Nóng tuần qua: Lập lờ giải pháp bài toán khó Triều Tiên và Syria

Thất bại của Triều Tiên, thất bại của thế giới

Trong ít ngày qua, tâm điểm chú ý của thế giới đổ dồn về bãi phóng Tongchang-ri, nín thở chờ Bình Nhưỡng phóng “vệ tinh bằng tên lửa đẩy tầm xa”, cái mà Mỹ và Hàn Quốc gọi là “vụ thử tên lửa đạn đạo”.

Bạo lực tái bùng phát tại Syria. Ảnh: AFP

Đúng 7h39 sáng 13.4, Triều Tiên đã thực hiện vụ phóng, song tên lửa Unha-3 chỉ “thọ” được một phút, đạt độ cao 120km, rồi vỡ tung ra và cuối cùng rơi xuống biển Hoàng Hải. Đây được coi là một động thái gây bất ngờ, vì trước đó Nhật Bản dự đoán Triều Tiên sẽ phóng tên lửa vào thứ Năm, còn Hàn Quốc nhận định, sự kiện này sẽ diễn ra vào thứ Bảy.

Lẽ đương nhiên, đối với bản thân CHDCND Triều Tiên, vụ phóng hỏng là điều họ không hề mong đợi, nếu không nói là vô cùng thất vọng. Bởi lẽ, đây vốn dĩ là một trong những hoạt động hướng tới lễ kỷ niệm 100 năm ngày sinh cố Chủ tịch Kim Nhật Thành vào ngày hôm nay, 15.4.

Còn đối với thế giới, dù kết quả vụ phóng có thế nào, thì đây vẫn là một thất bại. Ngay từ đầu, chuyện Liên Hợp Quốc, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga, Trung Quốc và một số nước khác không thể ngăn cản Triều Tiên phóng vệ tinh đã thể hiện sự bất lực của họ trong việc kết nối kênh đối thoại hiệu quả với Bình Nhưỡng.

Sau vụ phóng, nhiều nước đã nghĩ về các biện pháp trừng phạt mới chống lại CHDCND Triều Tiên. Trong khi đó, Nga cho rằng, trừng phạt không phải là phương án có thể giải quyết tình hình hiện tại. Theo CNN, ngay cả trừng phạt cũng không hẳn là chuyện đơn giản vì “Triều Tiên còn có thể bị cô lập tới thế nào hơn được nữa”.

Bài toán của Kofi Annan

Bài toán về hòa bình tại Syria của đặc phái viên Liên Hợp Quốc (LHQ) và Liên đoàn A-rập (AL) Kofi Annan đang đi vào thế bí, khi mà cả chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad và phe đối lập đều đang… lập lờ nước đôi.

Một mặt, họ cam kết tôn trọng kế hoạch sáu điểm của ông Annan. Mặt khác, họ để ngỏ khả năng tái vũ trang nếu bị bên kia khiêu khích. Và như thế, thỏa thuân ngừng bắn được thực thi rồi lại bị vi phạm ngay sau đó.

Có thể dễ dàng nhận ra một thế giằng co không khoan nhượng ở Syria. Chính quyền ông Assad tuyên bố sẽ không chịu rút quân chừng nào không nhận được cam kết bằng giấy trắng mực đen đảm bảo rằng, phe nổi dậy đồng ý hạ vũ khí.

Trong khi đó, Chỉ huy Quân Syria Tự do (FSA) khẳng định, họ không có nghĩa vụ phải viết cam kết vì họ không công nhận tư cách của chính phủ.

Tình huống “hai con dê trên một chiếc cầu” đã khiến nhiều người bi quan cho rằng, lệnh ngừng bắn có nguy cơ đổ vỡ. Tuy vậy, hi vọng lại được thắp lên khi hôm 11.4, Tổng thống al-Assad tuyên bố, quân đội chính phủ sẽ dừng mọi hoạt động quân sự chống lại phe nổi dậy bắt đầu từ ngày 12.4.

Đúng như lời hứa, bắt đầu từ 6h sáng 12.4, một không gian tĩnh lặng, không mùi thuốc súng bao trùm khắp đất nước. Thế nhưng, rút cục, chính lực lượng nổi dậy là những người đưa ra “phép thử mạo hiểm”, khi họ kêu gọi người dân biểu tình để kiểm tra “mức độ chân thành” của chính phủ trong thỏa thuận ngừng bắn.

Theo ghi nhận của nhóm phóng viên hãng thông tấn Reuters, suốt đêm 13 và rạng sáng 14.4, điểm nóng Homs đã không ngừng rung lên vì mưa bom ác liệt, khiến ít nhất 6 người thiệt mạng. Điều đó đồng nghĩa với chuyện, thỏa thuận ngừng bắn đã bị vi phạm không thương tiếc.

Diễn biến tiếp theo tại Syria sẽ thế nào? Ông Annan sẽ phải làm gì để hòa giải các bên? Phe nổi dậy rút lui hay chính phủ sẽ nhún nhường? Tới thời điểm này, mọi câu trả lời chỉ có thể là phỏng đoán.

Thu Thảo