Dân Trung Quốc sống ra sao ở thành phố có nhiều camera giám sát nhất thế giới?
Trùng Khánh là thành phố có số lượng camera giám sát lớn nhất thế giới.
Sau một ngày làm việc mệt mỏi, tài xế taxi Wu Fuchun, 33 tuổi, quyết định đỗ xe vào lề đường để tìm toilet. 5 phút sau, dòng tin nhắn xuất hiện trên điện thoại thông báo Fu đã vi phạm luật giao thông vì đỗ xe sai vị trí.
Người lái xe taxi bị trừ 3 điểm vào bằng lái và bị phạt 200 nhân dân tệ (khoảng 650 nghìn đồng).
Không hề ngạc nhiên, Fu chấp nhận hình phạt vì việc bị phạt khi lái xe ở Trùng Khánh không còn là điều mới mẻ. Đây là thành phố có nhiều camera giám sát nhất trên thế giới hiện nay.
Tính đến năm 2019, Trùng Khánh có 2,58 triệu camera giám sát với số dân khoảng 15,35 triệu người, tức là cứ 168 camera giám sát khoảng 1.000 người. Con số này còn lớn hơn ở thủ đô Bắc Kinh.
Camera giám sát (CCTV) có thể được nhìn thấy ở bất kỳ đâu trong thành phố phía tây nam Trung Quốc. Camera không chỉ theo dõi tình hình giao thông, mà còn ngăn chặn nạn mất cắp ở nhà hàng, siêu thị hoặc giám sát an ninh chung ở các khu vực công cộng. Có thể nói rằng, camera giám sát theo chân người dân Trùng Khánh ở bất kỳ đâu.
Nhưng vì sao Trùng Khánh lại là thành phố có nhiều camera giám sát nhất mà không phải là ở Bắc Kinh hay trung tâm công nghệ như Thâm Quyến?
Một số chuyên gia nói nguyên nhân có thể bắt nguồn từ chiến dịch chống tham nhũng khiến Bạc Hy Lai “ngã ngựa”. Bạc Hy Lai từng là Bí thư Trùng Khánh trong giai đoạn năm 2007-2012 và hiện đang bị giam giữ với bản án tù chung thân.
Kể từ đó, camera giám sát được lắp đặt rộng khắp ở Trùng Khánh. Thành phố này đóng vai trò quan trọng trong mạng lưới 20 triệu camera lắp đặt trên khắp Trung Quốc, để tạo thành một hệ thống “tai mắt bảo đảm an ninh ở Trung Quốc”.
Hiện có khoảng 2,58 triệu camera giám sát ở Trùng Khánh.
Điều gây bất ngờ là cư dân ở Trùng Khánh nói rằng, việc có nhiều camera giám sát lại là một điều tốt. “Có nhiều camera giám sát càng tốt”, Wu nói. “Nó giúp mọi người cảm thấy an toàn hơn và có ít tội ác xảy ra hơn. Thực sự rất tốt”.
Sau khi lái xe taxi được 3 năm, Wu nhận ra những loại camera giám sát khác nhau trong thành phố. Có camera chuyên ghi nhận tốc độ và kiểm tra xem người lái xe có thắt dây an toàn hay không. Có camera chuyên phát hiện đỗ xe sai phép, trong khi các camera ở các ngã tư có thể dựa vào lưu lượng xe di chuyển để thay đổi hệ thống đèn giao thông cho phù hợp.
Các camera hình cầu có khả năng phóng to vào vật thể, chuyên dùng để giám sát ở các khu vực công cộng rộng lớn.
Liu Gangqiang, người lái xe taxi ở Trùng Khánh được 6 năm, nói mình cũng đồng tình với Wu. Camera giám sát không chỉ giúp giảm thiểu tai nạn giao thông mà còn bảo vệ tài xế khỏi các hành khách gây rối.
Liu nhớ có lần hành khách để quên hành lý trên xe. Người này không để ý biển số xe nhưng nhờ mạng lưới camera giám sát, việc trả lại hành lý chỉ mất một giờ.
Wu nói anh không quá lo lắng về việc cảm thấy có quá nhiều camera giám sát nhìn thấy mình ở khắp nơi. “Không có vấn đề gì cả nếu bạn không phạm pháp, không ăn trộm”, Wu nói. “Bạn cứ làm việc của mình, ít nhất thì chính quyền không có camera trong nhà bạn”.
Liu cũng đồng tình: “Chỉ cần camera không gắn ở nhà tắm, phòng ngủ của tôi thì mọi chuyện đều ổn. Chúng ta đâu cần riêng tư ở nơi công cộng”.
Tu Jianquan, 41 tuổi, cư dân ở Trùng Khánh, nói mạng lưới camera của chính quyền còn kết nối đến tận nơi giữ trẻ, giúp các bậc phụ huynh cảm thấy yên tâm hơn. “Tôi có thể mở máy tính ở nhà và nhìn thấy con đang làm gì”.
Chen Yuan, một người kinh doanh cửa hàng tiện lợi, nói đã lắp 5 camera giám sát trong cửa hàng.
Một vài người dân Trung Quốc thì cảm thấy không thoải mái lắm khi chính quyền lắp camera giám sát ở cả trong xe taxi, vì có thể bị thu thập thông tin mà không hay biết.
Bên cạnh đó, sự bùng nổ của camera giám sát cũng giúp thị trường buôn bán camera và các thiết bị an ninh phát triển mạnh. Giá trị của thị trường cung cấp thiết bị giám sát đạt mức 10,6 tỉ USD vào năm 2018 và sẽ tăng gấp đôi vào năm 2023, tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người dân.
“Ngày càng nhiều thành phố thông minh xuất hiện ở Trung Quốc, gắn liền với camera giám sát và tỉ lệ đô thị hóa ở Trung Quốc đang tiếp tục tăng”, chuyên gia Richard Lu nói.
Cư dân Trung Quốc hoàn toàn có thể tự trang bị camera giám sát cho riêng mình, đặc biệt đối với các hộ kinh doanh. Chen Yuan, một người kinh doanh cửa hàng tiện lợi, nói anh đã lắp 5 camera giám sát ở cửa hàng rộng 60m2.
4 camera ghi lại hình ảnh từ góc nhìn khác nhau và một camera còn lại chuyên giám sát vào ban đêm.
Nếu có cảnh báo, Chen sẽ nhận được tin nhắn vào điện thoại. Chen mua tất cả thiết bị mất 2.000 nhân dân tệ (khoảng 6,5 triệu đồng). “Hệ thống giám sát nhiều lần giúp tôi bắt trộm”, Chen nói.
Trung Quốc đã cho triển khai mạng lưới UAV giám sát các đảo và bãi đá nằm trên Biển Đông nhằm hiện thực hóa những...