Vòng hay ăn chóng lớn cho trẻ Dao đỏ

"Chiếc vòng vía không chỉ có ý nghĩa cầu phúc mà còn giúp giải hết những bệnh tật và điều xấu xa để đứa trẻ hay ăn chóng lớn…" - cụ Triệu Xuân Quý ở bản Nậm Cần, xã Dần Thàng, huyện Văn Bàn (Lào Cai) chậm rãi kể về tục đeo vòng vía cho trẻ nhỏ của đồng bào Dao đỏ

Đứa trẻ hay ăn chóng lớn là niềm mơ ước của người Dao đỏ (Hà Mi).

Trước khi tổ chức nghi lễ, gia chủ có con phải đến nhà thầy mo xem trước để chọn lấy một ngày tốt rồi mời một người phụ nữ trung tuổi, hiền lành, khoẻ mạnh, có nhiều con, đặc biệt là người phụ nữ ấy phải khác họ với đứa trẻ, để làm mẹ đỡ đầu cho đứa trẻ.

Lễ vật gia đình cần chuẩn bị thường gồm 1 con gà, 6 chén rượu, 1 bát gạo nếp, 1 bát gạo tẻ và những sợi dây chỉ, giấy tiền vàng... xếp ngay ngắn lên một chiếc bàn nhỏ và được đặt trước cửa nhà đúng vào ngày đã định.

Bắt đầu buổi lễ, thầy cúng đọc bài khấn báo cáo tổ tiên, các thần lý do của buổi lễ. Nội dung bài cúng là mời tổ tiên của gia đình về chứng kiến việc làm tốt của thầy dành cho đứa trẻ, tiếp đó thầy mời sư tổ của mình về và xin cho phép màu để trừ tà diệt ma rồi gõ một hồi chiêng dồn dập, vừa gõ, vừa gọi các âm binh đến.

Cuối cùng, thầy cúng làm lễ xin phép tổ tiên cho người khác họ đến giúp buộc vía cháu bé để cho cháu được khoẻ mạnh, sống lâu. Khi lời thầy cúng vừa dứt, cháu bé được mẹ bế vào trong buồng và từ đó trở đi cháu bé không được gặp bất cứ ai ngoài bà nội và mẹ.

Qua một ngày đến sáng sớm hôm sau, chính người phụ nữ trung niên được mời từ hôm trước, sẽ đến rất sớm đứng chờ sẵn ở cổng nhà. Khi gia chủ nhận được tín hiệu sẽ ra mở cổng để người mẹ đỡ đầu này vào buồng buộc dây chỉ vào cổ tay cho cháu bé... Thủ tục cứ diễn ra như vậy liên tục trong 3 buổi sáng, cho đến sáng ngày thứ 3, người mẹ đỡ đầu buộc sợi chỉ vào cổ tay cho đứa trẻ cầu chúc cho cháu mạnh khoẻ, bệnh tật tiêu tán, sống lâu...

Vinh Minh