Gói thầu A5 cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, biết sai nhưng cố tình làm?

Như Dân Việt đã thông tin, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) đã khởi tố ông Nguyễn Tiến Thành, nguyên Giám đốc Ban quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; Phạm Đình Phú, Phó Tổng giám đốc Công ty Phương Thành, Giám đốc Ban điều hành gói thầu số 5.

Cụ thể, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an (C03) Quyết định khởi tố bị can, Lệnh bắt bị can để tạm giam, Lệnh khám xét đối với 04 bị can về tội “Vi phạm quy định về xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” quy định tại Điều 298 - Bộ luật Hình sự năm 2015.

Các bị can bị khởi tố (ảnh Bộ Công an).

Các đối tượng gồm: Nguyễn Tiến Thành, nguyên Giám đốc Ban quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; Hà Văn Bình, nguyên Giám đốc gói thầu số 7, Ban quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; Phạm Đình Phú, Phó Tổng giám đốc Công ty Phương Thành, Giám đốc Ban điều hành gói thầu số 5; Nguyễn Thành An, thành viên Cienco 1, Phó giám đốc Ban điều hành gói thầu số 7.

Các đối tượng trên đã có hành vi sai phạm, gây thiệt hại trong quá trình thi công, nghiệm thu dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi. Ngày 14/11/2019, Viện Kiểm sát nhân dân tối cao đã phê chuẩn các Quyết định tố tụng nêu trên, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an đã tống đạt, triển khai thực hiện đúng quy định của Bộ luật tố tụng hình sự.

Biết sai nhưng vẫn làm

Theo tìm hiểu của PV Dân Việt, trước khi dẫn tới những sai phạm nêu trên, các đối tượng đã có dấu hiệu bỏ qua nhiều cảnh báo, cố tình phớt lờ nhiều kết luận của của Thanh tra Bộ GTVT đã chỉ rõ những tồn tại trong quá trình thực hiện gói thầu A5 dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.

Tại biên bản thanh tra của Đoàn Thanh tra Bộ GTVT số 39/BBTTr-T1, ngày 12/4/2017 về việc thực hiện gói thầu A5 kéo dài từ Km 124+700 đến Km 139+204 (thuộc địa bàn các huyện Sơn Tịnh, Tư Nghĩa và Nghĩa Hành của tỉnh Quảng Ngãi). Giá trị của gói thầu này gần 1.400 tỷ đồng, trong đó giá trị xây lắp hơn 1.100 tỷ đồng thuộc nguồn vốn WB – dự án xây dựng cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi. Tổng công ty CP đường cao tốc Việt Nam Nam (VEC) giao cho Công ty Posco Engineering & Construction Co., Ltd (gọi tắt Công ty Posco) thực hiện toàn bộ gói thầu. Công ty này cam kết nghiêm túc thực hiện hợp đồng và đảm bảo chất lượng công trình như thiết kế đã được phê duyệt.

Cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi xuống cấp nghiêm trọng.

Những tồn tại nêu trên được chỉ rõ: Công ty Posco Engineering & Construction là đơn vị thực hiện gói thầu A5 có quyết định cấp giấy phép thầu cho nhà thầu nước ngoài do Bộ Xây dựng cấp theo quyết định số 91/QĐ-BXD ngày 19/8/1024.

Đối với hồ sơ khảo sát, thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công gói thầu A5, Tổng công ty đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam phê duyệt thiết kế kỹ thuật (TKKT) gói thầu số A5 tại quyết định số 402/QĐ-VEC ngày 20/8/2013.

Nội dung biên bản thanh tra nêu: Bản vẽ TKKT không yêu cầu về độ chặt của lớp đắp vật liệu gia tải, lớp đệm cát thô; Các bản vẽ thi công không lập theo quy các tại mục 2.2 của hạng mục 01200-01 trong chỉ dẫn kỹ thuật của dự án.

Đáng chú ý, một số hồ sơ thiết kế BVTC được chủ đầu tư phê duyệt không đúng theo mẫu, không ghi ngày tháng, không ghi rõ họ tên chức vụ theo quy định tại mục C khảon 4 điều 3 thông tư 13/2013/TT-BXD. Bên cạnh đó, một số hồ sơ thiết kế BVTC chưa được chủ đầu tư đóng dấu và ký chấp thuận theo quy định như bản vẽ nền mặt đường, cống tròn, cống hộp, cống chui,...

Đặc biệt, bản vẽ mặt cắt ngang chi tiết công tác mặt đường khối lượng nhựa tính bám 0,5kg/m2 không tính riêng cho từng lớp mà tổng hợp cho cả 3 lớp mặt 2 lớp. Hồ sơ BVTC không tính khối lượng đất đắp k95 chọn lọc, Các hồ sơ thiết kế BVTC phần khung tên bản vẽ không có tên chữ ký của người chủ trì thiết ké, chủ nhiệm thiết kế, người đại diện pháp luật của nhà thầu thiết kế và dấu của nhà thầu thiết kế theo quy định.

Nghiêm trọng hơn là đơn vị chưa cung cấp hồ sơ chấp thuận năng lực, danh sách nhân sự thực hiện công tác khảo sát địa hình, địa chất. Báo cáo kết quả khảo sát địa chất bổ sung của cầu Trà Khúc vào ngày 23/5/2015 nhưng đơn vị thực hiện là Công ty Cp Thành Tân An không ký xác nhận trong hồ sơ báo cáo.

Ngoài những tồn tại nêu trên, trong biên bản Thanh tra còn chỉ ra các hạng mục xử lý đất yếu của hồ sơ thiết kế BVTC chưa được chủ đầu tư ký xác nhận trong từng trang bản vẽ theo quy định. Bảng tổng hợp khối lượng đã tính toán khổi lượng, tuy nhiên mặt cắt ngang chi tiết chưa thể hiện chi tiết khối lượng đắp gia tải và dỡ tải...

Có dấu hiệu thông thầu?

Có hợp đồng trong tay, Công ty Posco không tổ chức thi công mà bán lại cho các đơn vị khác để hưởng tiền chênh lệch. Cụ thể, tháng 4/2015, Posco bán lại phần thi công các cầu trong gói A5 cho Liên danh Thiên Ân - Vinaconex với giá hơn 597 tỷ đồng.

Khi liên danh nhà thầu đang thi công hạng mục khoan nhồi tại cầu Trà Khúc, VD12 và OP24a, đơn vị giám sát phát hiện Công ty Thiên Ân không đủ năng lực nên báo cáo chủ đầu tư. Ban quản lý dự án có văn bản yêu cầu liên danh nhà thầu này dừng thi công gói thầu A5.

Công nhân xử lý những điểm xuống cấp trên cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi.

Công ty Posco sau đó tiếp tục chia nhỏ nhiều hạng mục và mời các đơn vị khác vào thi công. Cụ thể, tháng 4/2016, Công ty Posco ký hợp đồng với Công ty CP Đầu tư xây dựng Incico, thi công cầu VD12 (từ mố A1 đến trụ P11). Giá trị hợp đồng hơn 79,3 tỷ đồng. Sau đó, hợp đồng này bổ sung thêm phần thi công cầu Trà Khúc (từ nhịp 11 đến trụ P15).

Tháng 12/2015. Công ty Posco ký hợp đồng với Công ty CP Xây dựng cầu 75 - Cienco8 về việc giao thi công cọc khoan nhồi và kết cấu phần dưới các cầu VD13, ORB29, với giá gần 43 tỷ đồng. Sau đó, hợp đồng này được điều chỉnh 2 lần, tăng thêm một số hạng mục nên số tiền lên đến hơn 101 tỷ đồng.

Cũng trong tháng này, Công ty Posco tiếp tục ký hợp đồng với Xí nghiệp cầu 17 - Cienco1 - Chi nhánh Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 1, về việc thi công cầu Trà Khúc (từ A1 đến cuối nhịp 10) với số tiền 95,6 tỷ. Sau đó, hợp đồng này lại điều chỉnh  2 lần và giá trị hợp đồng lên đến 169 tỷ.

Theo hồ sơ, giai đoạn cuối 2015 đến hết năm 2016, Công ty Posco còn ký với 14 nhà thầu phụ khác. Thanh tra Bộ GTVT kết luận Công ty Posco đã không thực hiện hợp đồng đã ký với chủ đầu tư mà thuê các nhà thầu phụ thi công 100% hạng mục gói thầu A5.

Việc thuê một số nhà thầu phụ thi công các hạng mục không được chủ đầu tư chấp thuận. Có đến 4 nhà thầu phụ không đủ năng lực nên bị nhà thầu chính cho dừng thi công giữa chừng.

Tại thời điểm thanh tra, Công ty Posco không báo cáo cho đơn vị tư vấn giám sát và chủ đầu tư về việc ký hợp đồng và điều chỉnh phạm vi công việc với các nhà thầu phụ.