So với nhiều nước trên thế giới, người Việt ở Mông Cổ “chỉ đếm trên đầu ngón tay” và chủ yếu sống ở Thủ đô Ulan Bator. Trong số đó, phần lớn là người lao động làm nghề sửa chữa ôtô. Vậy nhưng, dù là người có gia đình hay “chồng ta, vợ tây” đến những người độc thân, không ai bỏ tết. Tết Việt đã trở thành một phần không thể thiếu trong đời sống tinh thần của những người con xa Tổ quốc.
Đại sứ Đoàn Thị Hương (phải) giới thiệu với phóng viên Đài Truyền hình Mông Cổ về món ăn đặc trưng, cổ truyền trong mâm cỗ tết của Việt Nam. Ảnh: L.C
Tết của sinh viên - sôi động và hy vọng
Sinh viên Việt Nam tại Mông Cổ chỉ có 6 người, trong đó 5 người học cao học và nghiên cứu sinh, nên tuổi cũng đã “cứng”. Tuy nhiên không vì thế mà chương trình đón tết của Hội Sinh viên (HSV) kém phần sôi động.
Gặp anh Đinh Văn Tú - Bí thư Chi đoàn HSV (giảng viên Học viện Cảnh sát, nghiên cứu sinh tại Mông Cổ), tôi hỏi vui: Tết này, Bí thư có mổ lợn cho đoàn viên ăn tết? Nở nụ cười tươi tắn, Tú bảo: “Cháu còn mổ cừu ấy chứ”. Tú tâm sự: HSV chúng cháu ít người nên cũng thiệt thòi, nhưng bù lại, anh em gần gũi thân thiết như người trong gia đình, vui buồn đều chia sẻ cho nhau. Đã trở thành thông lệ, năm nào HSV cũng quây quần liên hoan đón giao thừa. Ngay giữa tháng Chạp, Hội đã họp để bàn tết. Các bạn giao Bí thư phải có trách nhiệm “đầu trò” tổ chức tết. “Nhưng thực ra mong muốn được gần gũi nhau là nhu cầu tự thân - nhất là trong ngày tết. Bởi vậy, chưa tết mà các bạn đã liên tục điện thoại, í ới gọi nhau, chứ đâu cần phải triệu tập họp” - Tú nói.
Tuy chỉ có mấy anh em nhưng tổ chức tết cũng khá bài bản. Trước tết, họp bàn ra “nghị quyết”: Cỗ tết làm những món gì? Mời những ai… Chiều 30 Tết cùng nhau đi chợ, tất bật nấu nướng. “Đây là lúc vui nhất, vừa làm, vừa kể chuyện tết ở nhà cho nhau nghe. Bạn thì làm nem, bạn thì nấu xôi... Được cái bọn cháu toàn con nông dân nên bạn nào cũng thạo việc bếp núc” - Tú cho biết.
Khách mời của HSV, ngoài đại diện Đại sứ quán, mấy anh chị cộng đồng người Việt còn có các bạn sinh viên người nước ngoài thân thiết. Vừa ăn uống, vừa hát hò, giới thiệu cho các bạn nước ngoài về phong tục tết của Việt Nam…
“Cháu sang đây làm nghiên cứu sinh, con nhỏ 5 tuổi gửi ông bà ở nhà chăm sóc, lúc đó nhớ con, nhớ bố mẹ quá… Nhưng mình là đầu trò, nên phải để nước mắt chảy vào trong” - Tú tâm sự.
Cộng đồng người Việt cùng cán bộ Đại sứ quán gói bánh chưng chuẩn bị cho liên hoan chào đón năm mới tại Đại sứ quán. Ảnh: L.C
Một nhiệm vụ không thể thiếu của HSV là tổ chức chương trình văn nghệ chào đón năm mới trong buổi liên hoan tại Đại sứ quán. “Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã phát biểu: Chưa bao giờ đất nước ta có được cơ đồ như ngày hôm nay. Bởi vậy, bọn cháu sẽ thiết kế một chương trình văn nghệ hoành tráng để mừng Đảng, mừng xuân, mừng đất nước. Không chỉ để tạo không khí sôi nổi, tươi vui mà còn để lan tỏa tình yêu đất nước trong cộng đồng người Việt và giới thiệu với bạn bè quốc tế về đất nước Việt Nam” - Tú cho hay.
Giữ hồn dân tộc
Dẫu không khí tết không được như ở Việt Nam nhưng hương vị ngày tết vẫn ngập tràn trong những gia đình người Việt khi tết đến. Nhà nào cũng làm cỗ Tất niên, đón giao thừa và đi thăm hỏi, chúc tết - anh Trần Quang Vịnh, Việt kiều tại Mông Cổ, thông tin với tôi.
Gia đình anh Vịnh đã ở Mông Cổ hơn 20 năm, có xưởng sửa chữa ôtô với 10 công nhân người Việt. Năm nào cũng thế, 30 tết anh cùng với công nhân tập trung làm cỗ, cúng gia tiên, tổ chức liên hoan tất niên và đón giao thừa. Mâm cỗ ngày tết đủ các món cổ truyền, từ canh măng, gà luộc, bánh chưng, giò lụa…
“Ở Mông Cổ có được bánh chưng, giò lụa… là vô cùng khó khăn. Nguyên liệu làm bánh chưng, giò lụa phải chuyển từ Việt Nam sang. Dẫu vậy vẫn phải cố gắng để mọi người được hưởng hương vị ngày tết. Nhìn khói hương nghi ngút bên mâm cỗ; vừa liên hoan, vừa xem truyền hình Việt Nam để thấy không khí tết của quê hương, anh em cũng ấm lòng, vơi đi nỗi nhớ... Năm nay Đài Truyền hình Việt Nam thay chương trình Táo quân bằng một chương trình khác. Chưa biết chương trình mới thế nào, nên anh em vừa háo hức, nhưng cũng có phần tiếc nuối Táo quân” - anh Vịnh chia sẻ.
Sáng mồng Một anh Vịnh đưa cả đi chúc tết Đại sứ quán và anh em, bạn bè người Việt. “Các cháu nhà em đều sinh ra, lớn lên ở Mông Cổ, bởi vậy bao giờ em cũng đưa các cháu đi cùng để các cháu biết được phong tục, tập quán của cha ông, không quên cội nguồn, gốc gác của mình” - anh Vịnh tâm sự.
Tết Việt thật kỳ diệu, không hiểu vì lý do gì mà giờ phút giao thừa ai cũng thấy có cái gì đó vô cùng thiêng liêng; có một điều gì rất đẹp đang đợi mình phía trước; con người cảm thấy thân thiện, gắn kết với nhau hơn… và cảm thấy hạnh phúc đến rất gần”. Anh Đinh Văn Tú |
Trở về ngôi nhà chung
Hàng năm khoảng ngoài 20 tết, Đại sứ quán Việt Nam tổ chức cho cộng đồng người Việt tại Mông Cổ liên hoan, vui tết đón xuân. Đại sứ Việt Nam tại Mông Cổ Đoàn Thị Hương cho biết, việc Đại sứ quán tổ chức cho bà con vui tết đón xuân không những là trách nhiệm mà còn là tình cảm, để bà con ta được ấm lòng trên đất bạn, nhớ về tổ quốc, quê hương. Đây cũng là hoạt động để bà con ta giữ gìn và phát huy nét đẹp của văn hóa dân tộc; quảng bá văn hóa Việt Nam đến bạn bè quốc tế.
Từ thực đơn món ăn đến chương trình văn nghệ phải mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc, bởi vậy, ngay từ đầu tháng 9, cán bộ Đại sứ quán đã lên kế hoạch rất chi tiết: Gạo nếp, lá dong, giò chả… chuyển từ Việt Nam sang vào thời điểm nào, gửi ai, theo đường nào, bảo quản ra sao?... “Nói chung là khá vất vả. Nhưng chúng tôi mong làm được nhiều hơn thế để bà con có điều kiện gần gũi, gắn bó đoàn kết với nhau hơn. Tổ quốc luôn bên cạnh những người con đất Việt dù ở nơi đâu - Đại sứ Đoàn Thị Hương khẳng định.