Dân Việt

Thế giới

Thủ tướng Nhật Bản từ chức

03/06/2010 07:15 GMT+7
(Dân Việt) - Sáng 2-6, tại một cuộc họp đặc biệt các nghị sĩ của Đảng Dân chủ Nhật Bản-DPJ cầm quyền, Thủ tướng Nhật Bản Yukio Hatoyama đã tuyên bố từ chức.
img
Thủ tướng Hatoyama tuyên bố từ chức tại cuộc họp của Đảng DPJ sáng 2-6.

Hơn 8 tháng cầm quyền sóng gió

Việc từ chức của Thủ tướng Hatoyama diễn ra trong bối cảnh tỷ lệ ủng hộ nội các của ông giảm sút nghiêm trọng và liên minh cầm quyền bị chia rẽ do tranh cãi xung quanh kế hoạch di chuyển căn cứ không quân Futenma của Lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ ở đảo Okinawa, miền Nam Nhật Bản. Việc từ chức cũng diễn ra chỉ vài tuần trước khi Nhật Bản tiến hành cuộc bầu cử Thượng viện, dự kiến vào ngày 11-7 tới.

Theo các nhà phân tích, uy tín của ông Hatoyama suy giảm cho thấy người dân không còn nhiều tin tưởng vào nội các, đặc biệt sau khi ông Hatoyama thoả hiệp với Mỹ duy trì căn cứ Futenma tại Okinawa. Việc ông chấp nhận duy trì phần lớn căn cứ này ở lại Okinawa đã đi ngược với diễn văn tranh cử hồi năm 2009, là sẽ đưa nó ra khỏi Okinawa, thậm chí ra khỏi Nhật Bản.

Các cuộc khảo sát tại Nhật Bản cho thấy, người dân Okinawa đã quá chán ngán với sự hiện diện của những căn cứ quân sự Mỹ trên vùng đất của họ bởi sự ô nhiễm tiếng ồn, ô nhiễm môi trường và cả những hành động phạm tội do binh lính Mỹ gây ra.

Bên cạnh đó, ngay từ khi mới lên cầm quyền, Đảng Dân chủ Nhật Bản (DPJ) cầm quyền của ông Hatoyama liên tục gặp rắc rối chính trị. Vụ bê bối tài chính liên quan đến Tổng Thư ký DPJ, ông I. Ozawa, khiến 3 trợ lý của ông này bị bắt giữ, đã là cú đòn giáng mạnh vào Chính phủ non trẻ.

Tháng 12-2009, đích thân Thủ tướng Hatoyama đã phải xin lỗi công luận sau khi 2 cựu trợ lý của ông bị cáo buộc báo cáo sai lệch các khoản quyên góp lên tới hàng triệu USD.

Ai sẽ kế nhiệm?

Ông Hatoyama là Thủ tướng thứ 4 của Nhật Bản từ chức trong vòng 4 năm qua. Trong bối cảnh DPJ đang gặp khó khăn do tỷ lệ ủng hộ đảng này giảm mạnh và đảng SDP rút khỏi liên minh cầm quyền, Đảng Dân chủ Tự do (LDP) đối lập - bị thất bại lần đầu tiên trước DPJ trong hơn 50 năm qua - đã lên tiếng kêu gọi giải tán Hạ viện và tổ chức tổng tuyển cử trước thời hạn.

Theo AP, các ứng cử viên sáng giá có thể kế nhiệm Thủ tướng Hatoyama gồm: Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Naoto Kan, Ngoại trưởng K.Okada và Bộ trưởng Giao thông Vận tải S.Maehara. Tuy nhiên ông Naoto Kan được đánh giá cao hơn cả. Dự kiến, việc bầu chủ tịch Đảng DPJ cầm quyền có thể diễn ra vào ngày 4-6, tại cuộc họp các nghị sĩ của đảng này.

Người dân đảo Okinawa hết sức bất ngờ sau khi Thủ tướng Hatoyama quyết định từ chức. Phần đông ý kiến ở đây cho rằng, việc Thủ tướng từ chức là một quyết định "thiếu trách nhiệm" trong bối cảnh chính quyền của ông chưa giải quyết xong nhiều vấn đề, nhất là việc di chuyển căn cứ không quân Futenma. Tuy nhiên, cũng có những ý kiến cho rằng Thủ tướng đã tận tụy với Okinawa và người dân nơi đây sẽ không quên những nỗ lực của ông.

Mỹ cho biết sẽ lưu tâm đến chính sách của Chính phủ mới ở Nhật Bản cũng như quan điểm của người kế nhiệm Thủ tướng Hatoyama đối với Mỹ. Tuy nhiên, quan chức này cho rằng biến động tại chính trường Mỹ sẽ không tác động nhiều tới quan hệ hai nước trong thời gian tới.

Tại Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mã Triều Húc cho biết, Trung Quốc sẽ hợp tác với Nhật Bản để tiếp tục thúc đẩy quan hệ đối tác chiến lược Trung-Nhật vì lợi ích chung.

Gia Khánh