Sonadezi lờ bồi thường cho nông dân

Công ty CP Sonadezi Long Thành (thuộc Tổng Công ty Sonadezi Đồng Nai) bị Cục Cảnh sát môi trường, Bộ Công an (C49) bắt quả tang xả thải vượt chuẩn quy định ra môi trường tại khu vực rạch Bà Chèo vào khuya 3.8.2011. Đến nay, gần 7 tháng đã qua nhưng việc giải quyết bồi thường thiệt hại cho hàng trăm hộ dân tại hai xã Tam Phước (TP.Biên Hòa) và Tam An (huyện Long Thành) vẫn bị phớt lờ.

Người dân đang nén bức xúc…

Cuối tuần qua trở lại khu vực rạch Bà Chèo - nơi phía dưới họng xả nước thải từ Nhà máy Xử lý nước thải KCN Long Thành của Công ty CP Sonadezi Long Thành, có hàng trăm hộ dân sản xuất, sinh sống, chúng tôi đã chứng kiến nỗi khổ trăm bề của các hộ bị thiệt hại về hoa màu, cây trái, vật nuôi và mất nghề do ảnh hưởng của nước thải độc hại từ cuối năm 2006 đến ngày nhà máy này bị bắt quả tang.

Nhiều hộ dân ở hai bên rạch Bà Chèo có vườn bị chết do ảnh hưởng chất thải bẩn từ nhà máy của Sonadezi

Theo một số nông, ngư dân không hiểu các cơ quan chức năng và chính quyền đang tính toán, bàn thảo gì để bảo vệ quyền lợi chính đáng của người dân bị xâm hại. Sau khi chính quyền họp dân yêu cầu làm đơn kê khai thiệt hại nộp cho xã rồi hứa hẹn… mọi người dài cổ chờ. Nóng ruột, họ lên xã hỏi thì được trả lời “chờ cấp trên”...

Trước thực tế hàng trăm hộ dân bị thiệt hại đã và đang gửi đơn đến các cấp chính quyền kêu cứu từ nhiều năm nay, chiều 19.8.2011, UBND xã Tam An đã tổ chức họp để nghe tâm tư, nguyện vọng của 150 người dân có đơn kiện đòi Công ty CP Sonadezi Long Thành bồi thường thiệt hại do nhà máy của họ xả bẩn gây ra.

Tại buổi họp này có đại diện các ngành của huyện Long Thành tham dự. Người bị thiệt hại lúc đó thấy an tâm bởi họ cũng được hứa hẹn là tỉnh sẽ giải quyết thấu tình đạt lý vụ việc. Tuy nhiên, sau đó thì tình hình trở nên “im lặng đáng sợ”.

Nông dân Nguyễn Văn Trai cho biết, nhiều người bị thiệt hại (như bà Sáu Độm, bà Tư Chi...) đã rất bức xúc định kéo lên xã hỏi alần cuối xem Sonadezi khi nào thì bồi thường thiệt hại, nếu không được trả lời cụ thể thì họ sẽ thuê xe chở đất lấp cống xả thải của nhà máy.

Tuy nhiên, chiều 8.2.2012, ông Nguyễn Duy Lượng - Phó Chủ tịch T.Ư Hội ND Việt Nam trực tiếp về vùng bị thiệt hại ở huyện Long Thành do Sonadezi gây ra để khảo sát thực tế, thăm hỏi một số hộ dân. Sau đó, Phó Chủ tịch có nói với Đoàn công tác của Hội ND huyện, xã cùng dự chuyến khảo sát với ông là Hội ND Việt Nam sẽ sớm làm việc với Bộ TNMT về giải quyết bồi thường cho người bị thiệt hại... nên họ đã bình tĩnh trở lại và quyết định chờ xem…

269 đơn kiện đòi bồi thường

Ông Huỳnh Ngọc Trai- Chủ tịch Hội ND xã Tam An, huyện Long Thành cho biết, tính đến thời điểm này, người dân ở các ấp 1,2,3 và 4 (khu vực rạch Bà Chèo) đã nộp cho Hội 250 đơn đòi bồi thường, với số tiền bị thiệt hại về hoa màu, ruộng lúa, cây trái và thiệt hại do mất ngành nghề (nuôi vịt, đánh bắt tôm, cá…) lên đến 16 tỷ đồng.

Còn tại xã Tam Phước, TP.Biên Hòa, theo ông Nguyễn Trọng Tỷ- Chủ tịch Hội ND xã thì đã có 19 người bị thiệt hại nộp đơn yêu cầu bồi thường cho Hội. Hiện các ngành đang lập danh sách báo cáo cấp trên.

Điều đáng nói là không phải hàng trăm hộ dân trên chỉ chờ đến ngày 3.8.2011, khi C49 bắt quả tang Công ty CP Sonadezi Long Thành xả thải bẩn gây hại họ mới kiện. Theo hồ sơ lưu giữ của xã Tam An, từ năm 2007, năm nào công ty này cũng bị lập biên bản vi phạm xả thải gây ô nhiễm môi trường.

Trước tháng 4.2007, nhà máy của Sonadezi xả thải bẩn làm 67 hộ dân có nhà, đất ở phía dưới miệng cống bị thiệt hại nặng về hoa màu, cây trái, vật nuôi do bị ảnh hưởng tràn nước... Sau đó, chính quyền xã, huyện đã xác định đúng như đơn trình bày của các hộ bị thiệt hại. Ngày 23.4.2007, Giám đốc Công ty CP Sonadezi Long Thành đã phải ký vào biên bản trao 121.380.000 đồng “hỗ trợ” cho 67 hộ dân trên.

Tuy nhiên, sau đó Công ty CP Sonadezi Long Thành vẫn liên tục vi phạm về xả thải bẩn, năm nào cũng bị UBND xã Tam An, Sở TNMT Đồng Nai, Bộ TNMT cảnh cáo, phạt tiền... Cụ thể: Ngày 28.12.2007, HĐND xã Tam An đã có văn bản trình báo vụ việc Sonadezi xả thải gây thiệt hại lên HĐND huyện Long Thành. Ngày 23.9.2008, UBND xã lại tiếp tục gửi văn bản lên UBND huyện Long Thành việc Sonadezi tiếp tục xả thải gây ô nhiễm môi trường…

Trong khi đó, theo Sở TNMT Đồng Nai, từ năm 2009 đến trước ngày 3.8.2011, Công ty CP Sonadezi này đã 4 lần bị xử phạt bằng tiền. Đến ngày 3.8.2011, như đã phản ánh, Sonadezi Long Thành lại vi phạm xả thải nên bị phạt hành chính 405 triệu đồng.

Hành vi xả thải gây ô nhiễm môi trường, gây thiệt hại cho sản xuất của người dân là đã rõ ràng nhưng vì sao Công ty CP Sonadezi Long Thành đến nay vẫn không chịu bồi thường? Phải chăng Sonadezi là doanh nghiệp thuộc tỉnh Đồng Nai nên được ngành chức năng ở đây ưu ái, đỡ đầu? NTNN sẽ tiếp tục thông tin về vụ việc này trong các số báo tiếp theo

Cao Thuyên