Tăng hiệu quả bắp luân canh trên đất lúa
TS Nguyễn Công Thành - Viện KHKT Nông nghiệp Miền Nam
28/03/2014 11:59 GMT+7
Cây bắp có vị trí quan trọng sau cây lúa. Hiện ở ĐBSCL, cây bắp được đưa vào luân canh trên đất lúa nhằm giảm bớt sức ép sản xuất nhiều lúa gạo mà giá cả không ổn định, trong lúc thiếu thức ăn chăn nuôi phải nhập khẩu hơn 3 tỷ USD/năm.
Cây bắp lai lấy hạt cho chăn nuôi là cây cho năng suất cao nên ‘‘phàm ăn’’ và có thể hấp thu lượng phân lớn. Tuy nhiên việc bón cho bắp phải căn cứ vào hiệu quả kinh tế nên mức khuyến cáo phân bón là (150 - 180kg N) + (70 – 100kg P2O5) + (30 – 90kg K2O)/ha. Nếu muốn đạt năng suất cao hơn, mức phân bón có thể tăng như sau: (200 - 300kg N) + (150 - 200kg P2O5) + (100kg K2O)/ha. Cần bón cân đối phân NPK, bón đủ, bón đúng.
Phương pháp bón: Nếu sử dụng phân đơn thì chia làm 4 lần bón. Lần 1 bón lót toàn bộ phân hữu cơ (từ 8 - 10 tấn/ha nếu có) + phân lân ngay sau khi gieo hạt. Lần 2 bón ¼ lượng đạm + ½ lượng kali vào lúc 12 - 15 ngày sau gieo (NSG). Lần 3 bón ½ đạm + ½ kali vào giai đoạn 30 - 35 NSG và lần 4 bón ¼ lượng đạm còn lại vào 50 NSG.
Nếu sử dụng phân hỗn hợp thì chia làm 3 lần bón sau khi đã tính toán ra số lượng phân nguyên chất tương ứng. Lần 1 bón ¼ lượng N + ½ lượng P2O5+ ½ lượng K2O lúc 10 – 12 NSG. Lần 2 bón ½ lượng N + ½ lượng P2O5 + ½ lượng K2O lúc 30 - 32 NSG. Lần 3 bón ¼ lượng N còn lại lúc 50 NSG.
Đối với bắp nếp (dùng cho người) thì lượng phân bón như sau:
Bón lót: 700 kg/ha phân NPK(5-10-3). Bón thúc lần 1 (giai đoạn cây 5 - 7 lá): 250kg phân NPK (12-5-10) + 40 - 50kg đạm urê, kết hợp làm cỏ, xới vun gốc. Bón thúc lần 2 (giai đoạn sắp trổ cờ): 220kg phân NPK (12-5-10) + 30 - 40kg kali, kết hợp xới, vun gốc chống đổ.
Nếu dùng phân đơn thì bón phân hữu cơ từ 8 - 10 tấn + urê 200 – 250kg + super lân 450 - 500kg + kali 100 – 150kg cho 1ha. Bón lót (lúc làm đất) toàn bộ phân hữu cơ + phân lân + 20% urê. Bón thúc lần 1 (10 NSG): 30% urê + 40% kali. Bón thúc lần 2 (20 NSG): 50% urê + 50% kali. Bón thúc lần 3 (35 - 40 NSG) toàn bộ lượng phân còn lại.
Để gia tăng hiệu quả sử dụng phân bón, phân lân nên rải đều khắp ruộng, đạm và kali rải theo hàng kết hợp lúc vun gốc và tưới nước. Ngoài ra nên cuốc chôn phân sát theo hàng bắp để chống rửa trôi và bốc hơi. Có thể bón bằng máy dúi phân hiện đang có sẵn trên thị trường dùng cho bắp và cây đậu nành.
Trộn thêm phân DAP vào tro trấu (0,5kg/bao) khi lấp hạt sẽ giúp cây bắp non phát triển vượt trội so với bình thường.
Phương pháp bón: Nếu sử dụng phân đơn thì chia làm 4 lần bón. Lần 1 bón lót toàn bộ phân hữu cơ (từ 8 - 10 tấn/ha nếu có) + phân lân ngay sau khi gieo hạt. Lần 2 bón ¼ lượng đạm + ½ lượng kali vào lúc 12 - 15 ngày sau gieo (NSG). Lần 3 bón ½ đạm + ½ kali vào giai đoạn 30 - 35 NSG và lần 4 bón ¼ lượng đạm còn lại vào 50 NSG.
Nếu sử dụng phân hỗn hợp thì chia làm 3 lần bón sau khi đã tính toán ra số lượng phân nguyên chất tương ứng. Lần 1 bón ¼ lượng N + ½ lượng P2O5+ ½ lượng K2O lúc 10 – 12 NSG. Lần 2 bón ½ lượng N + ½ lượng P2O5 + ½ lượng K2O lúc 30 - 32 NSG. Lần 3 bón ¼ lượng N còn lại lúc 50 NSG.
Đối với bắp nếp (dùng cho người) thì lượng phân bón như sau:
Bón lót: 700 kg/ha phân NPK(5-10-3). Bón thúc lần 1 (giai đoạn cây 5 - 7 lá): 250kg phân NPK (12-5-10) + 40 - 50kg đạm urê, kết hợp làm cỏ, xới vun gốc. Bón thúc lần 2 (giai đoạn sắp trổ cờ): 220kg phân NPK (12-5-10) + 30 - 40kg kali, kết hợp xới, vun gốc chống đổ.
Nếu dùng phân đơn thì bón phân hữu cơ từ 8 - 10 tấn + urê 200 – 250kg + super lân 450 - 500kg + kali 100 – 150kg cho 1ha. Bón lót (lúc làm đất) toàn bộ phân hữu cơ + phân lân + 20% urê. Bón thúc lần 1 (10 NSG): 30% urê + 40% kali. Bón thúc lần 2 (20 NSG): 50% urê + 50% kali. Bón thúc lần 3 (35 - 40 NSG) toàn bộ lượng phân còn lại.
Để gia tăng hiệu quả sử dụng phân bón, phân lân nên rải đều khắp ruộng, đạm và kali rải theo hàng kết hợp lúc vun gốc và tưới nước. Ngoài ra nên cuốc chôn phân sát theo hàng bắp để chống rửa trôi và bốc hơi. Có thể bón bằng máy dúi phân hiện đang có sẵn trên thị trường dùng cho bắp và cây đậu nành.