay: Sắp tới các cơ quan, đơn vị liên quan của Hà Nội sẽ tiếp tục hỗ trợ người chăn nuôi trong việc quy hoạch vùng và tiến tới xây dựng nhãn hiệu các sản phẩm chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản an toàn sinh học, qua đó giúp bà con tăng thu nhập, sản xuất bền vững...