Than thổ phỉ làm khổ dân

10/03/2011 16:06 GMT+7

(Dân Việt) - Năm 2011, Quảng Ninh tăng cường triệt phá các tụ điểm khai thác than trái phép trên địa bàn. Tuy nhiên, trên thực tế mọi việc xem ra như “bắt cóc bỏ đĩa”.

Từ sự cố cột điện 110kV…

Chúng tôi có mặt tại khu 3, phường Hà Khánh, TP. Hạ Long vào đầu tháng Ba, khi mà việc khai thác của một số lò than trái phép vẫn còn nguyên hiện trạng. Hai cột điện cao thế của Chi nhánh lưới điện cao thế Miền Bắc cung cấp cho toàn TP.Hạ Long đặt trên đồi đang bị biến dạng nghiêm trọng do nạn khai thác than.

Một lò than thổ phỉ ở khu 3, phường Hà Khánh (TP.Hạ Long).

Các vết rạn nứt chạy dài trên mặt đất. Có chỗ bàn chân người cho lọt. Tại vị trí cột điện cao thế 110kV-175, phía dưới chân cột trụ có nhiều vết rạn nứt bủa vây, các bu-lông ở một góc chân cột bị bật tung, các thanh giằng phía trên bị phồng lên. Chân cột điện số 2, lộ 475 cũng xuất hiện nhiều vết rạn trượt gãy, thân cột nghiêng hẳn sang một bên.

Theo phản ánh của người dân, hiện tượng nứt gãy trên đã xuất hiện từ nhiều tháng nay. Sau khi phát hiện thấy những dấu hiệu bất thường trên, người dân đã thông báo cho Chi nhánh lưới điện cao thế Miền Bắc. Cũng theo người dân ở đây, những vết rạn nứt và sự biến dạng bất thường của 2 cột điện cao thế trên là do tác động của quá trình khai thác than trái phép ở đây làm rỗng lòng địa chất phía dưới.

Một cán bộ Chi nhánh lưới điện cao thế Miền Bắc cũng nhận định rằng, phần nhiều nguyên nhân là do địa tầng lớp dưới chân cột điện cao thế có nhiều khoảng trống. Và cột điện có nguy cơ bị đổ bất cứ lúc nào. “Để đảm bảo an toàn cho việc vận hành lưới điện, chúng tôi đã tạm thời khắc phục bằng việc tăng cường lắp thêm một số thanh giằng ngang để tránh độ vặn xoáy của cột điện. Tuy nhiên, chúng tôi cũng không đảm bảo rằng cây cột điện đứng vững, nếu có một trận mưa hay cơn gió lớn” - vị cán bộ này nói.

… đến nứt nhà dân

Trước đó, ngày 22.3.2010, hàng chục hộ dân ở tổ 16A, khu 2, phường Hà Khánh, TP.Hạ Long chỉ sau một đêm, trên tường nhà, móng nhà, ngoài sân bất ngờ xuất hiện nhiều đường nứt ngang, dọc chạy dài. Tiếp đó, các bức tường rào bằng gạch xỉ bao quanh nhà thi nhau đổ sập xuống…

Việc để tồn tại lò khai thác than trái phép với quy mô lớn, kéo dài trong nhiều năm liền cho thấy sự tắc trách của lãnh đạo và chính quyền nơi đây. Dư luận đang đặt ra nhiều hoài nghi, có hay không việc bảo kê cho hoạt động khai thác than thổ phỉ?

Những chứng tích cách đây gần 1 năm hiện vẫn còn nguyên vẹn. Trên đường dẫn vào 5 ngôi nhà của những hộ dân kể trên đều xuất hiện nhiều vết nứt. Có những chỗ tường nhà nứt rộng đến 5cm, kéo xệ cả hiên nhà… Một số đoạn tường rào cũng bị đổ sập nằm ngổn ngang trên đường.

Nghịch cảnh tương tự cũng đang diễn ra ở hàng chục ngôi nhà tại khu 4B, phường Cao Xanh (TP.Hạ Long). Nhiều căn nhà bị nứt tường, sụt móng, nguồn nước ngầm sinh hoạt ở đây bỗng dưng cạn kiệt.

Theo một hộ dân, nguyên nhân của tình trạng này không gì khác chính là khai thác than trái phép. Ban đầu chỉ đào bới thủ công với quy mô nhỏ trong mảnh đất vườn nhà, sau đó, các đối tượng đầu tư thêm thiết bị, đường ray vận chuyển để khai thác xuống sâu. Trong quá trình khai thác xuống sâu, các đường lò đi sang phần đất của những hộ dân ở khu 4B, phường Cao Xanh gây sụt, nứt.

Hoàng Giang