Khai thác vàng, "thịt" luôn đất lúa của dân

Sát chân núi Pù Huống chi chít những hố khai thác vàng sâu hoắm, có hố rộng hơn 30m, đất đá ngổn ngang như một bãi chiến trường...

Theo lãnh đạo xã Cắm Muộn, hơn 1 tháng nay, Công ty CP Văn hoá và Truyền thông Lạc Việt đưa phương tiện đào đãi vàng vào khai thác rầm rộ. Nhân dân 3 bản Cắm Càng, Cắm Noọc, Cắm Muộn vô cùng bức xúc trước việc công ty này không chỉ khai thác vùng đất đã được cấp phép, mà còn "thịt" luôn cả đất lúa của nhiều hộ dân.

Tình trạng đào đãi vàng bừa bãi biến dòng Huồi Quỷa thành bãi chiến trường.

Ông Lô Văn Toản - Bí thư chi bộ bản Cắm Noọc cho biết: “Dân bản bị họ phỉnh phờ rằng bán ruộng sẽ được nhiều tiền, rứa là họ bán, có nghĩ đến tác hại mất ruộng đâu. Công ty mua cả diện tích ruộng khai hoang và ruộng khoán có bìa đỏ của dân để khai thác vàng”.

Ông Toản dẫn chúng tôi đi men theo dòng Huồi Quỷa, nhìn những thửa ruộng màu mỡ của dân bị máy múc, máy đào lật tung để tìm vàng mà xót xa. “Ba bản Cắm Càng, Cắm Noọc và Cắm Muộn có 350 hộ dân, sống dựa vào hơn 70ha lúa ở thung lũng này. Bây giờ nạn khai thác vàng lấy hết đất lúa, tới đây người dân biết lấy gì mà sống” - ông Toản buồn bã nói.

Trao đổi với NTNN, ông Lưu Quang Khải - Phó Giám đốc Công ty Lạc Việt nói: “Chúng tôi thoả thuận và thanh toán tiền cho chủ ruộng và có thông qua Ban quản lý bản”. Thế nhưng Trưởng bản Lữ Văn Toán cho biết, Công ty Lạc Việt chỉ thoả thuận với các chủ hộ được khoán ruộng, còn Ban quản lý 3 bản không hề biết việc chuyển nhượng đất lúa của các hộ dân cho công ty khai thác vàng.

Tại cánh đồng Ná Cá, chúng tôi chứng kiến hệ thống xử lý nước thải của Công ty Lạc Việt rất đơn giản: Đào 1 cái ao rộng khoảng 70m2, các chất thải khai thác, xử lý vàng đều tuôn vào đó... Người dân phản ánh: Cứ từ 22 giờ đến 4 giờ sáng hôm sau là công ty tháo nước tại ao chứa nước thải ra dòng Huồi Quỷa, chảy qua các thôn bản ở Cắm Muộn rồi chảy ra sông Hiếu.

Cắm Muộn có 12 thôn, bản thì 11 thôn bản bị ô nhiễm nguồn nước trầm trọng, cây trồng bị chết, không chăn nuôi được con vật gì. Ông Lô Văn Toản khẳng định: “Từ khi Công ty Lạc Việt khai thác vàng, nhiều phần đất rừng và đất canh tác của dân đã bị đổ xuống sông, bị đào xới. Nước sông không dùng được, không tắm được, lội xuống là bị lở chân”.

Tiến Dũng