Đủ sức đạt chuẩn “3S”

Đại biểu và sinh viên xem mô hình nhà máy điện hạt nhân tại một cuộc triển lãm ở Hà Nội.

Ông đánh giá thế nào về một số ý kiến cho rằng, việc VN phát triển năng lượng hạt nhân trong lĩnh vực dân sự như xây các nhà máy điện hạt nhân vào năm 2014 là các dự án mạo hiểm?

- Tôi không cho đó là sự mạo hiểm. VN có khả năng xây dựng các dự án lớn. Ngoài ra với sự giúp đỡ của cộng đồng quốc tế thông qua những gói trợ giúp về chuyển giao công nghệ, VN có thể xây dựng những nhà máy điện nguyên tử đảm bảo đúng với tiêu chuẩn quốc tế “3S” (an toàn, an ninh và đảm bảo).

Ngay cả Australia cũng sẽ hợp tác với VN trong vấn đề này. VN- Australia sẽ ký kết thoả thuận song phương cung cấp nguồn nhiên liệu để xây dựng các nhà máy này.

Tuy nhiên, theo tôi, việc xác định địa điểm để xây dựng là rất quan trọng. Tôi không có ý kiến gì khi VN lựa chọn miền Trung là nơi sẽ xây dựng nhà máy, nhưng tôi tin VN đã khảo sát kỹ và khôn ngoan với lựa chọn của mình.

Thế nhưng lại có ý kiến cho rằng hiện nay tác phong lao động và quản lý của VN không đủ để đảm bảo an toàn cho nhà máy điện nguyên tử vận hành. VN nên giao cho các kỹ sư nước ngoài tham gia vào việc xây dựng và quản lý nhà máy. Ông nghĩ sao?

- Việc thuê các kỹ sư nước ngoài để xây dựng nhà máy điện nguyên tử hay không là vấn đề và quyết định của Chính phủ VN. Nhưng tôi thấy, VN đã chuẩn bị kỹ và rất coi trọng việc xây dựng các nhà máy này.

Tôi tin VN hoàn toàn đủ lực để xây dựng các nhà máy điện nguyên tử mà không cần sự can thiệp của các kỹ sư nước ngoài. Các nhà khoa học VN đủ khả năng để nghiên cứu và ứng phó với các tình huống kỹ thuật.

Nói như vậy có nghĩa là ông ủng hộ kế hoạch này?

- Tôi ủng hộ VN. Thế giới cũng đánh giá cao vai trò của VN trong việc giải trừ quân bị và không phổ biến vũ khí hạt nhân. Việc xây dựng nhà máy điện nguyên tử, phát triển năng lượng hạt nhân dân sự là điều cần thiết trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện của VN đang tăng.

Nhưng nhà máy điện nguyên tử này có thể sẽ ảnh hưởng đến môi trường của VN, trong khi VN chưa có luật về xử lý chất thải hạt nhân. Ông có lời khuyên nào dành cho VN hay không?

- Trước khi bắt tay vào xây dựng nhà máy, VN phải hoàn thiện các điều luật, quy định về an toàn và đảm bảo môi trường dân sinh.

Cụ thể ở đây VN phải đề ra quy định xử lý chất thải rắn, chất thải hạt nhân. An toàn phải là yếu tố hàng đầu được tính đến. Nếu một nước không đảm bảo được các yếu tố an toàn và an ninh hạt nhân thì cộng đồng quốc tế sẽ gây sức ép. Tôi tin, VN sẽ làm được những việc đó.

Xin cảm ơn ông!