Đám rước vinh quy bái tổ
Quê hương
23/07/2013 11:12 GMT+7
Trước kia, việc thi cử khó khăn, ba năm mới có một khoa, số sĩ tử được chấm đậu không nhiều, nên các vị tân khoa khi vinh quy bái tổ được đón rước rất trọng thể.
Đậu Tú tài được hàng xã đón rước. Đậu Cử nhân được hàng tổng đón rước. Đậu Đại khoa (từ Phó bảng trở lên) được hàng huyện đón rước.
Mỗi người đậu đều được báo về làng. Hương chức trong làng cử ngay người đến gặp vị tân khoa để xin ấn định ngày vinh quy.
Đến ngày ấn định, đám rước được tổ chức sẵn, đón đợi vị tân khoa từ đầu làng hay đầu tổng, đầu huyện. Đám rước người đậu đại khoa rất long trọng, gọi là đám rước ông Nghè. Đi đầu là cờ quạt rồi đến các đồ bát bửu lộ bộ, kế đến cờ biển của vua ban. Tiếp theo là kiệu võng có che lọng của thầy học và cha mẹ ông Nghè.
Mỗi người đậu đều được báo về làng. Hương chức trong làng cử ngay người đến gặp vị tân khoa để xin ấn định ngày vinh quy.
Đến ngày ấn định, đám rước được tổ chức sẵn, đón đợi vị tân khoa từ đầu làng hay đầu tổng, đầu huyện. Đám rước người đậu đại khoa rất long trọng, gọi là đám rước ông Nghè. Đi đầu là cờ quạt rồi đến các đồ bát bửu lộ bộ, kế đến cờ biển của vua ban. Tiếp theo là kiệu võng có che lọng của thầy học và cha mẹ ông Nghè.
Đi dọc đường, trống đánh hiệu cho dân chúng biết. Dân chúng kéo nhau ra xem mặt ông Nghè, còn ông Nghè thì sung sướng vì nhờ có kết quả học tập mà dương thanh danh, hiền phụ mẫu. Dân chúng cũng mừng vì ông Nghè đã chứng tỏ rằng làng, tổng mình là đất văn học.
Về tới nhà, tân khoa lễ tổ tiên và lễ đức Khổng Tử. Sau đó là tiệc khao hàng huyện, hàng tổng, hàng xã tùy trường hợp.
(Từ điển Lễ tục Việt Nam, NXB Văn hóa Thông tin, 1996)