Thống kê từ Báo cáo tài chính của các doanh nghiệp đang niêm yết đã có báo cáo tài chính quý III/2019 (chưa bao gồm nhóm tài chính, ngân hàng, bảo hiểm, vốn là những ngành nghề đặc thù “kinh doanh tiền” có số dư tiền và dòng tiền luân chuyển cao) đến 30/9/2019 cho thấy, có không ít doanh nghiệp đang sở hữu các khoản tiền, tương đương tiền và tiền gửi lên đến hàng nghìn tỷ đồng, chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu tổng tài sản.
Mua đứt một nhà băng lớn
Thống kê cho thấy, Tổng công ty cổ phần Cảng hàng không (ACV) với 32.000 tỷ đồng hiện đang là “quán quân” tiền mặt trên thị trường chứng khoán và chiếm tới trên 53% tổng tài sản của ACV tính tới 30/9/2019.
Trong đó, tiền và các khoản tương đương tiền là 676.4; tiền gửi có kỳ hạn ngắn dưới 12 tháng lên tới 31,382.5 tỷ đồng. Với số tiền đem gửi trong “nhà băng”, AVC thu được 1.276 tỷ đồng tiền lãi trong 9 tháng vừa qua. Số lãi này tương đương với số tiền lãi mà ACV thu được trong cả năm 2018 (xấp xỉ 1.300 tỷ).
Nếu như cuối năm 2018, Tổng công ty Khí Việt Nam (PV Gas - Mã: GAS) giữ vị trí “vua tiền mặt” trên sàn chứng khoán, thì tới thời điểm cuối quý III/2019, GAS chỉ đứng vị trí thứ 2 sai ACV với trên 28.500 tỷ đồng.
Trong đó, có 2.040 tỷ đồng tiền gửi không kỳ hạn, 3.871 tỷ đồng tiền gửi kỳ hạn không quá 3 tháng; tiền gửi có kỳ hạn từ trên 3 tháng đến 12 tháng là gần 22.600 tỷ đồng.
Cả hai khoản tiền gửi không kỳ hạn và có kỳ hạn của PV GAS đều tăng so với con số đầu năm 2019. Tổng tài sản "ông lớn" tính đến cuối tháng 9/2019 là 62.577 tỷ đồng. Như vậy tổng số tiền gửi ngân hàng đang chiếm 36% tổng tài sản của PV Gas.
Vị trí thứ ba thuộc về Tập đoàn Vingroup (VIC) của tỷ phú Phạm Nhật Vượng với 18.129 tỷ đồng, tăng so với con số trên 15.500 tỷ cuối năm 2018. Mức lãi thu về của tập đoàn này trong 3 quý đạt hơn 660 tỷ đồng.
Tập đoàn xăng dầu Việt Nam (Petrolimex – mã: PLX) cũng đang nắm giữ lượng tiền mặt rất lớn lên tới 16.000 tỷ đồng, tuy nhiên cũng chỉ chiếm 28% tổng tài sản của “ông lớn’ xăng dầu này. Khoản tiền gửi này cũng mang về cho PLX 480 tỷ đồng tiền lãi vay.
Đứng vị tiếp theo trong bảng danh sách những “ông vua” tiềm mặt phải kể đến những cái tên quen khác như Tổng công ty máy động lực và nông nghiệp Việt Nam (VEAM – Mã ck: VEA) và Tổng công ty CP Bia - Rượu - Nước giải khát Sài Gòn Sabeco với gần 15.000 tỷ đồng.
Đáng nói, lượng tiền mặt của Sabeco (SAB) liên tiếp gia tăng sau khi về tay ông chủ người Thái. Cụ thể, tính đến thời điểm tháng 9/2019, Sabeco có tới hơn 14.814 tỷ đồng gửi ngân hàng lấy lãi, tăng mạnh so với con số 12.000 ghi nhận cuối năm 2018 và chiếm tới 60% tổng tài sản. Trước đó, ở thời điểm cuối năm 2017, Sabeco có lượng tiền mặt gần 8.200 tỷ đồng gửi ngân hàng.
Với số tiền rất lớn đem gửi ngân hàng, 9 tháng đầu năm, Sabeco ghi nhận doanh thu tài chính ở mức 622 tỷ đồng, tăng tới 36% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, lãi vay chiếm tới 597 tỷ đồng.
Ba vị trí tiếp theo trong danh sách có lượng tiền mặt trên dưới 10.000 tỷ đồng lần lượt là Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (GVR) với 11.507 tỷ đồng, CTCP Sữa Vinamilk (VNM) với 10.749 tỷ đồng, CTCP FPT (FPT) với 9.538 tỷ đồng và HVN của Vietnam Airlines với 8.901 tỷ đồng.
Như vậy, tổng cộng lượng tiền mặt của 10 “ông vua” tiền mặt lên tới trên 165.563 tỷ đồng. Nếu tính theo vốn hóa hiện tại, thì lượng tiền này có thể mua đứt cả nhà băng lớn như BIDV (144.270 tỷ đồng) và gần gấp đôi vốn hóa của Vietinbank (83.590 tỷ đồng).
“Vua tiền mặt” cũng là “vua nợ”
Mặc dù có lượng tiền mặt “khủng” nhưng không ít doanh nghiệp trong nhóm cũng đang ghi nhận những khoản vay lớn.
Điển hình như ACV, dù có tới hơn 35 nghìn tỷ tiền gửi ngân hàng nưng ACV hiện cũng đang vay trên 15 nghìn tỷ bao gồm cả vay ngắn hạn (247 tỷ) và vay dài hạn (15.117 tỷ đồng). 9 tháng vừa qua, ACV cũng phải chi trả 73 tỷ đồng chi phí lãi vay cho những khoản vay này.
Trái ngược, Petrolimex vay tổng cộng hơn 10.578 tỷ đồng, lại đa số là vay ngắn hạn. Vay ít hơn nhưng chi phí lãi vay của Petrolimex lên tới 597 tỷ đồng, tăng 24% so với cùng kỳ năm ngoái.
Một số doanh nghiệp sở hữu lượng tiền mặt khủng và đi vay ít. Điển hình như Sabeco dư nợ hiên nay của doanh nghiệp này chỉ vào khoảng 509 tỷ đồng. Hay như VEAM chỉ vay 290 tỷ đồng. GAS (3.500 tỷ) và VNM (4.282 tỷ đồng). Trong đó, VEAM là doanh nghiệp có phần đặc biệt hơn so với các công ty khác, lợi nhuận của công VEA thậm chí còn cao hơn cả doanh thu do nhận cổ tức từ các liên doanh với Honda Việt Nam, Ford và Toyota Việt Nam…
Vietnam Airlines hiện đang vay nợ “khủng” với trên 35.000 tỷ đồng.