Kiến nghị xử lý tài chính 21.765 tỷ đồng

Chiếm dụng vốn cao

Báo cáo của KTNN ngày 18.7 cho thấy, năm 2011, KTNN đã tiến hành hoạt động kiểm toán qua báo cáo tài chính năm 2010 của 268 doanh nghiệp (DN) thuộc 21 tập đoàn, Tổng Công ty Nhà nước (TĐ, TCT), 2 chuyên đề...

EVN thua lỗ nặng có phần do đầu tư ngoài ngành kém hiệu quả.

Kết quả cho thấy, năm 2011, các TĐ, TCT tiếp tục chịu ảnh hưởng bởi những yếu tố bất lợi như lãi suất ngân hàng, lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng ở mức cao, thị trường tiêu thụ khó khăn.

Một số TĐ, TCT bị lỗ như TĐ Điện lực Việt Nam (EVN) lỗ 8.416 tỷ đồng (lợi nhuận trước thuế), TCT Xây dựng đường thủy lỗ 73,5 tỷ đồng. Về số lỗ của EVN, theo lý giải của Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Lê Minh Khái tại cuộc họp báo, đa phần là do EVN bán điện với giá thấp hơn giá thành sản xuất. Còn số lỗ do EVN Telecom gây ra là khoảng 805 tỷ đồng.

Tổng nợ phải thu của 21 TĐ, TCT đến 31.12.2010 là 56.656 tỷ đồng, nợ phải thu trên tổng tài sản 9,7% và trên vốn chủ sở hữu là trên 36%. Do chưa có biện pháp thu hồi nợ hiệu quả và ảnh hưởng của suy thoái kinh tế nên tỷ lệ vốn bị chiếm dụng tại nhiều DN cao, nợ quá hạn và khó đòi phát sinh lớn, nhất là các DN hoạt động trong lĩnh vực giao thông, xây dựng…

Trong công tác quản lý tài sản cố định (TSCĐ), vẫn còn một số tồn tại như không nghiên cứu kỹ nhu cầu nên sử dụng TSCĐ sau đầu tư không hiệu quả. Báo cáo chỉ ra trường hợp TCT xây dựng đường thủy mua 4 tàu từ các năm trước nhưng không phù hợp nên đến ngày 31.12.2010 lỗ lũy kế từ khấu hao, lãi vay, chênh lệch tỷ giá là trên 637 tỷ đồng.

Thua lỗ nặng do đầu tư ngoài ngành

Cũng theo công bố của KTNN, tổng các khoản đầu tư tài chính ngắn và dài hạn đến hết năm 2010 tại 21 TĐ, TCT là 37.735 tỷ đồng, bằng 6,46% tổng tài sản. Đa số các TĐ, TCT có hoạt động đầu tư ngoài ngành như TCT Vinalines với 672 tỷ đồng, bằng 10,37% vốn điều lệ, TĐ TKV là hơn 1.828 tỷ đồng, bằng hơn 12% vốn điều lệ, TĐ EVN là trên 4.551 tỷ đồng, bằng 4,13% vốn điều lệ…

Tuy nhiên, do kinh nghiệm quản trị kém và ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế nên hoạt động đầu tư hiệu quả thấp, bị thua lỗ như tại TĐ EVN:

Tỷ suất lợi nhuận/vốn đầu tư vào tài chính, bất động sản, chứng khoán là 7,83%, hoạt động viễn thông lỗ hơn 1.057 tỷ (chưa bao gồm 1.026 tỷ đồng thiết bị đầu cuối chưa phân bổ từ năm 2006 – 2008), TCT Vinalines: Tỷ suất lợi nhuận/vốn đầu tư vào tài chính, chứng khoán là 8,63%, hoạt động đóng tàu, bất động sản chưa thu được lợi nhuận, gây lỗ lớn…

Kết quả kiểm toán cũng cho thấy, 11/21 TĐ, TCT hoạt động kinh doanh chủ yếu dựa trên vốn chiếm dụng, vốn vay, trong đó một số DN có hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu và lợi ích của cổ đông thiểu số cao nên dễ có nguy cơ mất an toàn, mất cân đối tài chính, đặc biệt là các DN hoạt động trong lĩnh vực xây dựng, giao thông, bất động sản… như TCT Xây dựng Trường Sơn là 9,19 lần, TCT Xây dựng và phát triển hạ tầng: 4,79 lần, TĐ HUD: 4,01 lần, TĐ EVN: 3,83 lần, TCT Vinalines: 3,12 lần…

Hải Phong