Toàn cảnh mỏ vàng Mà Xa Phìn. |
Huyện bất lực
Trong buổi làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Thanh Tân - Phó Chủ tịch UBND huyện Văn Bàn thừa nhận, để ngăn chặn nạn vàng tặc tại địa phương, bản thân chính quyền huyện Văn Bàn đến thời điểm này là không thể làm nổi. Hoạt động khai thác vàng của các đối tượng đầu nậu vô cùng tinh vi, phức tạp và liều lĩnh. Các ông chủ hầm, chủ bãi thường không bao giờ ra mặt mà chỉ thông qua đội quân cai, bưởng. Khi bị truy quét chúng cất giấu máy móc xuống hầm vàng, đưa quân lên rừng, núi lánh nạn. Khi lực lượng truy quét rút chúng lại quay về khai thác bình thường.
Đã có những lần huyện tổ chức truy quét, thu liền một lúc 42 máy xay lẹp vàng, đốt phá hàng trăm lán trại tại xã Minh Lương. Tuy nhiên, thiệt hại đó không thấm vào đâu so với lợi nhuận mà những ông chủ vàng thu được. Họ chỉ cần xay 1 ngày được khoảng 1 cây vàng là đủ cả vốn lẫn lãi.
Hơn nữa, huyện Văn Bàn cũng không có kinh phí để tổ chức truy quét thường xuyên, vì mỗi lần truy quét phải huy động hàng trăm người vào cuộc, nếu ít người sẽ bị các đối tượng tấn công lại. Chính tại bãi vàng Mà Xa Phìn, lán của đội khảo sát địa chất đã bị ném mìn, rồi Phó Giám đốc Công ty Phát triển khoáng sản 304 Lào Cai, đơn vị được giao nhiệm vụ khảo sát cũng bị chém trọng thương...
Xã buông xuôi
Trên đường từ bãi vàng trở về tôi đã gặp ông Hoàng Xuân Phủ - Chủ tịch UBND xã Nậm Xây. Khi được hỏi về tình hình quản lí bãi vàng của xã, ông Phủ cho biết: Khi nào huyện huy động truy quét thì xã tham gia, còn một mình xã thì không làm gì nổi, vì hiện nay trên bãi vàng Mà Xa Phìn đang có khoảng 300 lán trại, hơn 1.000 người hoạt động khai thác vàng suốt ngày đêm, xã không thể trấn áp được đội quân vàng tặc đông đảo này.
Cho đến thời điểm này việc khai thác vàng lậu đã diễn ra cả chục năm, có hàng chục nghìn người tham gia và hàng chục địa điểm khác nhau trên địa bàn huyện Văn Bàn. Nhưng có thể nói chính quyền địa phương ở đây vẫn bất lực nhìn tài nguyên nhà nước bị thất thoát.
Khánh Gia