5 triệu người rời Vũ Hán đang bị xa lánh ở chính Trung Quốc như thế nào?
Cảnh tượng vắng lặng ở Vũ Hán ngày 27.1.
Nhưng ngày nay, thành phố với khoảng 11 triệu dân đang trở thành gánh nặng vì dịch bệnh virus Corona. Với con số tử vong vượt ngưỡng 300 và hơn 14.300 người nhiễm virus, các địa phương ở Trung Quốc đã kích hoạt phản ứng y tế khẩn cấp ở mức cao nhất, sàng lọc những người đến từ Vũ Hán
Mối lo về dịch bệnh khiến làn sóng phân biệt, kì thị với người Vũ Hán ngày càng tăng mạnh. Một số không thể thuê khách sạn, không được chào đón, thậm chí còn bị đưa vào trung tâm cách ly.
Giới chức Vũ Hán ước tính khoảng 5 triệu người đã rời thành phố trong dịp Tết Nguyên đán và trước khi lệnh phong tỏa có hiệu lực từ ngày 23.1.
Đa số là các công nhân, sinh viên trở về quê nhà. Số khác tranh thủ đi du lịch trong thời điểm virus bùng phát.
“Nhiều người bạn của tôi rời Vũ Hán mà không nhận ra tình cảnh nghiêm trọng đến mức nào”, April Pin, cư dân Vũ Hán, nói. Pin là một trong số những người chọn ở lại Vũ Hán. Cô nói trên CNN về những lời bình luận chỉ trích và kì thị người Vũ Hán.
Những người đã rời Vũ Hán giờ đây không thể trở lại bởi lệnh hạn chế di chuyển, cũng không được đón chào ở nơi họ đến. Trên mạng xã hội Weibo, một du khách Vũ Hán nói cô bị đuổi khỏi nhà khách ở Trường Sa, tỉnh Hồ Nam vì khách đến từ tỉnh Hồ Bắc không còn được đón chào.
Cô ra ga tàu, muốn về nhà nhưng cũng không được vì không còn chuyến nào tới Vũ Hán. Cô gọi cảnh sát, nhưng chỉ được khuyên đến trại tập trung cho người vô gia cư.
Cô đã đi khám ở bệnh viện nhưng vẫn không có khách sạn nào cho thuê phòng. “Tôi không hiểu nữa. Tôi bị buộc phải lang thang ngoài đường, chẳng biết đi đâu”, cô nói.
Theo lời kể của người phụ nữ, trước làn sóng phẫn nộ trên mạng xã hội, cô cuối cùng cũng tìm được một nơi để thuê phòng. Cô gái tên Ludougao nói trên CNN rằng mình không muốn bình luận thêm vì đã được chính quyền liên hệ.
Ở các tỉnh khác, như tỉnh Quảng Đông và Quảng Tây, tình cảnh xảy ra tương tự với những người đến từ Vũ Hán. Cơ quan du lịch và văn hóa Vũ Hán đã phải lên danh sách các khách sạn trên khắp Trung Quốc mà du khách Vũ Hán có thể ở được, nhưng không chắc có bao nhiêu người biết tìm nơi tra cứu.
Kiểm tra thân nhiệt người ra vào nhà ga ở Bắc Kinh.
Tính đến ngày 27.1, vẫn còn 4.000 người Vũ Hán mắc kẹt ở nước ngoài, theo các số liệu chính thức. Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố sẽ có chuyến bay đưa những người còn lại về nhà. Hai chuyến bay hôm 31.1 đã đưa khoảng 200 người ở tỉnh Hồ Bắc về Trung Quốc.
Không chỉ du khách gặp nạn, trên khắp Trung Quốc, người ta săn tìm nhà nào có người trở về từ Vũ Hán và báo cho chính quyền. Eric Chen, 33 tuổi, quê Hồ Bắc, hiện đang sống ở Chiết Giang, nói những người ở đây còn gọi cảnh sát nếu nhìn thấy xe hơi có biển số từ Vũ Hán.
“Hóa ra chủ xe không phải đến từ Vũ Hán, người này không lấy được biển số xe địa phương nên phải dùng đến biển số ở các tỉnh lân cận”, Chen nói.
Ở các khu hẻo lánh, dân làng huy động người canh gác thường trực, ngăn không cho người lạ xâm nhập. Những con đường bị chặn bằng xe kéo, đất đá là điều thường thấy trong thời điểm này, bất chấp cảnh báo từ Bộ Giao thông Trung Quốc.
Ở một số nhà có người trở về từ Vũ Hán, cuộc sống hoàn toàn bị đảo lộn. “Nhà này có người từ Vũ Hán, đừng đến gần hay liên hệ với họ”, một tấm biển màu đỏ viết.
Tình trạng trên phổ biến đến mức tờ Nhân dân Nhật báo, cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc đăng bài xã luận, viết: “5 triệu người rời Vũ Hán không phải là để trốn tránh bệnh dịch hay vì họ mang theo virus”.
“Không cần biết họ đi đâu, nhưng chúng ta không nên kì thị, xa lánh. Họ đang là người mong dịch bệnh chấm dứt sớm nhất có thể, họ muốn được an toàn hơn bất cứ ai khác. Ở thời điểm này, họ muốn một sự cảm thông, chứ không phải những quan niệm sai lầm”.
Virus Corona lây lan nhanh và rộng đến mức khó kiểm soát ở Trung Quốc là do cách xử lý ban đầu của chính quyền địa phương.