Dân Việt

Vừa đoạt giải gạo ngon nhất thế giới, cha đẻ ST24 sợ bị... làm nhái

Niềm vui gạo Việt được danh xưng “ngon nhất thế giới” chưa được bao lâu, tác giả giống lúa ST24 và ST25 và những người gắn bó cả đời vì cây lúa… đau đáu nỗi lo hàng nhái.

Sau khi giống gạo ST của KS. Hồ Quang Cua (Sóc Trăng) đạt giải nhất tại cuộc thi gạo ngon nhất thế giới vừa được tổ chức tại Philipines cách đây vừa đúng 1 tuần, nhiều cửa hàng gạo rao bán gạo ST nhưng không có bao bì như ông Cua đã đăng ký. Thậm chí có nguồn tin nói rằng, không loại trừ họ giả cả bao bì gạo ST “chính hãng”!

Tìm đâu ST thứ thiệt?

Trên nhiều website có trưng bán gạo ST24 và ST25 nhưng mẫu mã, bao bì và nhãn hiệu khác với những bao bì mà ông Cua đã đăng ký bảo hộ bản quyền. Tại website “kho gạo Sài Gòn” An Bình Phát có thông tin đầy đủ về hạt gạo ST24 của ông Cua nhưng có tên là Hương Phù Sa. Tại website Gạo sạch Thiện Tâm (Gò Vấp, TP.HCM), dù là loại gạo nào, từ gạo nội địa cho đến gạo ngoại, tất nhiên là có cả ST21, ST24 của ông Cua đều được đóng trong một mẫu bao bì chung của nhà kinh doanh này.

Nhiều website cứ việc rao bán gạo ST24 nhưng không hề có hình mà chỉ là một chén cơm trắng, rồi cứ nói đó là gạo ST24. Chưa rõ khi mua chủ hàng sẽ giao loại gạo nào nhưng rõ ràng, với hình ảnh đó, không thể thuyết phục người mua và làm chủ hạt gạo ngon ST là ông Cua không khỏi lo lắng hạt gạo ST24 bị làm giả.

Tại Cần Thơ, theo một nguồn tin, có một doanh nghiệp lập lờ với bao bì giống lúa ST24. Tại An Giang, một doanh nghiệp kinh doanh lúa giống ST24 nhưng chưa được ông Cua nhượng quyền.

img

Nhiều đại lý mua gạo ST tại công ty Phương Nam (Phú Nhuận, TP.HCM)

Trả lời câu hỏi trên không khó. Bà Trịnh Kim Tuyến, đại diện giao dịch sản phẩm gạo đặc sản ST của kỹ sư Hồ Quang Cua cho biết, trước hết, toàn bộ những thông tin về hạt gạo ST24 và ST25 đều được in trên bao bì. Điều thứ hai, để nhận diện “gạo ST24 xịn” đó là tìm đến các đại lý chính thức có kinh doanh gạo ST24. Những đại lý này, theo tìm hiểu của Thế giới Tiếp thị, được ông Cua cấp giấy chứng nhận như là “lời xác nhận chính thức” để phân biệt với những đại lý bán gạo khác.

Được biết, tại TP.HCM, chỉ có khoảng chục sạp gạo có bán gạo ST24, ST25 với đầy đủ các phiên bản. Những dòng gạo ST24/25 được đóng gói với trọng lượng 5kg/túi với những thông tin của thương hiệu và tác giả Hồ Quang Cua. Hình thức và thông tin trên bao bì này đã được đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ. Ông Phan Thành Hiếu, Giám đốc công ty cổ phần kinh doanh Gạo Phương Nam cho biết, tại TP.HCM, ông và một đại lý tên là Loan chính thức phân phối các dòng gạo ST của ông Cua vì đây là những đầu mối tin cậy. “Chúng tôi bán từ khách mua sỉ, cho đến các sạp gạo nhỏ, cửa hàng, khách sạn… cho đến khách gia đình”, ông Hiếu cho biết. Mỗi tháng, theo lời ông Hiếu, Phương Nam bán từ 20 - 30 tấn gạo ST các loại, nhưng phổ biến nhất là loại gạo ST24.

Hiếm như gạo ông Cua

Những ngày gần đây, sau khi có thông tin gạo ST đạt giải gạo ngon nhất thế giới, đã có rất nhiều khách hàng hỏi mua mặt hàng gạo này. “Trước đây, khi khách hàng mua 15kg trở lên sẽ được Phương Nam “ship” miễn phí. Còn nay, với mặt hàng gạo mới, Phương Nam sẵn sàng chuyển những đơn hàng nhỏ, tất nhiên là miễn phí để người tiêu dùng ăn làm quen”, ông Hiếu nói.

Hiện giá gạo ST24 tại Phương Nam có 3 mức tùy theo quy trình sản xuất. Nếu sản xuất tại cánh đồng mẫu lớn sẽ có giá 26.000 đồng/kg, sản xuất an toàn có giá 30.000 đồng/kg, còn sản xuất hữu cơ có giá 80.000 đồng/kg; riêng dòng gạo ST25 có giá 27.000 đồng/kg. Các sản phẩm gạo ST đều được đóng gói 1kg và 5 kg/túi, tùy theo loại gạo với mẫu mã bao bì đã được ông Cua đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ.

img

Gạo ST chánh hiệu có đầy đủ thông tin của ông Cua trên bao bì.

Với gạo ST24, người tiêu dùng có thể tìm mua tại các cơ sở kinh doanh gạo hoặc qua các kênh thương mại điện tử. Giá gạo chênh lệch ở các tỉnh, các vùng miền do chi phí vận chuyển khác nhau. Tuy nhiên, sản phẩm gạo ST25 chưa phổ biến trên thị trường. Hiện chỉ có một khối lượng nhỏ và chỉ có doanh nghiệp Hồ Quang Trí vẫn đang là đầu mối kinh doanh sản phẩm này.

Tại chợ Trần Hữu Trang (Phú Nhuận, TP.HCM), khi hỏi về gạo ST24, bà Liên, chủ một sạp gạo rổn rảng: “Tui kinh doanh sạp gạo ở đây hơn 10 năm, gạo ST24 đã được bán cách đây vài năm nhưng lúc đó chưa bán đắt như bây giờ. Đâu như lúc trước mỗi ngày chỉ một hoặc hai khách hàng, kể từ ngày gạo Việt đứng nhứt, nhiều khách hàng tới hỏi mua, có đến cả chục khách hàng, đến nỗi không có gạo mà bán”. Bà chủ sạp này còn giải thích: ST24 này là giống cao sản ở Sóc Trăng, được trồng trên đầm tôm, nên cây lúa được nuôi bởi các chất hữu cơ tự nhiên của tôm thải ra, nhờ vậy hạt gạo hấp thụ nhiều dưỡng chất tự nhiên, không có chất hóa học gây hại cho cơ thể, hạt gạo cũng dẻo, thơm...

Cũng giống ST, nhưng 5-7 đường

Theo bà Trịnh Kim Tuyến, khó trách được các cơ sở bán gạo không đúng bao bì, nhãn mác như các sản phẩm ST chính hãng. “Do bà con nông dân mua giống lúa ST về sản xuất, sau đó bán lúa cho các thương lái để họ xay xát, chế biến rồi cung cấp gạo ra thị trường nên mới có chuyện này xảy ra. Lẽ ra, trên bao bì sản phẩm, tùy theo vùng trồng mà cần có thông tin rõ ràng để người tiêu dùng biết đâu là hàng chính hãng ông Cua, đâu là hàng cho mọi người mua giống về trồng”, bà Tuyến chia sẻ.

“Chúng ta hay than phiền gạo Việt Nam chưa có thương hiệu. Thế nhưng, nếu không tôn trọng công sức hơn 20 năm nghiên cứu của nhóm tác giả Hồ Quang Cua thì dù có thêm 20 hoặc 30 năm nữa, Việt Nam cũng khó có thêm một giống lúa nào ngon hơn và được xếp hạng nhất như giống lúa ST vừa qua”, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt Lê Thanh Tùng nhận xét.

Cũng theo lời bà Tuyến, do nhiều mối chế biến, xay xát gạo ST không đúng kỹ thuật như cách làm của ông Cua, sấy không đạt, ủ gạo quá lâu hoặc khi bán ra thị trường nhưng bán chậm khiến gạo mất mùi… đã ảnh hưởng xấu đến chất lượng hạt gạo ST. “Người tiêu dùng bây giờ tinh lắm, nếu mua phải gạo ST24 hoặc ST25 mà lỡ không ngon, lần sau sẽ tìm mua chỗ khác. Sản phẩm gạo chính hãng có đóng bao bì, nhãn mác và có ghi số điện thoại của tác giả giống lúa ST cũng như các đầu mối giao dịch…”, bà Tuyến nói.