Formosa - Động lực cho Hà Tĩnh phát triển

Hiện Hà Tĩnh đang có tổng số trên 60 dự án được cấp giấy phép kinh doanh và giấy chứng nhận đầu tư,

Những ngôi nhà được xây dựng khang trang tại các khu tái định cư.

Triển khai đúng lộ trình

Mục tiêu dự án của Formosa là đầu tư nhà máy liên hợp gang thép có công suất 7,5 triệu tấn/năm và cảng Sơn Dương. Sau khi hoàn thành giai đoạn 1, tập đoàn sẽ tiếp tục đầu tư giai đoạn 2, nâng công suất nhà máy gang thép đạt 15 triệu tấn/năm. Tổng mức đầu tư giai đoạn 1 là 8,9 tỷ USD/tổng dự án là 16 tỷ USD.

Sau hơn 2 năm được cấp giấy phép đầu tư, chịu ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tiền tệ thế giới năm 2009 nhưng nhờ sự nỗ lực, phối hợp chặt chẽ của cả hai phía – nhà đầu tư và địa phương, nên dự án vẫn không bị ngưng trệ mà còn tiếp tục phát triển theo đúng lộ trình đã đặt ra.

Theo ông Nguyễn Đình Vận - Phó trưởng Ban Quản lý khu kinh tế Vũng Áng: Trong thời gian qua, nhà đầu tư đã và đang khẩn trương triển khai các nội dung như: Quy hoạch chi tiết các hạng mục công trình của dự án; chuyển giao kỹ thuật và bồi dưỡng đào tạo cán bộ tại Thyssen Krupp (CHLB Đức), nhà máy luyện thép Đài Loan và gửi 20 kỹ sư Việt Nam đào tạo thạc sĩ tại Trường Đại học Cao Hùng ở Đài Loan; liên kết với các Trường Đại học Hà Tĩnh, Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Bách khoa TP.Hồ Chí Minh bồi dưỡng thực hành cho 35 kỹ sư để phục vụ cho dự án.

Bên cạnh đó, Tập đoàn đang tiến hành đo đạc, khoan thăm dò địa chất, thiết kế tổng thể khu nhà máy gang thép, khu cảng, đẩy nhanh tiến độ thi công mặt bằng cảng và hệ thống hút cát để san lấp mặt bằng; thi công xây dựng khu ký túc xá cho chuyên gia, công nhân; xây dựng 2 ngôi trường học tặng địa phương hai xã Kỳ Long và Kỳ Phương; khảo sát, thiết kế để thi công đường ống cấp nước cho dự án từ hồ chứa nước thượng nguồn sông Trí… với tổng trị giá đầu tư gần 300 triệu USD; chuyển thanh toán cho tỉnh Hà Tĩnh 68,5 tỷ VND tiền thuê đất đợt một.

Ngoài ra, Tập đoàn Formosa cũng đang tích cực nghiên cứu lập Dự án nhà máy lọc hoá dầu công suất 16 triệu tấn/năm, tổng mức đầu tư 12,47 tỷ USD. Dự án này đã tổ chức báo cáo lần thứ nhất với phía tỉnh Hà Tĩnh và đang được hoàn thiện để trình Chính phủ và các bộ, ngành của Việt Nam.

Bộ đội Biên phòng giúp dân dựng nhà tại khu tái định cư.

Công tác giải phóng mặt bằng được ủng hộ

Về phía Việt Nam đã đầu tư hơn 2.000 tỷ đồng đền bù, giải phóng mặt bằng, xây dựng cơ sở hạ tầng các khu tái định cư phục vụ dự án luyện thép và cảng biển nước sâu Sơn Dương.

Các khu tái định cư ở đây được quy hoạch, thiết kế theo quy chuẩn đô thị, hệ thống điện, đèn chiếu sáng công cộng, cấp, thoát nước xây dựng hiện đại và đều được ngầm hóa, kiên cố; hệ thống giao thông phân bổ hợp lý, mặt đường rộng 12m được thảm nhựa, điện, nước sạch được lắp đặt đến tận nhà của các hộ dân.

Công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư được tỉnh thực hiện một cách hợp tình hợp lý, được người dân chấp thuận và đồng tình cao.

Đến ngày 31-7-2010, 100% hộ dân trong diện phải di dời đã nhận đất tại các khu tái định cư; có 1.785 hộ đã và đang xây dựng nhà ở tại các khu tái định cư, trong đó có hàng trăm hộ xây nhà mái bằng, nhà 2 tầng khang trang hơn hẳn nơi ở cũ, đồng thời bà con cũng đang khẩn trương di chuyển tài sản đến nơi ở mới để nhường đất cho dự án.

Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi phục vụ dự án là loại đất xấu, phèn chua, nhiễm mặn… mỗi năm chỉ sản xuất được một vụ lúa, năng suất không quá 2 tấn/ha nhưng vẫn được tỉnh cho áp giá đền bù như các loại đất màu mỡ tại các huyện khác trong tỉnh.

Với những hộ làm nghề đánh bắt thủy, hải sản phải di dời, chuyển đổi nghề, tỉnh có cơ chế, chính sách hỗ trợ 70-80% giá trị số tài sản đó như khi mua mới nhằm giúp bà con giảm bớt khó khăn. Nhờ đó, nhiều hộ gia đình đã nhận được hàng trăm triệu đồng/hộ hỗ trợ góp phần cải thiện cuộc sống nơi vùng đất mới.

Tỉnh cũng đã cho triển khai các dự án sản xuất rau, màu, chăn nuôi tập trung nhằm thu hút lao động, tạo việc làm, tăng thu nhập. Theo đó các dự án này sẽ tạo việc làm cho gần 2.000 lao động, số lao động còn lại được đào tạo, chuyển đổi nghề.

Rau đã xanh trên vùng đất mới

Tăng cường hỗ trợ các hộ di dời

Tỉnh Hà Tĩnh cũng đã hỗ trợ 5 triệu đồng tiền học nghề cho mỗi người đang trong độ tuổi lao động của các gia đình trong vùng dự án. Sau khi học nghề xong, các chủ doanh nghiệp, chủ dự án trong khu kinh tế phải có trách nhiệm ưu tiên tuyển dụng lao động vào làm việc tại cơ sở của mình.

Những người hết tuổi lao động bị thu hồi đất, di dời vào các khu tái định cưđược trợ cấp mỗi tháng 15kg gạo cho đến trọn đời (áp dụng từ 1-1-2010 và cứ 6 tháng cấp phát một lần). Đến ở trong các khu tái định cư các khoản phí đóng góp của người dân được bãi bỏ, ngoài ra, những hộ buôn bán, làm dịch vụ được miễn thuế trong một thời gian nhất định.

Đặc biệt, cùng với di dời nhà cửa, các đền, chùa, nhà thờ của các địa phương và dòng họ cũng được chuyển đến chỗ ở mới, xây dựng lại khang trang, quy củ.

Các hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo được duy trì bình thường; các khu nghĩa trang được quy hoạch, xây dựng khang trang và có diện tích dự phòng cho hàng chục năm sau. Đến nay bà con đã di dời được hơn 6.200/6.300 ngôi mộ vào các khu nghĩa trang mới.

Trong thời gian qua, tỉnh Hà Tĩnh đã huy động cả hệ thống chính trị, hàng vạn lượt ngày công của cán bộ, công nhân viên chức, đoàn viên, lực lượng vũ trang, cựu chiến binh..., hội viên các tổ chức đoàn thể… chung tay cùng giúp bà con trong vùng dự án tháo dỡ nhà cửa, vận chuyển tài sản, xây dựng nhà mới tại các khu tái định cư, làm vơi đi những khó khăn, vất vả của bà con tại vùng đất mới.

Chủ trương của tỉnh là xây dựng các khu tái định cư trở thành các điểm dân cư tiên tiến, mẫu mực theo tiêu chí nông thôn mới.

Formosa là một Tập đoàn kinh tế mạnh hàng đầu Đài Loan, có năng lực, kinh nghiệm điều hành các dự án lớn. Việc đầu tư dự án khu liên hợp gang thép và cảng Sơn Dương của tập đoàn có ý nghĩa rất to lớn đối với sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Hà Tĩnh nói riêng, khu vực miền Trung và cả nước nói chung.

Dự án đi vào hoạt động sẽ tạo động lực thúc đẩy các dự án, lĩnh vực khác phát triển, góp phần chuyển dịch nhanh cơ cấu kinh tế, giúp Hà Tĩnh sớm trở thành một tỉnh có công nghiệp và dịch vụ phát triển trong tương lai gần.

Khắc Hiền - Đình Thông