Thiệp giáng sinh bị chuyên gia thiên văn bắt lỗi

Theo hãng thông tấn CBC (Canada), chuyên gia Peter Barthel thuộc Viện Thiên văn học Kapeteyn, Hà Lan đang nỗ lực tìm kiếm và sửa chữa những lỗi khoa học trên các tấm thiệp mừng, sách báo và cả giấy gói quà có in hình ảnh lễ Giáng sinh.

Nhà thiên văn học Hà Lan khẳng định, thiệp in hình Giáng sinh khắc họa Mặt trăng lưỡi liềm vào ban đêm là sai thực tế.

Trong bài viết “Ông già Noel và Mặt trăng” của mình trên tạp chí Communicating Astronomy with the Public, ông Barthel đã nghiên cứu các hình minh họa đăng tải trong nhiều cuốn sách truyện dành cho trẻ em, giấy gói quà và thiệp Giáng sinh thu thập được ở cả Mỹ và Hà Lan.

Nhà thiên văn học này phát hiện, các họa sĩ vẽ minh họa và chuyên viên thiết kế đã và đang vẽ mặt trăng mà không quan tâm tới chu kỳ của mặt trăng thực tế ra sao. Theo ông, lỗi phổ biến nhất là họ đã khắc họa một vầng trăng khuyết, hình lưỡi liềm (tương ứng với quý 3 hoặc quý cuối cùng của chu kỳ trăng) trong những khung cảnh Giáng sinh diễn ra vào ban đêm trong khi hình ảnh này thực tế chỉ có thể nhìn thấy được vào sáng sớm.

“Trong các hình minh họa, bạn nhìn thấy bọn trẻ tụ tập quanh cây thông Noel hoặc tham gia trang trí nhà cửa mừng Giáng sinh cùng bố mẹ, người thân hay Thánh Nicholas (ông già Noel) phân phát quà vào buổi tối. Các khung cảnh Giáng sinh vào buổi tối rõ ràng nên khắc họa mặt trăng ở quý đầu tiên của chu kỳ hay trăng tròn mới chuẩn xác về mặt khoa học”, ông Barthel nhấn mạnh.

Ông Barthel khẳng định, hình minh họa trăng tròn đêm Giáng sinh mới chuẩn xác về mặt thiên văn.

Ông Barthel cũng phát hiện một số lỗi thiên văn tương đối phổ biến trong những khoảng thời gian khác trong năm, chẳng hạn quanh dịp Halloween.

“Trong một số bộ phim kinh dị, bạn nghe thấy tiếng chuông đồng hồ điểm 12 giờ đêm và sau đó nhìn thấy phía sau đường chân trời, mặt trăng tròn đang lên. Tuy nhiên, điều này trong thực tế không thể xảy ra vì mặt trăng tròn lên đúng vào lúc mặt trời lặn”, nhà thiên văn học Hà Lan nói thêm.

Ông Barthel tiết lộ, sau khi công bố nghiên cứu, đã có không ít người chế nhạo công trình của ông là trò lố bịch và lãng phí thời gian, tiền của. Tuy nhiên, đối với Barthel, mục đích của ông là sử dụng các dịp lễ tết như cơ hội để truyền dạy cho công chúng những kiến thức cơ bản về thiên văn và cách thức hoạt động của một chu kỳ mặt trăng.

Ông Barthel tuyên bố, công việc của ông, với tư cách một nhà khoa học, là hướng sự chú ý của công chúng tới những lầm tưởng phổ biến, rồi sử dụng chúng như ví dụ để lý giải và giáo dục.

Nỗ lực của ông Barthel dường như bắt đầu có hiệu quả. Nhà khoa học này đã nhận được thư của nhiều chuyên gia minh họa thiệp Giáng sinh, trong đó họ bày tỏ mong muốn hiểu hơn về các lỗi khoa học họ mắc phải và cách sửa chúng.