Nhà máy sắn bốc mùi hôi thối phủ kín lòng chảo Mường Lò

Trong bán kính này hầu hết người dân ở các xã, phường của thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái ngày đêm đều phải phải sống chung với môi trường ô nhiễm.

Cả ngày đêm, dân sống trong… hôi thối

Bác Phạm Thị Thịnh cho biết: Nhà máy sắn Nghĩa Lộ (Công ty TNHH Minh Quang) đặt tại bản Sang Đốm (xã Nghĩa Lợi, thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái) đã gây ô nhiễm từ khi khởi chạy nhà máy năm 2008. Môi trường ngày càng bị ô nhiễm nghiêm trọng khi nhà máy này chính thức đi vào sản xuất năm 2009. Nhiều người đang khỏe mạnh, bỗng dưng bị suy kiệt vì mắc bệnh nặng về đường hô hấp...

Hố chứa nước thải có màu đen kịt, mùi hôi thối bốc lên nồng nặc

Trước phản ứng dữ dội của người dân, cuối năm 2010, nhà máy đã “dỗ hòa” bằng cách đưa công nghệ biogas vào khử sạch mùi. Tuy nhiên, đến nay người dân vẫn phải đêm ngày sống trong môi trường không khí hôi thối.

“Giữa đêm nhiều người đang ngon giấc bỗng bị đánh thức bởi mùi thối sộc lên nồng nặc do gió đẩy về. Sáng sớm, không khí trong lành của hương lúa thơm từ những cánh đồng lúa Mường Lò nổi tiếng bị phá tan bởi mùi khăn khẳn. Trong những ngày nhà máy trực tiếp sản xuất (từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau) mùi rất nặng. Đến bữa, nhiều người không dám cầm bát cơm lên ăn…” - Bác Hoàng Văn Cần bức xúc chia sẻ.

Thời điểm phóng viên NTNN có mặt tìm hiểu sự việc là lúc trái vụ sắn nên nhà máy đang ngừng sản xuất. Xưởng sản xuất tinh bột sắn nằm lọt thỏm trong khuôn viên rộng khoảng 4ha. Theo quan sát các thông số hiển thị và quy mô, dễ dàng nhận biết nhà máy được đầu tư dây chuyển sản xuất công nghệ thô sơ của Trung Quốc.

Cạnh nhà xưởng là một khoảng sân rộng được sử dụng làm nơi chứa bã sắn thải ra sau quá trình sản xuất. Tiếp đó là 3 hố chứa đựng nước thải đen kịt và 1 hố biogas lớn bốc lên mùi thum thủm khiến chúng tôi có cảm giác nhức đầu, buồn nôn.

Các hộ dân ở đây cũng phản ánh, con suối Thia, là nguồn cung cấp nước sản xuất nông nghiệp cho toàn bộ thị xã Nghĩa Lộ và một số xã của huyện Văn Chấn đang bị ảnh hưởng bởi nước thải chưa qua xử lý từ các hố sâu bờ bao bằng đất này ngấm ra.

Dung túng cho sai phạm?

Trao đổi với phóng viên, bà Lò Thị Huân, Chủ tịch thị xã Nghĩa Lộ cho biết: “Mặc dù chưa được cấp phép hoạt động nhưng trong thời gian vừa qua nhà máy sắn Nghĩa Lộ có đưa vào sản xuất thử nghiệm. Chất thải đưa ra sau khi sản xuất không được xử lý nên gây hiện tượng ô nhiễm môi trường ra bên ngoài. Do đó, nhà máy này đã bị đình hoạt động và chỉ khi nào hội đồng thẩm định kiểm tra thấy đảm bảo mới được hoạt động sản xuất”.

Nhà máy tinh bột sắn được đầu tư dây chuyền sản xuất công nghệ thô sơ của Trung Quốc

Theo quyết định phê duyệt thì dự án Nhà máy sắn Nghĩa Lộ còn phải xây dựng nhiều hạng mục trong quy trình xử lý nước thải như hồ sinh học, bể phản ứng, bể tạo bông, bể lắng… trước khi đi vào sản xuất.

Trái ngược với lời bà Huân nói, trong vai người có nhu cầu bán sắn vào làm việc, phóng viên được nhân viên của nhà máy chào đón rất nồng hậu. Theo nhân viên này thì để đảm bảo đầy đủ nguồn nguyên liệu cho nhà máy sản xuất, vào vụ tới bà con bán bao nhiêu sắn tươi công ty cũng sẵn sàng mua hết.

Được biết, dự án Nhà máy sắn Nghĩa Lộ được Công ty TNHH Minh Quang xin xây dựng từ năm 2005. Tại thời điểm đó, chính quyền thị xã Nghĩa Lộ không chấp nhận dự án này vì cho rằng dự án sẽ ít nhiều gây ô nhiễm môi trường cho cả vùng lòng chảo Mường Lò. Nhưng sau đó, UBND tỉnh Yên Bái vẫn đồng ý cho dự án chế biến tinh bột sắn với công suất 10.000 tấn/năm này được xây dựng.

Hoàng Anh Tuấn