Quốc gia muốn hủy thỏa thuận cho Trung Quốc thuê cảng biển 99 năm
Tân Tổng thống Sri Lanka, Gotabaya Rajapaksa muốn đảo ngược thỏa thuận đã kí với Trung Quốc.
Theo SCMP, chính phủ Sri Lanka năm 2017 từng nói cho Trung Quốc thuê cảng Hambantota trong 99 năm là hợp lý vì rất khó để trả các khoản vay đã nhận để xây dựng các dự án.
Công ty xây dựng cảng China Merchants Port Holdings của Trung Quốc hiện đang tiếp quản cảng Hambantota trong 99 năm và đổi lại Sri Lanka nhận khoản tiền lên tới 1,1 tỉ USD.
Số tiền giúp giảm bớt một phần gánh nặng vay nợ Trung Quốc để xây cảng biển, cựu Thủ tướng Sri Lanka Ranil Wickremeinghe từng nói năm 2018.
“Chúng tôi muốn họ trả lại cảng biển”, Ajith Nivard Cabraal, cựu thống đốc ngân hàng trung ương, hiện là cố vấn kinh tế cho Thủ tướng Mahinda Rajapaksa, nói. “Mọi thứ nên quay trở lại ban đầu. Chúng tôi sẽ trả nợ vay đúng hạn, theo như thỏa thuận ban đầu mà không có bất cứ vấn đề gì”.
Thỏa thuận thuê cảng biển Sri Lanka trong 99 năm được coi là biểu tượng của Sáng kiến Vành đai Con đường do Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đề ra. Nhiều quốc gia đã chìm trong nợ nần và buộc phải cho Trung Quốc thuê tài sản trong 99 năm.
Sri Lanka đã vay nợ Trung Quốc số tiền lớn để xây cảng biển.
“Đây là thỏa thuận mang ý nghĩa chủ quyền, rất khó để thay đổi”. Smruti Pattanaik, nhà nghiên cứu tại Viện nghiên cứu phòng vệ và phân tích ở New Delhi, Ấn Độ, nhận định. “Trung Quốc có thể cân nhắc lại một số điều khoản, nếu chính quyền mới ở Sri Lanka cảm thấy cần thiết”.
Chính quyền của Tổng thống Rajapaksa thì viện dẫn lý do lợi ích quốc gia để thay đổi thỏa thuận.
“Quan hệ hợp tác Trung Quốc-Sri Lanka, bao gồm dự án xây cảng Hambantota, dựa trên sự bình đẳng và thống nhất”, Bộ Ngoại giao Trung Quốc phản hồi thông tin. “Trung Quốc mong muốn hợp tác với Sri Lanka để biến Hambantota thành một trung tâm vận chuyển mới ở Ấn Độ Dương và mở rộng phát triển kinh tế địa phương”.
Nhiều chuyên gia ở quốc gia láng giềng Ấn Độ đã bày tỏ lo ngại rằng Trung Quốc có thể sử dụng cảng biển ở Sri Lanka cho mục đích quân sự trong tương lai. Trung Quốc đã bác bỏ lo ngại trên, nói rằng thỏa thuận có lợi cho nền kinh tế Sri Lanka.
“Nếu muốn Trung Quốc trả lại cảng biển, Sri Lanka sẽ phải đưa ra thỏa thuận tương đương, thậm chí là hấp dẫn hơn để Bắc Kinh xem xét”, Brahma Chellaney, giáo sư nghiên cứu chiến lược tại Trung tâm nghiên cứu chính sách ở New Delhi, Ấn Độ, nhận định.
Một nghị sĩ Philippines đã kêu gọi điều tra về vấn đề an ninh quốc gia khi có thông tin cho rằng kỹ sư Trung Quốc ở Bắc...