Rêu suối Tây Bắc
Tây Bắc không chỉ nổi tiếng với núi non hùng vĩ, người xinh, nơi đây còn là quê hương của những món ăn độc đáo, trong đó có món rêu suối đã gắn bó với đồng bào tự bao đời.
|
Chuẩn bị chế biến rêu |
Địa hình Tây Bắc có rất nhiều sông suối với những tảng đá lớn nhỏ. Đây là điều kiện thuận lợi cho rêu phát triển. Đi lấy rêu tập thể là một nét văn hóa thú vị của người Tây Bắc. Rêu được lấy ở những đoạn sông suối có độ sâu từ 0,4-1m là loại thực phẩm có từ xa xưa được đồng bào các dân tộc như Thái, Mông, Mường... ưa thích.
Theo các già làng, rêu suối không chỉ ăn ngon mà còn rất tốt cho sức khỏe. Với đồng bào các dân tộc Tây Bắc, nhắc đến rêu suối là nhắc đến một món ăn thường ngày quen thuộc. Rêu suối có thể chế biến thành rất nhiều món ăn ngon và độc đáo, như nướng, nấu canh, xào, làm bánh…
Rêu suối chia làm ba loại; Loại mọc trên đá thành sợi như sợi tóc, màu hơi sẫm có thể làm món nộm; Rêu mọc rời rạc có màu xanh và rêu mọc ở các khe suối không bám chặt vào đá. Rêu sạch và non thường có tại các khe suối, nơi có dòng chảy.
Mùa rêu mọc rất ngắn nên đồng bào thường tranh thủ lấy về, ăn không hết phơi khô làm thức ăn dự trữ cho mùa đông. Rêu có thể thay món rau và cũng được chế biến trong tiệc cưới, lên nhà mới hay trong các dịp có lễ hội…
Việc chế biến rêu để ăn của các dân tộc gần giống nhau. Song, quan trọng nhất là xử lý ban đầu. Người ta đặt rêu lên những tảng đá nhẵn, rộng, vừa dùng thanh tre, gỗ đập, vừa nhặt gốc rêu, sạn, sỏi. Sau đó cho rêu vào xá, khiếng (dụng cụ rửa rau), rửa cho đến lúc nước trong. Ủ muối nhạt 10 - 15 phút rồi rửa lại. Rêu thường nấu với xương hầm hay nước luộc gà, nộm rêu non…
Đặc sắc nhất phải kể đến món rêu nướng. Đây là món ăn hấp dẫn, hợp khẩu vị với nhiều người. Rêu nướng có mùi vị đặc trưng, đặc biệt khoái khẩu với người uống rượu. Ngoài ra rêu suối còn thích hợp làm nhân bánh, xào thịt trâu, thịt bò thay các món rau bình thường…
Đậm đà trong mâm rượu hứa hôn của các đôi trai gái vùng cao, món rêu suối làm tăng thêm sự đa dạng và phong phú cho văn hóa ẩm thực của đồng bào Tây Bắc.
Văn Trương