Tương lai nào cho Venezuela thời hậu Hugo Chavez?

Vào lúc 4 giờ 25 phút chiều 6.3 (tức 4 giờ 25 phút sáng) theo giờ Việt Nam, nhà lãnh đạo Venezuela Hugo Chavez đã trút hơi thở cuối cùng sau 21 tháng chống chọi với căn bệnh ung thư. Hugo Chavez không hề cô đơn, cả thế giới rơi lệ vì tiếc thương ông.

Trên sóng truyền hình trực tiếp, Phó Tổng thống, người đang tạm nắm quyền điều hành đất nước Venezuela - ông Nicolas Maduro nghẹn ngào thông báo cùng người dân cả nước về sự ra đi vĩnh viễn của ông Hugo Chavez khi ông chỉ mới 58 tuổi. Chính phủ Venezuela đã triển khai quân đội và cảnh sát để hộ tống bảo vệ người dân cũng như đảm bảo hòa bình.

Nhà lãnh đạo Hugo Chavez từ trần, để lại một khoảng trống chính trị khó lấp đầy ở Venezuela. Cả đất nước Venezuela như chìm trong bóng đêm, bởi sức nặng của tin buồn. Người dân ủng hộ Hugo Chavez đổ xuống đường, những tiếc nấc nghẹn ngào và tiếng khóc òa tiếc thương nhà lãnh đạo khiến cả Venezuela bao trùm bầu không khí tang thương. Hugo Chavez nằm trong số ít các nhà lãnh đạo khi từ trần được người dân khóc thương như người thân yêu trong gia đình.

Dân chúng Venezuela đổ xuống đường bày tỏ lòng yêu kính và tiếc thương ông Hugo Chavez.

Dám đương đầu với Mỹ, tin tưởng và đấu tranh vì một thế giới tốt đẹp hơn, bảo vệ lợi ích của người nghèo, nỗ lực đưa đất nước ra khỏi tình trạng lạc hậu... là những yếu tố để ông Hugo Chavez có sức lôi cuốn mạnh mẽ, được đa số nhân dân ngưỡng mộ nhưng cũng bị tầng lớp giàu có bị ảnh hưởng bởi chính sách mà ông đưa ra thù ghét.

Tình cảm yêu mến Hugo Chavez không chỉ gói gọn trong Venezuela. Người dân ở các nước châu Mỹ - Latinh và nhiều nước trên thế giới đã rơi lệ vì tiếc thương ông. Thi hài của ông Chavez được quàn tại một bệnh viện quân đội và đám tang của ông sẽ được tổ chức vào ngày 8.3. Cả đất nước Venezuela sẽ để quốc tang ông Chavez trong bảy ngày.

Tổng thống Hugo Chavez đã thua trong cuộc chiến với căn bệnh ung thư, sự ra đi của ông khiến cánh tả Mỹ - Latinh mất đi một tiếng nói có nhiều ảnh hưởng và đẩy quốc gia giàu dầu mỏ của ông vào một tương lai bất định. Ngoại trưởng Elias Jaua tuyên bố sẽ tiến hành bầu cử tổng thống trong vòng 30 ngày tới và Phó Tổng thống Nicolas Maduro sẽ tạm thời lãnh đạo đất nước.

Ông Hugo Chavez từng được đánh giá là người có tham vọng đem lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho người nghèo và có tầm nhìn xa về ngành dầu mỏ khi vực dậy tổ chức các nước sản xuất dầu OPEC. Một trong những công cụ yêu thích của ông Chavez để tiếp cận dân chúng chính là chương trình “Xin chào Tổng thống” - nơi ông thường đăng đàn nói về các ý tưởng chính trị, phỏng vấn khách mời hay ca hát và nhảy nhót.

Người nghèo ở Venezuela sống khỏe hơn nhờ các chính sách hỗ trợ của Hugo Chavez. Vì điều đó, nhiều người dân Venezuela đã gọi nhà lãnh đạo của họ bằng một cái tên rất thân mật: “Người phát ngôn cho những kẻ nghèo hèn”. Tuy vậy, vẫn có những chỉ trích về cách điều hành của ông, ví như làm tổn thương đến nền kinh tế vĩ mô và đời sống người dân chỉ ổn định chứ không khá giả lên được…

Người dân gào khóc trước tin ông Chavez từ trần

Ra đi ở tuổi 58, ông Chavez để lại một di sản hỗn độn gồm những khó khăn kinh tế và tình trạng phân cực chính trị ở trong nước. Một số nhà quan sát cũng nhận định Venezuela sẽ đối diện với thời kỳ khó khăn vì thủ lĩnh các phong trào dân chủ có thể tận dụng cơ hội hiếm hoi này để kêu gọi người dân nước này đoạn tuyệt với các di sản của cố Tổng thống Chavez. Cùng với đó, các nhà kinh tế của chính quyền Chavez cũng đang có tâm lý thất vọng trước nhiệm vụ giữ ổn định kinh tế trong trường hợp phải bầu cử lại vì cuộc bầu cử ngoài mong đợi này sẽ tiêu tốn nguồn lực đáng kể, tăng gánh nặng lên nền sản xuất và thương mại. Hơn nữa, các thách thức truyền thống như lạm phát, suy giảm lương thực, cơ sở hạ tầng đi xuống sẽ tác động lớn tới đời sống của người dân.

Trong vòng 30 ngày tới, cuộc bầu cử mới sẽ đem lại một cơ hội nữa cho thủ lĩnh phe đối lập Henrique Capriles - người đã thất bại trước ông Chavez trong cuộc bầu cử tháng 10 năm ngoái. Ông đã đưa ra lời kêu gọi nhân dân Venezuela đoàn kết vào thời khắc này.

Quang Minh