Minh chứng cụ thể, rõ ràng nhất lý do vì sao tình trạng mất trật tự xây dựng ngày càng nghiêm trọng là vụ anh em nhà “quan” Lê Hữu Thành (Phó Chủ tịch thường trực HĐND quận Thủ Đức) và ông Lê Ngọc Quý (Trưởng Phòng Tư pháp quận Thủ Đức) bị người dân tố cáo xây dựng không phép nhiều công trình trên hàng ngàn mét vuông ở phường Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức, TP.HCM tồn tại nhiều năm không bị xử lý, đã được Dân Việt phản ánh trong loạt bài “Quan chức xây dựng trái phép ở Thủ Đức” suốt tuần qua.
Căn nhà xây không phép do vợ chồng ông Lê Ngọc Quý (Trưởng phòng tư pháp quận, là anh trai ông Thành) đầu tư làm nhà hàng, nhưng khi bị phát hiện, lập biên bản, thì đoàn kiểm tra lại ghi là "nhà nuôi động vật" (?).
Việc xây dựng không phép, sai phép không xa lạ với người dân, nhưng vụ việc này trở nên bức xúc bởi người thực hiện là “quan”, công trình vô tư tồn tại nhiều năm, bất chấp đơn thư tố cáo, công luận lên tiếng. Đỉnh điểm, việc triển khai quyết định cưỡng chế của phường Hiệp Bình Chánh phải dừng vào phút 89. Ngày 17/5/2019, UBND phường Hiệp Bình Chánh tổ chức cưỡng chế các công trình vị phạm của ông Lê Hữu Thành, thì ông Trần Minh Tú - Chủ tịch phường, nhận được điện thoại của Chủ tịch quận và tin nhắn chuyển lời của Bí thư quận cùng nội dung: Tạm dừng cưỡng chế, với lý do được đưa ra là, chưa báo cáo ủy ban!? Dù rằng, thực tế vụ việc này Ủy ban đã biết rất rõ và đã từng chỉ đạo xử lý. Cụ thể, ngày 3/11/2017, Phó Chủ tịch UBND quận Thủ Đức Trần Văn Dũng ra văn bản số 4830 gửi UBND phường Hiệp Bình Chánh chỉ đạo: “UBND quận Thủ Đức, yêu cầu UBND phường Hiệp Bình Chánh kiểm tra xử lý đối với các công trình xây dựng nêu trên…”.
Vậy mà, báo cáo trước Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân, ông Nguyễn Thọ Truyền - Phó Bí thư Quận ủy Thủ Đức, vẫn bao biện: “...việc cưỡng chế công trình xây dựng tại nhà đồng chí Lê Hữu Thành chưa đảm bảo quy định pháp luật và chưa báo cáo UBND quận”. Lãnh đạo quận dám trắng trợn “qua mặt” cả Bí thư thành ủy như vậy thì... thua luôn.
Xây dựng không phép, sai phép đã trở thành vấn nạn chung, trong đó sai phạm ở Thủ Đức tăng đột biến: Trong 9 tháng đầu năm 2019, tổng số công trình xây dựng không phép là 168 trường hợp, tăng 139 trường hợp so với cùng kỳ năm trước. Còn tại địa bàn phường Hiệp Bình Chánh (nơi có 7 công trình xây dựng không phép của gia đình ông Lê Hữu Thành), số công trình xây dựng không phép là 82 trường hợp, tăng 69 trường hợp, tăng hơn 530% so với năm trước. Có vẻ, ở đây đúng là “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, nhưng đáng tiếc, nó theo hướng... phá luật! Do đó, lo ngại hơn cả, không chỉ là hiện trạng nhốn nháo trong xây dựng, mà vấn đề là kỷ cương phép nước không được tôn trọng, hệ thống chính quyền đã bất lực.
Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đã thị sát nhà xây dựng không phép từ năm 2012 của ông Lê Hữu Thành (Phó Chủ tịch HĐND quận).
Nhưng liệu có phải chỉ ở quận Thủ Đức diễn ra tình trạng này?
Cũng tại TP.HCM, ngay quận 7, năm trước công luận vừa phanh phui vụ 110 căn biệt thự xây không phép trên đất chưa hoàn tất cả thủ tục về đất đai, đặc biệt chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang đất ở, xây dựng dự án trên đất công. Đây là vụ việc lớn gấp bội so với vụ “quan” xây không phép ở Thủ Đức, nhưng các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương luôn né tránh trách nhiệm. Kết quả, Sở Xây dựng kiểm điểm nội bộ đưa ra kết luận không thể nhẹ hơn: Đội Thanh tra địa bàn quận 7 có thiếu sót trong quá trình thu thập hồ sơ pháp lý, là yếu tố khách quan chứ không phải thiếu trách nhiệm hay buông lỏng công tác quản lý!?
Vậy có phải xây dựng không phép chỉ diễn ra nghiêm trọng ở TP.HCM?
Tại Hà Nội, người dân biết và phanh phui không ít dự án lớn xây dựng không phép, sai phép. Ngay tại Khu đô thị kiểu mẫu Linh Đàm, có chủ đầu tư ngang nhiên xây dựng không phép cả tổ hợp chung cư lớn, giữa chừng mới hợp thức hóa hồ sơ, sau đó lại tiếp tục xây dựng sai phép. Cũng tại khu đô thị này, việc xây dựng sai phép, vượt phép cả chục tầng không còn là chuyện lạ. Mà lạ là, cuối cùng tất cả đều... hòa cả làng. Lãnh đạo quận, lãnh đạo phường, thanh tra xây dựng vẫn vô tư, có chăng, một vài vị bị thuyên chuyển... sang ngang!?
Hoặc ở Đèo Hải Vân mộng mơ mọc lên 2 biệt phủ lớn mà chỉ đến khi gần hoàn thành chính quyền mới phát hiện... Và dù hậu quả để lại rất nặng nề, nhưng cũng chỉ mấy anh thanh tra xây dựng, kiểm lâm bị kiểm điểm. Tất cả vẫn là “lỗi anh đánh máy”!!
Phải chăng, việc xử lý kỷ luật cán bộ có trách nhiệm như “gãi ngứa” khiến tình trạng xây dựng không phép, sai phép ngày càng tràn lan và diễn biến phức tạp?
Để lập lại trật tự xây dựng, dư luận mong và đòi hỏi, lãnh đạo thành phố không thể mãi rút kinh nghiệm, phê bình nghiêm khắc, hoặc đổ “lỗi anh đánh máy” mà cần xử lý thật nặng, thậm chí cách chức những vị đứng đầu các quận để xảy ra sai phạm, đặc biệt là với những vị điện thoại, nhắn tin can thiệp thô bạo việc thực thi pháp luật như ở Thủ Đức vừa qua.