Bảo tồn gen lúa ở IRRI

Tại IRRI, hiện đang có ngân hàng lúa gạo lưu giữ hàng nghìn gen lúa khác nhau trên khắp thế giới, trong đó có gen lúa Tám Xoan Hải Hậu của Việt Nam.

Đầu tháng 3.2013, phóng viên NTNN có dịp tới thăm ngân hàng hạt giống (Seed Bank) và đã thấy được quy mô và sự hoành tráng của ngân hàng này. Theo lời giới thiệu của các nhà khoa học, đây được coi là ngân hàng lưu giữ nhiều gen lúa gạo nhất trên thế giới hiện nay. Các gen lúa gạo này được các nhà khoa học sưu tầm khắp thế giới, trong đó nhiều nhất là ở châu Á, rồi đến châu Phi, châu Mỹ và châu Âu. Số lượng gen cũng khá đa dạng với những gen lúa cổ đã có từ cách đây cả trăm năm.

Một chuyên gia của IRRI giới thiệu về các gen lúa trong Seed Bank.

Ngân hàng được chia làm 2 khu, trong đó một khu lưu giữ gen được 50 năm, một khu lưu giữ được 100 năm. Sở dĩ chia làm 2 khu theo giải thích của các nhà khoa học là do, nếu đầu tư tất cả cho khu lưu giữ gen 100 năm sẽ rất tốn kém, bởi ngoài việc phải duy trì -17 độ C liên tục cho ngân hàng này, còn phải tốn thêm rất nhiều chi phí khác.

Các gen lúa ở khu 50 năm được bảo quản ở nhiệt độ thấp hơn là -8 độ C. Đối với khu lưu giữ gen 50 năm, thì cứ 5 năm các nhà khoa học mới phải lấy ra để kiểm tra 1 lần, còn khu lưu giữ gen 100 năm, thì tới 10 năm mới phải kiểm tra 1 lần. Kinh phí để đầu tư và duy trì các ngân hàng gen này là không nhỏ, phải mất tới hàng triệu USD mỗi năm.

Đã có lúc, IRRI phải cắt giảm số đầu gen lưu giữ do thiếu kinh phí. Song từ đầu năm 2013, do Chính phủ Mỹ và Philippines đã tăng chi phí tài trợ trở lại cho Viện, nên IRRI đã có thêm kinh phí để tiếp tục duy trì ngân hàng gen lúa quy mô nhất thế giới hiện nay.

Ngọc Lê