Mở tài khoản, chỉ cần ngồi nhà nhận tiền giữ rừng

Ở nhà, đợi thông báo nhận tiền qua điện thoại

Yên Bái là 1 trong 44 tỉnh của cả nước thực hiện chính sách chi trả DVMTR, toàn tỉnh hiện có hơn 14.000 chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư. Hàng năm, Quỹ Bảo vệ và phát triển rừng của tỉnh chi trả cho trên 20.000ha rừng.

Tổng số tiền chi trả năm 2019 cho diện tích rừng cung ứng DVMTR năm 2018 là trên 10 tỷ đồng. Số tiền này nếu chia cho hàng nghìn chủ rừng bằng tiền mặt sẽ mất rất nhiều thời gian, công sức, sự rủi ro cao và thiếu tính minh bạch.

 Người dân đến làm thủ tục đăng ký tài khoản, nhận tiền dịch vụ môi trường rừng tại Vườn Quốc gia Cát Tiên. Ảnh: K.N

Thực hiện chỉ đạo của Bộ NNPTNT về việc tiến hành thí điểm trả tiền DVMTR qua tài khoản ngân hàng, giao dịch thanh toán điện tử, năm 2018, Yên Bái là 1 trong 4 tỉnh áp dụng đầu tiên hình thức này với sự hỗ trợ của Tổng cục Lâm nghiệp (Bộ NNPTNT) và Tổ chức Hợp tác quốc tế Đức (GIZ).

Để làm được việc này, Quỹ Bảo vệ phát triển rừng tỉnh Yên Bái đã triển khai mở tài khoản cho các chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng trên địa bàn. Theo đó, đã có 1.000 tài khoản được mở với gần 9.000 hộ, đạt 61% số hộ được cung ứng tiền DVMTR. Thay vì nhận tiền mặt, giờ đây, các chủ rừng có thể yên tâm nhận thông tin chuyển tiền qua điện thoại.

Ngay sau khi có tài khoản, toàn bộ số tiền DVMTR năm 2018 được Quỹ Bảo vệ phát triển rừng Yên Bái chi trả cho chủ rừng bằng hình thức không dùng tiền mặt.

Tỉnh Gia Lai cũng đang tích cực xúc tiến việc lập tài khoản cho người dân, chủ rừng để chi trả tiền DVMTR. Hiện trên địa bàn tỉnh có 39 chủ rừng là tổ chức nhà nước, 21 chủ rừng là cộng đồng dân cư thôn, 101 UBND xã. Số tiền chi trả theo kế hoạch năm 2019 cho bên cung ứng DVMTR là 116,7 tỷ đồng.

Riêng kinh phí chi trả cho 101 UBND xã và 21 cộng đồng dân cư thôn là 19 tỷ đồng, trong đó có 29 xã có hợp đồng bảo vệ rừng với dân và 21 chủ rừng là cộng đồng dân cư thôn được chi trả gần 12 tỷ đồng. Ngoài tiền DVMTR xã chi trả cho dân 12 tỷ đồng còn có tiền ngân sách nhà nước hỗ trợ thông qua xã là 12 tỷ đồng. Như vậy, cả 2 nguồn chi cho dân khoảng 24 tỷ đồng với 4.480 hộ dân được hưởng.

Tại Hà Giang, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh cũng đã phối hợp với Viettel Hà Giang triển khai thí điểm chi trả tiền DVMTR qua ứng dụng ViettelPay tại thôn Bản Tùy, xã Ngọc Đường (TP.Hà Giang). Đây là địa phương đầu tiên trong tỉnh thực hiện chi trả tiền DVMTR qua ứng dụng này.

Để nhận được tiền, chủ rừng chỉ cần tạo tài khoản thông qua số điện thoại. Thủ tục để tạo tài khoản đối với chủ rừng là hộ nhận khoán rừng chỉ cần có điện thoại, chứng minh thư nhân dân và quyết định giao đất, giao rừng của chủ rừng. Khi tiền được chuyển đến tài khoản, ngay lập tức, chủ rừng nhận được tin nhắn thông báo trên điện thoại số tiền nhận được. Nếu muốn rút tiền mặt, chủ rừng có thể đến đại lý ủy quyền của Viettel nơi gần nhất làm thủ tục nhận tiền hoặc sử dụng thanh toán trực tuyến, chuyển khoản. Đến nay, thôn Bản Tùy đã có 68 hộ được nhận tiền DVMTR thông qua hình thức này.

1.342 chủ rừng hưởng lợi

Thực tế, tiền DVMTR trả cho chủ rừng là tổ chức đã được Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng các tỉnh, thành thực hiện qua tài khoản ngân hàng nhưng việc trả tiền DVMTR cho chủ rừng là hộ dân, cá nhân, công động dân cư vẫn được trả trực tiếp bằng tiền mặt nên mất nhiều thời gian.

Để khắc phục tình trạng này, ngày 26/9/2018, Bộ NNPTNT đã ban hành Văn bản số 7491 đề nghị UBND các tỉnh chỉ đạo Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tiến hành chi trả tiền DVMTR qua tài khoản ngân hàng hoặc qua giao dịch thanh toán điện tử cho chủ rừng và gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư nhận khoán bảo vệ rừng để tiết kiệm chi phí, đảm bảo công khai, minh bạch, hiệu quả và an toàn.

Theo báo cáo của Tổng cục Lâm nghiệp, tính đến ngày 28/7 cả nước có 1.342 chủ rừng được hưởng tiền DVMTR với số tiền đã giải ngân gần 2.000 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch. Toàn bộ số tiền chi trả DVMTR đều qua tài khoản ngân hàng (chiếm 100%). Trong đó, hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng, nhóm hộ được giao rừng đã mở hơn 44.000 tài khoản ngân hàng, giao dịch thanh toán điện tử gần 160 tỷ đồng; hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng, nhóm hộ được khoán quản lý - bảo vệ rừng đã mở 8.730 tài khoản ngân hàng, giao dịch thanh toán điện tử hơn 144 tỷ đồng.

Ông Đinh Xuân Lượng - Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Hà Giang, cho biết: “Việc chi trả DVMTR qua ứng dụng ViettelPay đem lại rất nhiều tiện ích, góp phần đơn giản hóa thủ tục hành chính, giúp người dân tiết kiệm thời gian, chi phí đi lại; đảm bảo tính công khai, minh bạch; thuận tiện trong công tác kiểm tra, giám sát của các cấp, các ngành. Thời gian tới, Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh sẽ tiếp tục triển khai đến các huyện, phấn đấu đến năm 2020 sẽ triển khai đến 11/11 huyện, thành phố toàn tỉnh, tập trung chính ở những vùng trung tâm xã, trung tâm huyện, nơi người dân có điều kiện tiếp xúc với điện thoại thông minh cũng như các dịch vụ thanh toán điện tử khác”.

Đồng quan điểm, ông Tô Xuân Quý - Giám đốc Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng tỉnh Yên Bái cho biết: "Việc thí điểm thực hiện chi trả tiền DVMTR qua tài khoản đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư cho thấy tiết kiệm chi phí, bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả và an toàn hơn so với chi trả bằng tiền mặt. Các chủ rừng khi nhận thấy lợi ích của chi trả tiền DVMTR qua hệ thống ngân hàng và dịch vụ thanh toán điện tử ViettelPay đều tán thành, ủng hộ”.

Theo ông Nguyễn Quốc Trị - Tổng Cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp, trong năm 2019 và thời gian tới, hệ thống Quỹ Bảo vệ và Phát triển rừng phải bảo đảm tăng thu, chi đúng, chi đủ, chi kịp thời, chi an toàn trong quá trình thực hiện chính sách chi trả DVMTR. Đôn đốc các địa phương triển khai ngay việc thu tiền DVMTR từ các loại hình dịch vụ mới, đồng thời tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định về thí điểm chi trả DVMTR đối với dịch vụ hấp thụ và lưu giữ các-bon của rừng; thống nhất thanh toán tiền DVMTR không bằng tiền mặt đối với các loại chủ rừng.