Sông Lô kêu cứu về nạn “cát tặc”: “Cát tặc” nổ súng vào dân

Chính quyền bất lực

Sông Lô chảy qua địa bàn huyện Sông Lô (Vĩnh Phúc) dài khoảng 28km trải rộng qua địa bàn 10 xã của huyện khiến dọc theo tuyến sông trở thành một “kho” cát khổng lồ mà người dân địa phương ví nó như một mỏ vàng.

Tàu chở cát lậu chạy qua chốt chống cát lậu của tỉnh Vĩnh Phúc.

Thế nhưng cả một thời gian dài, tỉnh Vĩnh Phúc không có bất cứ quy hoạch nào để quản lý khai thác, sử dụng nguồn tài nguyên quý giá này. Thiếu quy hoạch dẫn tới khó quản lý và tất yếu, nạn “cát tặc” có điều kiện mà hoành hành. Theo một cán bộ chức năng, dọc tuyến sông này mấy năm qua có cả trăm đơn vị, cá nhân với đủ loại phương tiện tham gia khai thác cát sỏi tràn lan, trong khi chỉ một vài đơn vị là được cấp phép.

Thiếu quy hoạch, quản lý bị buông lỏng nên từ đầu năm 2012 đến nay, dọc tuyến sông Lô qua địa bàn giáp ranh giữa Vĩnh Phúc và Phú Thọ đã xảy ra hàng chục vụ thanh toán, tranh giành địa bàn của nhiều nhóm giang hồ, những vụ nổ súng làm náo động cả vùng quê vốn yên bình.

Do lợi nhuận từ khai thác cát sỏi rất lớn nên việc tranh chấp địa bàn khai thác diễn ra rất gay gắt, dẫn đến một số công ty, cá nhân còn thuê các đối tượng “xã hội đen” ở các địa bàn khác đến khu vực có khoáng sản, chia băng nhóm để bảo kê cho hoạt động khai thác. Điểm nóng là khu vực giáp ranh giữa huyện Sông Lô (Vĩnh Phúc) và huyện Phù Ninh (Phú Thọ).

Theo UBND xã Bạch Lưu, đã có ít nhất 2 vụ mà các đối tượng giang hồ nổ súng vào dân lành trên địa bàn. Lần đầu vào ngày 4.4.2012, khi các đối tượng trên chiếc tàu cuốc khai thác cát trộm ban đêm đã nổ súng hoa cải, bắn trọng thương 4 người dân trong làng khi ra bãi Soi giữ đất.

Mới đây, vào tối 17.10, có 2 tàu cuốc vào khai thác cát sỏi giáp với đất canh tác ở bãi Soi Đình, thôn Hùng Mạnh bị người dân phát hiện lao ra ngăn cản thì một số đối tượng dùng súng tự chế bắn, gây trọng thương anh Nguyễn Văn Trung (bị găm 9 viên đạn vào người phải đi cấp cứu).

Doanh nghiệp cướp mỏ của nhau

Liên tiếp trong các ngày từ 5.5 đến 8.5.2012, Công ty cổ phần Khái thác và Chế biến khoáng sản Hoàng Phát, (đơn vị được cấp phép khai thác cát) phải trình báo cơ quan chức năng khi bị một nhóm đối tượng lạ mặt mang theo vũ khí nóng đột nhập lên tàu và máy cẩu khai thác cát sỏi của công ty đang hoạt động ở địa bàn xã Đôn Nhân để đe dọa các công nhân đang làm việc.

Nạn nhân tiếp theo là Công ty TNHH Việt Thắng. Công ty này từ năm 2010 được UBND tỉnh Vĩnh Phúc cấp phép khai thác cát với diện tích 52,6ha trên địa bàn 2 xã Hải Lựu và Bạch Lưu (sau đó điều chỉnh lại là 8,93ha). Trong quá trình khai thác, doanh nghiệp cũng liên tục bị một nhóm “xã hội đen” đe dọa, thậm chí dùng vũ lực để cướp mỏ cát.

“Kỳ lạ hơn, ngày 12.6.2012, nhóm này còn chìa ra quyết định của Công ty cổ phần Đầu tư Trường Sơn thành lập Ban quản lý khai thác cát, sỏi tại mỏ mà Công ty chúng tôi được Nhà nước cấp phép hoạt động hợp pháp để xua đuổi chúng tôi.

Đối tượng Nguyễn Tuấn Minh, được Công ty này phong cho chức vụ trưởng ban. Trong khi chúng tôi chẳng có liên kết liên doanh gì với doanh nghiệp hay cá nhân này” - bà Nguyễn Thị Kim - Giám đốc Công ty TNHH Việt Thắng cho biết.

Công an xã Bạch Lưu, xác nhận anh Nguyễn Tiến Đạt (SN 1987, Tổ trưởng của Công ty TNHH Việt Thắng) vào tháng 6.2012 khi đang điều khiển tàu cuốc khai thác cát thuộc địa phận mỏ cát được cấp phép thì bị một đối tượng tự xưng là người của Công ty Trường Sơn hành hung.

Quá bức xúc trước hành vi coi thường pháp luật, ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, Công ty Việt Thắng đã làm đơn lên nhiều cơ quan chức năng của xã, huyện, và tỉnh để kêu cứu nhưng không có cơ quan nào dám đứng ra giải quyết.

Hậu quả là mỏ cát của Công ty Việt Thắng đã bị nhóm đối tượng côn đồ phong tỏa, chiếm đoạt và ra sức khai thác trong một thời gian dài, gây thiệt hại rất lớn về kinh tế cho Công ty này.

Thắng Quang